Όταν σκέφτεστε την Iδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD), μπορεί να σκεφτείτε την υπερβολική ανησυχία για τα μικρόβια, την ανάγκη να οργανώσετε τα πράγματα «σωστά» ή να επιστρέφετε επανειλημμένα για να βεβαιωθείτε ότι η σόμπα έχει απενεργοποιηθεί. Λιγότερο, αλλά και πολύ συνηθισμένο για τα άτομα που πάσχουν από Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, τα οποία φοβούνται να βλάψουν τον εαυτό τους. Έχουν ενοχλητικές σκέψεις σχετικά με τον φόβο να διαπράξουν παρορμητικά ή να θέλουν να διαπράξουν βίαιες πράξεις. 

Πολλοί άνθρωποι έχουν αυτές τις σκέψεις

Αν και είναι σημαντικό να συζητήσετε οποιεσδήποτε σκέψεις αυτοτραυματισμού με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας και να αξιολογήσετε αυτόν τον επαγγελματία για την ασφάλειά σας, οι ενοχλητικές σκέψεις για τον αυτοτραυματισμό δεν είναι ένα ασυνήθιστο σύμπτωμα για τα άτομα με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΨΔ). Ακόμη και άτομα χωρίς ΙΨΔ μπορεί να παρατηρήσουν τυχαίες σκέψεις, όπως “Τι θα γινόταν πήγαινα με το αυτοκίνητο μου στην αντίθετη κατεύθυνση;” ή “Τι θα με εμποδίσει να πηδήξω από αυτό το παράθυρο;” αλλά αυτά συνήθως αγνοούνται ως απλά μια ανεπιθύμητη σκέψη και όχι κάτι σοβαρότερο. Ορισμένοι πάσχοντες από ΙΨΔ, ωστόσο, μπορεί να ανησυχούν ότι αυτού του είδους οι σκέψεις είναι η προσπάθεια του εγκεφάλου να σηματοδοτήσει ότι βρίσκονται σε πραγματικό κίνδυνο να ενεργήσουν.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα έντονες παρορμήσεις για εμπλοκή σε καταναγκασμούς: προσπάθειες αναζήτησης βεβαιότητας ότι οι πράξεις αυτοτραυματισμού δεν θα διαπραχθούν. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την αποφυγή ερεθισμάτων που προκαλούν ανεπιθύμητες σκέψεις (π.χ. ύψη, αιχμηρά αντικείμενα, ταινίες με χαρακτήρες που αυτοκτονούν), αναζήτηση επιβεβαίωσης από άλλους (π.χ. ερώτηση αν θα γινόταν ποτέ μια τέτοια πράξη ή έρευνα για την αυτοκτονία στο διαδίκτυο) και οποιοδήποτε πλήθος άλλων σωματικών και ψυχικών τελετουργιών που έχουν σχεδιαστεί για να κάνουν τα άτομα να αισθάνονται ασφαλή από τον αυτοτραυματισμό.

Οι αυτοκτονικές σκέψεις δεν σημαίνουν πάντα ότι είστε αυτοκτονικός

Σε αντίθεση με τη μείζονα κατάθλιψη όπου κάποιος μπορεί να αναζητήσει απεγνωσμένα να ξεφύγει από τον πόνο μέσω αυτοτραυματισμού ή κάποιες διαταραχές προσωπικότητας όπου ο αυτοτραυματισμός μπορεί να είναι επιθυμητός ως στρατηγική για την ανακούφιση της απογοήτευσης ή για να ζητήσει μια απάντηση από άλλους, οι ενοχλητικές σκέψεις αυτοτραυματισμού στην ΙΨΔ το άτομο βρίσκει τη σκέψη ασυμβίβαστη με τις υποτιθέμενες αξίες ή την ταυτότητά του. Είναι το ίδιο το γεγονός ότι αυτές οι σκέψεις είναι ανεπιθύμητες, αλλά επιμένουν, που προκαλούν τέτοια αγωνία σε άτομα με αυτοτραυματισμό και Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή. Οι εμμονές αυτοτραυματισμού στην ΙΨΔ είναι κατά κάποιο τρόπο παρόμοιες με ένα είδος άγχους για την υγεία.

Τα άτομα με άγχος υγείας ανησυχούν ότι η έλλειψη επαγρύπνησης σχετικά με τα σωματικά συμπτώματα θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποτυχία έγκαιρης διάγνωσης και μπορεί να αισθάνονται ότι ο έλεγχος και η αναζήτηση διαβεβαίωσης είναι μέρος μιας ηθικής υποχρέωσης να κρατηθεί κανείς ασφαλής. Με άλλα λόγια, το να επιτρέψει κανείς πρόθυμα στον εαυτό του να αρρωστήσει το εκλαμβάνει ως μία ανήθικη πράξη. Ομοίως, τα άτομα με εμμονές αυτοτραυματισμού συχνά αισθάνονται ότι έχουν ηθική εντολή να είναι προσεκτικοί για μην φτάσουν στα όρια της αυτοκτονίας.

Η πρόληψη της έκθεσης και της ανταπόκρισης μπορεί να είναι αποτελεσματική

Η πρόληψη έκθεσης και ανταπόκρισης (ERP) είναι μια στρατηγική συμπεριφοράς για τη θεραπεία της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής που περιλαμβάνει τη μεθοδική αντιμετώπιση ενός φόβου, ενώ παράλληλα αντιστέκεται στην παρόρμηση για ανταπόκριση με καταναγκασμούς. Μπορεί να φαίνεται προφανές ότι ένα άτομο που φοβάται τα μικρόβια θα μπορούσε να εκτεθεί στο να αγγίξει κάτι βρώμικο και να μάθει ότι μπορεί να επιβιώσει χωρίς πλύσιμο, αλλά ένα άτομο που φοβάται να βλάψει τον εαυτό του δεν θα μπορούσε να κάνει έκθεση στο να βλάψει πραγματικά τον εαυτό του.

Αλλά στην πραγματικότητα, υπάρχουν πολλές στρατηγικές ERP που είναι αποτελεσματικές για να ξεπεραστεί ο φόβος του αυτοτραυματισμού. Οι εκθέσεις in vivo μπορεί να περιλαμβάνουν το να βρίσκεστε κοντά σε αντικείμενα που ενεργοποιούν (π.χ. ύπνο με μαχαίρι δίπλα στο κομοδίνο) ή περιβάλλοντα πυροδότησης (μια επίσκεψη σε ένα μεγάλο βουνό ή το περπάτημα σε μια ψηλή γέφυρα). Επιπλέον, η παρακολούθηση ταινιών με θέματα που σχετίζονται με την αυτοκτονία ή η ακρόαση μουσικής από καλλιτέχνες που έχουν αυτοκτονήσει μπορεί να προσφέρει χρήσιμη έκθεση. Οι φανταστικές εκθέσεις μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές, όπου οι επικίνδυνες συνέπειες γράφονται σε μια αφήγηση που βοηθά τον πάσχοντα να εξασκηθεί στην παρουσία σκέψεων και συναισθημάτων αυτοτραυματισμού. Όλες αυτές οι εκθέσεις συνδυάζονται με τον εντοπισμό και την αντίσταση στους καταναγκασμούς, έτσι ο εγκέφαλος μαθαίνει ότι η παρουσία των σκέψεων και της περιβάλλουσας αβεβαιότητας τους δεν αποτελεί, από μόνη της, κίνδυνο.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (O.C.D), τις συνηθέστερες μορφές της διαταραχής, τις επιπτώσεις και τις Θεραπευτικές παρεμβάσεις μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ: https://www.seminars-psychopedia.gr/seminaria/e-seminaria/psychopathologia/e-learning-seminario-ideopsychanagkastiki-diatarachi-o-c-d-amp-therapeytikes-paremvaseis-2/

Για περισσότερα Επιστημονικά άρθρα Ψυχολογίας μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://psychopedia.gr/

Για να ενημερώνεστε για όλα τα Επιμορφωτικά Σεμινάρια που αφορούν την Ψυχοπαθολογία και την Παιδοψυχολογία μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://www.seminars-psychopedia.gr/

Πηγή: By Jon Hershfield, MFT, author of Overcoming Harm OCD