Της Θεοδώρας Παπανικολάου, Ψυχολόγου, MSc, και Συστημικής Ψυχοθεραπεύτριας.
Η σημασία του παιχνιδιού στην υγιή ανάπτυξη των παιδιών φαίνεται από το γεγονός ότι τα Ηνωμένα Έθνη το έχουν ανακηρύξει σε καθολικό και αναφαίρετο δικαίωμα όλων των παιδιών. Το παιχνίδι είναι μία αυθόρμητη, ευχάριστη και γεμάτη νόημα διαδικασία, μέσα από την οποία τα παιδιά μαθαίνουν αυτά που κανείς δεν μπορεί να τα διδάξει• είναι ο τρόπος να εξερευνήσουν τόσο τον εξωτερικό όσο και τον εσωτερικό τους κόσμο, να εκτονώσουν την ενέργειά τους, να πετύχουν δύσκολους στόχους, να εξελίξουν τη φαντασία τους και να αναπτύξουν δεξιότητες απαραίτητες για τη ζωή τους.
Το παιχνίδι είναι το φυσικό μέσο επικοινωνίας των παιδιών, είναι η γλώσσα τους, μέσα από την οποία μοιράζονται τη δική τους αλήθεια. Κάτω από την ηλικία των δέκα ετών τα παιδιά δεν έχουν ακόμα επαρκώς ανεπτυγμένη την ικανότητά τους να μιλάνε για τα συναισθήματά τους ή για το πώς οι εμπειρίες τους τα έχουν επηρεάσει. Έτσι, το παιχνίδι είναι για ένα παιδί ό,τι οι λέξεις για έναν ενήλικα• μέσα από αυτό εκφράζουν σκέψεις, συναισθήματα κι επιθυμίες και νοηματοδοτούν τα όσα ζουν.
Δείτε το Νέο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο του Psychopedia.gr με θέμα: Εφαρμογή του Play therapy στην αντιμετώπιση των Μαθησιακών δυσκολιών. Πατήστε στην παρακάτω εικόνα για να ενημερωθείτε:
18/11/17 NEO Σεμινάριο: Εφαρμογή του Play therapy στην αντιμετώπιση των Μαθησιακών δυσκολιών
Στο ελεύθερο παιχνίδι είναι το παιδί που επιλέγει το πώς θα παίξει• θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι το ίδιο ο σκηνοθέτης και ο σεναριογράφος του παιχνιδιού. Έτσι, σε ένα συμβολικό επίπεδο αποκτά το αίσθημα του ελέγχου, τη στιγμή που στη ζωή του μπορεί να βιώνει καταστάσεις στις οποίες έχει λίγο ή καθόλου έλεγχο. Ας φανταστούμε κάποιο παιδί το οποίο έχει ζήσει ή συνεχίζει να ζει κάποια τρομακτική, επώδυνη ή και τραυματική εμπειρία, όπως για παράδειγμα τα πειράγματα από συμμαθητές του. Μεταφέροντας αυτή την εμπειρία στο παιχνίδι του δίνεται η δυνατότητα να καθορίσει, έστω σε ένα συμβολικό επίπεδο, τα γεγονότα και να επέμβει στην έκβασή τους. Καθώς έχει το ίδιο το παιδί τον έλεγχο αισθάνεται πιο ασφαλές, γεγονός που το βοηθά να αντιμετωπίσει το πρόβλημα που βιώνει με τρόπο πιο προστατευτικό για το ίδιο.
Παρόλα τα σπουδαία οφέλη του παιχνιδιού δεν είναι λίγες οι φορές που οι ενήλικες το απαξιώνουν αντιμετωπίζοντάς το ως σπατάλη του χρόνου των παιδιών. Μέσα στη γενικότερη πίεση που ασκείται σήμερα στα παιδιά να μεγαλώσουν γρήγορα η ανάγκη τους για παιχνίδι καταπνίγεται, με όλες τις αρνητικές συνέπειες που αυτό μπορεί να επιφέρει. Χρειάζεται, λοιπόν, να διαφυλάξουμε το δικαίωμα των παιδιών στο παιχνίδι ως πολύτιμο αγαθό και -γιατί όχι;- να αφεθούμε κι εμείς στη μαγεία του. Είναι απαραίτητο να κατανοήσουμε ότι το παιχνίδι δεν είναι απλά μία δραστηριότητα στην οποία επιδίδονται τα παιδιά, αλλά τρόπος να ζουν. Όπως, άλλωστε, έχει πει και ο διάσημος παιγνιοθεραπευτής GarryLandreth«Τα πουλιά πετούν, τα ψάρια κολυμπούν και τα παιδιά παίζουν».
Σύντομο βιογραφικό Θεοδώρας Παπανικολάου
Η Θεοδώρα Παπανικολάου είναι αδειούχος ψυχολόγος, απόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, και κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στην Κλινική Ψυχολογία από το Πανεπιστήμιο του Warwick στο Ηνωμένο Βασίλειο. Είναι συστημική ψυχοθεραπεύτρια και έχει εμπειρία στη θεραπευτική δουλειά με ενήλικες, παιδιά και εφήβους, καθώς και στη συμβουλευτική γονέων.
