Η κατάθλιψη και το άγχος είναι οι σημαντικότερες και συχνότερες ψυχολογικές διαταραχές που αγγίζουν πάνω από το 50% των ατόμων με σκλήρυνση κατά πλάκας. Σε πολλές περιπτώσεις δεν διαγιγνώσκονται – κυρίως η κατάθλιψη – και κατά συνέπεια δεν αντιμετωπίζονται, επηρεάζοντας έτσι τη λειτουργικότητα, τη συμμόρφωση στη θεραπεία και την ποιότητα ζωής ασθενούς και οικογένειας.
Οι κυριότερες ενδείξεις
Σύμφωνα με την κλινική ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια στην Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο και πρόεδρο της «Δράσης για την Ψυχική Υγεία», κυρία Ίλια Θεοτοκά, οι κυριότερες ενδείξεις της κατάθλιψης είναι μόνιμη θλίψη, απώλεια της ενεργητικότητας, αίσθημα αβοηθησίας και αναξιότητας, έλλειψη ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που παλιά ευχαριστούσαν το άτομο, ευερεθιστότητα, αύξηση του ύπνου, αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες, μειωμένη σεξουαλική επιθυμία κ.λπ. Όταν τα συμπτώματα αυτά επηρεάζουν την καθημερινή λειτουργικότητα, την προσωπική, οικογενειακή και επαγγελματική ζωή, τότε το άτομο ή η οικογένεια πρέπει να ζητήσουν ψυχολογική βοήθεια εγκαίρως, προτού τα συμπτώματα αυτά εγκατασταθούν.
Πρόσφατη μελέτη στην οποία συμμετείχαν ασθενείς του Ιατρείου Σκλήρυνσης Κατά Πλάκας της Νευρολογικής Κλινικής του Αιγινήτειου Νοσοκομείου έδειξε ότι οι ψυχολογικές διαταραχές των Ελλήνων ασθενών με σκλήρυνση κατά πλάκας είναι διπλάσιες σε σχέση με αυτές των ευρωπαίων πασχόντων. Πιο συγκεκριμένα, βρέθηκε ότι εμφανίζουν σε υψηλά ποσοστά αγχώδεις και καταθλιπτικές διαταραχές, όπως και δυσθυμική διαταραχή, χωρίς να υπάρχουν διαφορές ως προς το φύλο.
«Σίγουρα, τα αυξημένα αυτά ποσοστά σχετίζονται και με την οικονομική κρίση. Οι ασθενείς αναφέρουν ότι λόγω της οικονομικής δυσπραγίας, της ανεργίας και της απειλής απώλειας εργασίας έχουν περισσότερο άγχος και μειωμένη τάση για ενεργοποίηση. Επίσης, δεν μπορούν να προγραμματίσουν το μέλλον, να θέσουν νέους στόχους και περιορίζουν τις κοινωνικές τους σχέσεις και τα χόμπι τους» σχολιάζει η κυρία Θεοτοκά.
Η ανακοίνωση της νόσου αποτελεί ένα γεγονός ιδιαίτερα σοκαριστικό. Τόσο οι ασθενείς όσο και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας θεωρούν ανυπέρβλητες τις δυσκολίες, ενώ νιώθουν πως καταρρέουν οι ελπίδες, τα όνειρά τους και οι στόχοι τους για το μέλλον.
«Ασθενείς και συγγενείς βιώνουν αισθήματα πένθους για την απώλεια της υγείας, όπως άρνηση, θυμό, απόσυρση, επιθετικότητα. Στη συνέχεια, τα αισθήματα αυτά, με την ανάλογη ψυχολογική καθοδήγηση, δίνουν τη θέση τους στο αίσθημα της αποδοχής, της συμφιλίωσης με τη νόσο και της ανάπτυξης στρατηγικών, ψυχολογικών και πρακτικών για την καθημερινή της διαχείριση. Η πρόκληση για ασθενείς και συγγενείς είναι να δεχθούν αυτή την αλλαγή στη ζωή τους και να προσαρμοστούν σε αυτή την αλλαγή» τονίζει η κυρία Θεοτοκά.
Θεραπευτικό πλάνο
Επειδή όμως όλοι άνθρωποι δεν είναι ίδιοι και ανταποκρίνονται διαφορετικά στη συνειδητοποίηση της χρόνιας νόσου, είναι πολύ σημαντική η εξατομίκευση της θεραπευτικής ψυχολογικής αντιμετώπισης του ασθενούς. Όπως αναφέρει η κυρία Θεοτοκά, κάθε ασθενής θα πρέπει να εκτιμηθεί και να βρεθεί το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο για αυτόν. Το ψυχολογικό θεραπευτικό πλάνο μπορεί να περιλαμβάνει υποστηρικτική ψυχοθεραπεία, ατομική ή οικογενειακή, ομαδική θεραπεία, ψυχοεκπαίδευση, εκπαίδευση σε συγκεκριμένες δεξιότητες, τεχνικές χαλάρωσης, πρακτικές οδηγίες και ασφαλώς και φαρμακευτική αγωγή για το άγχος, την κατάθλιψη ή άλλες ψυχικές διαταραχές που μπορεί να συνοδεύουν τη σκλήρυνση κατά πλάκας.
Για περισσότερα Επιστημονικά άρθρα Ψυχολογίας μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://psychopedia.gr/
Για να ενημερώνεστε για όλα τα Επιμορφωτικά Σεμινάρια που αφορούν την Ψυχοπαθολογία και την Παιδοψυχολογία μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://www.seminars-psychopedia.gr/