Της Άννας Χρυσανθίδου- Msc ψυχολόγου, συνθετική ψυχοθεραπεύτρια
Αναμφίβολα, τα συναισθήματα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή των ανθρώπων ήδη από την παιδική ηλικία καθώς επηρεάζουν τη συμπεριφορά μας. Η αναγνώριση, η αποδοχή και εξωτερίκευση των συναισθημάτων βοηθούν στην συναισθηματική ωρίμανση. Η συναισθηματική έκφραση αφορά την εξωτερίκευση των συναισθημάτων είτε με λεκτικό είτε με μη λεκτικό τρόπο. Ο τρόπος με τον οποίο εκφράζει κανείς τα συναισθήματά του συνδέεται με την ικανότητα του να τα διαχειρίζεται και να τα αποδέχεται.
Για παράδειγμα, ένα παιδί που είναι θυμωμένο και δεν ξέρει πώς να επικοινωνήσει αυτό το συναίσθημα που βιώνει στους άλλους θα μπορούσε να είναι ανυπάκουο δείχνοντας με αυτόν τον τρόπο τη δυσαρέσκεια του. Επιπλέον, ένα παιδί που μπορεί να νιώθει χαρά και δε ξέρει πώς να εκφράσει αυτό το συναίσθημα μπορεί να δείχνει νευρικό προβληματίζοντας τους γύρω του.
Για να μπορέσει ένα παιδί να εκφράσει τα συναισθήματα του θα πρέπει οι σημαντικοί άλλοι (γονείς, παππούδες, δάσκαλοι) να τα ενθαρρύνουν στη συναισθηματική έκφραση. Παρατηρείται επίσης πολλές φορές ότι τα παιδιά δε γνωρίζουν ποια είναι τα βασικά συναισθήματα και ποια είναι χρησιμότητα τους με αποτέλεσμα να μη μπορούν να τα αποδεχτούν ως φυσιολογικές αντιδράσεις απέναντι στα γεγονότα και στα ερεθίσματα.
Δείτε το Νέο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα ανάπτυξης Συναισθηματικής νοημοσύνης, αγωγής και ορίων στα παιδιά στην τάξη ή την ομάδα-Έναρξη: 20/01/2018. Πατήστε στην παρακάτ εικόνα για να ενημερωθείτε:
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι οι φροντιστές να αποδέχονται και τα αρνητικά συναισθήματα, όπως της λύπης, της ντροπής, του φόβου, του θυμού. Πολλές φορές οι γονείς λένε στα παιδιά τους «δεν πρέπει να κλαις, οι άντρες δε κλαίνε», «δεν είναι σωστό να θυμώνεις», «δεν ντρέπεσαι να είσαι θυμωμένος με τη μαμά σου που σε αγαπάει τόσο», προσπαθώντας να αποτρέψουν τα παιδιά τους από το να βιώνουν αρνητικά συναισθήματα. Όμως τα συναισθήματα είτε αρνητικά είτε θετικά θα πρέπει να γίνονται αποδεκτά. Τέτοιες φράσεις μπλοκάρουν τη συναισθηματική έκφραση των παιδιών, δημιουργώντας αίσθημα ενοχής στη βίωση αρνητικών συναισθημάτων, το οποίο έχει αντίκτυπο στη μετέπειτα ζωή.
Είναι καλό να μάθουμε στα παιδιά για τα συναίσθημα μέσα από βιωματικές ασκήσεις και να τα ενθαρρύνουμε να εκφράζονται. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να τα κατηγορούμε γι αυτά που νιώθουν. Πρέπει να μάθουμε το λόγο που νιώθουν αυτά τα συναισθήματα και να τα βοηθήσουμε να τα διαχειριστούν. Για παράδειγμα, ένα παιδί που είναι θυμωμένο με τη μαμά του, αντί να του πούμε ότι δε πρέπει να νιώθει έτσι, μπορούμε να του δώσουμε μια κόλλα χαρτί να ζωγραφίσει το θυμό του, λέγοντας «πω πω τι θυμωμένος που είσαι» ενθαρρύνοντας ουσιαστικά την έκφραση του συναισθήματος. Πολλές φορές όταν νιώθουμε ότι ο άλλος καταλαβαίνει αυτό που νιώθουμε αυτό μας βοηθά να ηρεμήσουμε, ενώ όταν ο άλλος δεν καταλαβαίνει και απορρίπτει το συναίσθημα μας αυτό μας δημιουργεί περισσότερη ένταση και περισσότερο θυμό.
Σύντομο Βιογραφικό Άννας Χρυσανθίδου
Η Άννα Χρυσανθίδου είναι απόφοιτος ψυχολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Πρόσφατα ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές τις σπουδές Msc Integrative Counselling and Psychotherapy από το πανεπιστήμιο του Derby. Ειδικεύεται στη συνθετική ψυχοθεραπεία και εργάζεται ιδιωτικά από το 2014 παρέχοντας τις υπηρεσίες της σε ατομικό επίπεδο.
mail: chrysanthidou@hotmail.com, τηλ: 6987417415
