Λόγοι που τα άτομα ελκύονται από τις σκληρές (απάνθρωπες) συμπεριφορές

Παράγοντες που κάνουν τη σκληρότητα ελκυστική σε μερικούς ανθρώπους περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

Η επιθυμία για εξουσία και έλεγχο

Αυτή είναι συχνά η κινητήρια δύναμη για προκατάληψη, παρενόχληση, ακόμη και βία. Μπορεί να αποτελεί τη βάση του μισογυνισμού, της προκατάληψης και της παρενόχλησης στο χώρο εργασίας, ακόμη και της ενδοοικογενειακής βίας.

Αυτή η επιθυμία μπορεί επίσης να υποστηρίξει τον ρατσισμό που επηρεάζει τις προκαταλήψεις ή τη σωματική ή συναισθηματική σκληρότητα. Μπορεί ομοίως να αποτελέσει τη βάση για επιθέσεις στην ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα.

Μια έκφραση θυμού

Ο θυμός, που βιώνεται συνειδητά ή ασυνείδητα, μπορεί να συμβάλλει σε διάφορες μορφές σκληρότητας. Ως εκ τούτου, μπορεί να είναι απόρροια της επιθυμίας για εκδίκηση προς εκείνους που έχουν προκαλέσει συναισθηματικό ή σωματικό πόνο.

Μια αντίδραση στο φόβο

Η σκληρότητα μπορεί να είναι μια αντίδραση στο φόβο, μια αίσθηση απειλής που προκαλείται από άλλους, είτε αληθινούς είτε φανταστικούς. Όπως περιγράφεται από τον Paul Gilbert, ψυχολόγο και ιδρυτή της Compassion Focused Therapy, «…ορισμένες μορφές σκληρότητας έχουν τις ρίζες τους στον φόβο και την απειλή, έτσι όσο περισσότερο νιώθουμε ότι απειλούμαστε από τους ανθρώπους, τόσο πιο δυσάρεστοι μπορούμε να γίνουμε γι’ αυτούς, και επομένως η συμπόνια βοηθά τους ανθρώπους να να μειώσει ή να μην ενεργήσει για την απειλή» (Kseib, 2018).

Αποτέλεσμα παιδικού τραύματος

Το παιδικό τραύμα που περιλαμβάνει σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση, μαρτυρία ή παραμέληση μπορεί να οδηγήσει σε προδιάθεση για σκληρότητα. Αυτός μπορεί να είναι ένας τρόπος αντιμετώπισης του να κατακλύζεσαι από γεγονότα και αρνητικά συναισθήματα που δεν έχουν υποστεί πλήρη επεξεργασία, αναγνώριση και θλίψη.

Μια πρώιμη προσκόλληση με κάποιον που είναι σκληρός μπορεί να οδηγήσει έναν ενήλικα να αναζητήσει άθελά του την εγγύτητα με άλλους που είναι σκληροί, εν μέρει λόγω της οικειότητάς τους. Μπορεί άθελά τους να συμπεριφέρονται με τρόπους που προκαλούν τέτοια συμπεριφορά. Ή, όπως προτείνει ο Φρόιντ, μερικοί άνθρωποι μπορεί να αναζητήσουν έναν σύντροφο που να είναι σκληρός με τη φαντασίωση ότι μπορούν να διορθώσουν μια προηγούμενη σχέση.

Σύνδεση με ομάδα

Μερικοί άνθρωποι μπορεί να είναι σκληροί σε μια προσπάθεια να γίνουν αποδεκτοί από μια ομάδα που ασπάζεται τη σκληρότητα. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί σε έναν έφηβο που είναι σκληρός σε μια προσπάθεια να κερδίσει την αποδοχή από μια συμμορία ή από εκείνους που αναζητούν την αποδοχή από ένα πολιτικό κίνημα που υποστηρίζει τη σκληρότητα.

Κατά καιρούς, τα αρνητικά συναισθήματα μπορεί να είναι μεταδοτικά σε μια ομάδα, αναγκάζοντας τα μέλη να υποχωρήσουν και να συμπεριφέρονται με τρόπους που αντικατοπτρίζουν λιγότερο ώριμη κρίση και συναισθηματική ωριμότητα από ό,τι μπορεί να είναι τυπικό για αυτά. Αυτό αντικατοπτρίζεται σε όχλους, πολιτικές συγκεντρώσεις και παρόμοιες μορφές. Ομοίως, αποδεικνύεται επίσης από ομαδικά ακραία άτομα που μπορεί να ενεργήσουν βίαια, προκειμένου να κερδίσουν την έγκριση της ομάδας.

Η συμπόνια ως αντίδοτο στη σκληρότητα

Σε μεγάλο βαθμό, η ενσυναίσθηση είναι απαραίτητη για τη συμπόνια. Ως εκ τούτου, η απουσία ή η περιορισμένη ενσυναίσθηση μπορεί να συμβάλει στη σκληρότητα. Ως κλινικός ιατρός, πάντα έκανα στους πελάτες την ακόλουθη ερώτηση ως μέρος της αρχικής μου διαγνωστικής συνέντευξης:

«Μεγάλωσες σε ένα σπίτι με «χοντρή» ή «λεπτή» μπροστινή πόρτα;» Αυτή είναι μια μεταφορά για την αξιολόγηση του ανοιχτού χαρακτήρα και της αλληλεπίδρασης με άλλους—φίλους, συγγενείς και γείτονες. Γενικά, εκείνοι που είχαν λεπτή, η πόρτα έχει ένα ευρύτερο φάσμα ενσυναίσθησης από εκείνους που είχαν μια χοντρή πόρτα, η οποία συνδέεται με ένα πιο περιορισμένο εύρος συμπόνιας. Με μια χοντρή πόρτα, οι άνθρωποι τείνουν να αναπτύσσουν μια προοπτική «εμείς» έναντι «αυτοί» σε αντίθεση με μια αίσθηση. Η ίδια στάση μπορεί να υποστηρίζεται από τους συνομηλίκους, την κοινότητα, τη θρησκεία, την περιοχή, τον πολιτισμό, τα μέσα ενημέρωσης ή τους πολιτικούς ηγέτες.

Όσοι φοβούνται ή αισθάνονται άβολα με τη συμπόνια είναι πιο πιθανό να τη βλέπουν ως απαλή, ευάλωτη και ως ένδειξη αδυναμίας. Ωστόσο, όπως περιγράφεται από τον Paul Gilbert, η συμπόνια είναι το αντίδοτο στη σκληρότητα. Και πρέπει να προσθέσω, η αυτοσυμπόνια είναι ένα αντίδοτο στη σκληρότητα που στρέφεται προς τον εαυτό του. Η πραγματική μείωση της σκληρότητας απαιτεί την καλλιέργεια συμπόνιας –σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο– στη θεραπεία, την εκπαίδευση, τη θρησκεία, τη δημόσια πολιτική και την πολιτική υπεράσπιση. Αυτό σημαίνει συμπόνια για τη σκληρότητα στη μεταχείρισή μας προς τα ζώα, τον πλανήτη και άλλους ανθρώπους.

Για περισσότερα Επιστημονικά άρθρα Ψυχολογίας μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://psychopedia.gr/

Για να ενημερώνεστε για όλα τα Επιμορφωτικά Σεμινάρια που αφορούν την Ψυχοπαθολογία και την Παιδοψυχολογία μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://www.seminars-psychopedia.gr/

Πηγή: https://www.psychologytoday.com

Kseib, K. (2018). Kal Kaseib meets professor Paul Gilbert, founder of compassion-focused therapy. The British Psychological Society, The Psychologist, Jan. 9.