Της Ιωάννας Μπάτζου, Ψυχολόγου Α.Π.Θ. – Νηπιαγωγού Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Η ψυχολόγος J.J. Boseovski διερευνά την αισιοδοξία που φαίνεται να εμφανίζεται πολύ νωρίς στη ζωή του ανθρώπου, για να καταλάβει περισσότερα για το πώς λειτουργεί – και πώς και γιατί τελικά μειώνεται με την πάροδο του χρόνου.
Με πολλούς τρόπους τα παιδιά είναι εξελιγμένοι στοχαστές. Στην πρώιμη παιδική ηλικία συλλέγουν προσεκτικά δεδομένα από το περιβάλλον τους για να κατασκευάσουν θεωρίες για τον κόσμο. Για παράδειγμα, τα παιδιά κατανοούν ότι τα κινούμενα αντικείμενα, όπως τα ζώα, λειτουργούν πολύ διαφορετικά από τα άψυχα αντικείμενα, όπως οι καρέκλες. Ακόμη και τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μπορούν να πουν τη διαφορά μεταξύ εμπειρογνωμόνων και μη ειδικών και κατανοούν ότι διαφορετικά είδη ειδικών γνωρίζουν διαφορετικά πράγματα.
Αυτό το επίπεδο σκεπτικισμού είναι εντυπωσιακό, αλλά είναι λυπηρό όταν τα παιδιά καλούνται να κάνουν εκτιμήσεις και όχι ουδέτερες κρίσεις. Εδώ, τα παιδιά παρουσιάζουν σαφή ένδειξη θετικής στάσης.
Η J.J. Boseovski et. al. δείξανε ότι τα παιδιά ηλικίας 3-6 ετών χρειάζεται να βλέπουν μόνο μία θετική συμπεριφορά για να κρίνουν έναν χαρακτήρα ιστορίας ως «καλό», αλλά αρκετές αρνητικές συμπεριφορές για να κρίνουν έναν χαρακτήρα ως «κακό». Έχει, επίσης, διαπιστώσει ότι τα παιδιά απορρίπτουν τις περιγραφές των αρνητικών χαρακτηριστικών για τους ξένους από αξιόπιστους κριτές του χαρακτήρα, αλλά δέχονται εύκολα τις θετικές περιγραφές των χαρακτηριστικών.
Συνολικά, η έρευνα αποκαλύπτει ότι η μεροληψία θετικότητας είναι παρούσα ήδη από την ηλικία των 3 ετών, κορυφώνεται στη μεσαία παιδική ηλικία και εξασθενεί μόνο στα τέλη της παιδικής ηλικίας.
Οι ψυχολόγοι δεν γνωρίζουν σίγουρα γιατί τα παιδιά είναι τόσο αισιόδοξα. Είναι πιθανό να οφείλεται εν μέρει στις θετικές κοινωνικές εμπειρίες που τα περισσότερα παιδιά έχουν την τύχη να έχουν νωρίς στη ζωή.
Ενημερωθείτε για το ΝΕΟ Εκπαιδευτικό Σεμινάριο από το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης Psychopedia με θέμα: “Ανάπτυξη Ατομικών και Κοινωνικών δεξιοτήτων στα παιδιά” που θα διεξαχθεί το Σάββατο 1 Δεκεμβρίου 2018 – Ώρα: 16:30μ.μ.-20:00μ.μ. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ: https://psychopedia.gr/technikes-anaptyxis-atomikon-ke-kinonikon-dexiotiton-sta-pedia-neo-seminario-1122018/
Με την ηλικία, τα παιδιά εκτίθενται σε πιο σκληρές πραγματικότητες. Αρχίζουν να βλέπουν διαφορές στις επιδόσεις μεταξύ των ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων των συνομηλίκων τους και αυτό τους δίνει μια αίσθηση του πού βρίσκονται σε σχέση με τους άλλους. Τελικά λαμβάνουν αξιολογήσεις από τους δασκάλους τους και αρχίζουν να βιώνουν μια μεγαλύτερη ποικιλία αρνητικών εμπειριών σχέσεων, όπως ο εκφοβισμός.
Παρόλα αυτά, τα παιδιά παραμένουν επίμονα αισιόδοξα, παρά τα αντίθετα στοιχεία. Ένα πλεονέκτημα είναι ότι η αισιοδοξία ωθεί τα παιδιά να δοκιμάσουν νέα πράγματα και συμβάλει στη μάθηση. Τα παιδιά που προσεγγίζουν θετικά τους άλλους είναι πιο πιθανό να περάσουν επιτυχώς στο σχολείο και να έχουν μεγαλύτερη κοινωνική επιτυχία.
Όσον αφορά τη διδασκαλία των παιδιών να δέχονται αρνητικά σχόλια για τον εαυτό τους, μια μέτρια προσέγγιση είναι πιθανώς καλύτερη. Εάν τα παιδιά μεγαλώνουν σε ένα αγαπημένο περιβάλλον όπου διδάσκονται με την πάροδο του χρόνου να αποδεχθούν ότι δεν είναι πάντα τα καλύτερα ή ότι κάποιες φορές πρέπει να προσπαθήσουν για να γίνουν καλύτερα, θα είναι καλύτερα εξοπλισμένα για να χειριστούν τα αναπόφευκτα σκληρά χτυπήματα της ζωής.
