Tης Ζακλίν Σιάνου Συμβούλου Ψυχικής Υγείας Συνθετικής προσέγγισης & Κλινικής Υπνοθεραπεύτριας

Η σχέση μεταξύ διατροφής και ψυχικής υγείας είναι ένα πεδίο που τα τελευταία χρόνια έχει κερδίσει μεγάλο έδαφος από ερευνητές, ειδικούς ψυχικής υγείας και διατροφολόγους. Η διατροφή μας και ο τρόπος που τρώμε επηρεάζει το σώμα μας, τον εγκέφαλο μας, τη συναισθηματική μας κατάσταση και την συνολική μας ευεξία. Με την βοήθεια της πρακτικής της Ενσυνείδητης Διατροφής (Mindful Eating) μπορούμε να μάθουμε να αναγνωρίζουμε τις συναισθηματικές ανάγκες μας που σχετίζονται με το φαγητό αλλά και να αποκτήσουμε βαθύτερη σχέση με το φαγητό. Μπορούμε να μάθουμε τρόπους να διαχειριζόμαστε διατροφικές διαταραχές αλλά και να βελτιώσουμε την ψυχολογική μας υγεία.

Σύνδεση Διατροφής με την Ψυχική Υγεία

Οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι η διατροφή παίζει κρίσιμο ρόλο στην διαμόρφωση της ψυχικής μας υγείας. Μελέτες δείχνουν ότι μια χρόνια ανθυγιεινή διατροφή μπορεί να συνδέεται με συμπτώματα καταθλιπτικών ή/και αγχωδών διαταραχών, ενώ μια ισορροπημένη διατροφή μπορεί να ενισχύει τη συναισθηματική σταθερότητα. Κατά βάση η διατροφή μας επηρεάζει :

• Εγκεφαλικά: Οι νευροδιαβιβαστές ( Σεροτονίνη, Ντοπαμίνη, το GABA κα) επηρεάζονται άμεσα από τη διατροφή. Η Σεροτονίνη, για παράδειγμα, είναι ο «νευροδιαβιβαστής της ευτυχίας». Παράγεται από το αμινοξύ τρυπτοφάνη που βρίσκεται σε τρόφιμα όπως είναι τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, το κοτόπουλο. Εξίσου σημαντική προσφορά έχουν τα ωμέγα-3 λιπαρά και οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β που ενισχύουν τη λειτουργία του νευρικού συστήματος.
• Φλεγμονές: η υπερκατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και κορεσμένα λιπαρά αυξάνουν την παραγωγή φλεγμονωδών κυτοκινών (συμβάλουν δηλαδή στη δημιουργία ή την ενίσχυση της φλεγμονής), και επηρεάζουν αρνητικά τη διάθεση μας. Αντίθετα, αντιφλεγμονώδεις τροφές, όπως είναι τα λαχανικά, τα φρούτα, τα όσπρια, τα καλά λιπαρά, λειτουργούν προστατευτικά στον οργανισμό.
• Έντερο: ο άξονας έντερο-εγκέφαλος. Το έντερο συχνά αποκαλείται να είναι «ο δεύτερος εγκέφαλος» (πιο συγκεκριμένα ο «συναισθηματικός εγκέφαλος» του οργανισμού). Ο άξονας αυτός ρυθμίζει την παραγωγή νευροδιαβιβαστών που συνδέονται με την ψυχική διάθεση. Η κατανάλωση προβιοτικών και πρεβιοτικών τροφών (γιαούρτι, κεφίρ, λαχανικά, όσπρια κα) μπορεί να ενισχύσει τη βελτίωση της ψυχικής υγείας.

Mindful Eating  – Τι είναι και πώς εφαρμόζεται

Το Mindful Eating ( Ενσυνείδητη Διατροφή) είναι μια τεχνική που προέρχεται από το Mindfulness (Ενσυνειδητότητα). Η Ενσυνειδητότητα αναφέρεται στη συνειδητή και μη επικριτική επίγνωση/προσοχή της στιγμής στο παρόν. Στη διατροφή, αυτό μεταφράζεται ως το «να τρώω με επίγνωση της σωματικής μου και της συναισθηματικής μου ανάγκης», χωρίς να τρώμε μηχανικά ή ως απάντηση στο στρες και την ανία.

Οι βασικές αρχές της Ενσυνείδητης Διατροφής είναι:

1. Η πλήρης παρουσία μας κατά τη διάρκεια του γεύματος/σνακ («είμαι εδώ στο παρόν και τρώω το φαγητό μου») = να αποφεύγουμε περισπασμούς γύρω μας, όπως είναι η τηλεόραση, το κινητό ή να τρώμε βιαστικά.
2. Η αναγνώριση σημάτων πείνας και κορεσμού = να μαθαίνουμε να ακούμε το σώμα μας. Να σταματάμε την κατανάλωση φαγητού όταν έρχεται η ικανοποίηση του κορεσμού και όχι όταν έχουμε «σκάσει».
3. Συναισθηματική Σύνδεση = να αναγνωρίζουμε το πότε τρώμε λόγω δυσφορικών συναισθημάτων μας (άγχος, λύπη, βαρεμάρα, «εξάντληση» κτλ) και να βρίσκουμε εναλλακτικούς τρόπους να διαχειριζόμαστε αυτά τα συναισθήματα.
4. Κατανάλωση φαγητού αργά και απολαυστικά = να μασάμε το φαγητό με αργό ρυθμό, να δίνουμε προσοχή στις αισθήσεις μας, στην υφή, στις γεύσεις κα.

To Mindful Eating ως Θεραπευτική Παρέμβαση

Με την συγκεκριμένη τεχνική μπορούμε να μάθουμε να:

• Διαχειριζόμαστε τη συναισθηματική υπερφαγία . Μαθαίνουμε να αναγνωρίζουμε πότε τρώμε για συναισθηματικούς λόγους και πότε τρώμε γιατί έχουμε την ανάγκη να διαχειριστούμε συναισθήματα όπως είναι το στρες, η μοναξιά, η απογοήτευση κα. Έτσι αναπτύσσουμε πιο υγιείς μηχανισμούς αντιμετώπισης.
• Έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό στη θεραπεία βουλιμίας και αδηφαγικής διαταραχής καθώς βοηθά το άτομο να αποδεχτεί το φαγητό χωρίς ενοχές ή υπερβολικούς περιορισμούς.
• Συμβάλει στη διαχείριση του βάρους. Η Ενσυνείδητη Διατροφή προωθεί μια πιο φυσική ρύθμιση του βάρους αφού μαθαίνουμε να τρώμε σύμφωνα με τις βιολογικές ανάγκες του σώματος μας και όχι με βάση τις συναισθηματικές μας ανάγκες.
• Ρυθμίζει το στρες και τη διάθεση. Η τεχνική αυτή συμβάλει στη μείωση της κορτιζόλης (ορμόνη του στρες) και ενισχύει στην αύξηση της αίσθησης της ηρεμίας και της συναισθηματικής ισορροπίας.

Πώς μποροούμε να ξεκινήσουμε να εφαρμόζουμε το Mindful Eating στην καθημερινότητα μας

Για να ξεκινήσουμε να ενσωματώνουμε την πρακτική του Mindful Eating μπορούμε, για αρχή, να ακολουθήσουμε τα εξής βήματα:

1. Πριν το γεύμα / σνακ μας, να κάνουμε μερικές βαθιές αναπνοές και να αξιολογήσουμε εάν πεινάμε πραγματικά (το στομάχι μας γουργουρίζει = βιολογική πείνα).
2. Να καθίσουμε και να φάμε αργά απολαμβάνοντας το φαγητό μας.
3. Να ακούσουμε το στομάχι μας και να σταματήσουμε όταν νιώσουμε κορεσμό.
4. Να καταγράψουμε τις συναισθηματικές μας αντιδράσεις πριν και μετά το φαγητό ( συναισθηματική παρατήρηση).
5. Να ξεκινήσουμε να δοκιμάζουμε και να πειραματιζόμαστε με τρόφιμα ώστε να ανακαλύψουμε ποια τρόφιμα μας κάνουν να νιώθουμε καλύτερα και να παρατηρήσουμε τα συναισθήματα μας.
6. Εάν χρειαζόμαστε περισσότερη βοήθεια, να αναζητήσουμε έναν ειδικό ψυχικής υγείας που γνωρίζει την τεχνική ώστε να είναι υποστηρικτής και καθοδηγητής στη διαδικασία μας. Φυσικά, εάν υπάρχει ανάγκη να αναζητήσουμε εξειδικευμένο ψυχοθεραπευτή με συνδυασμό με διατροφολόγο για την αντιμετώπιση των θεμάτων μας.

Συμπερασματικά θα λέγαμε πως η διατροφή επηρεάζει την ψυχική μας υγεία και αποτελεί μια αποτελεσματική θεραπευτική προσέγγιση για την βελτίωση της σχέσης μας με το φαγητό. Μέσα από την ενσυνείδητη κατανάλωση τροφής μπορούμε να ενισχύσουμε τη συναισθηματική μας ισορροπία, να μάθουμε νέους τρόπους να διαχειριστούμε το άγχος μας και να υιοθετήσουμε έναν υγιεινότερο τρόπο ζωής.

Για περισσότερα Επιστημονικά άρθρα Ψυχολογίας μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://psychopedia.gr/

Για να ενημερώνεστε για όλα τα Επιμορφωτικά Σεμινάρια που αφορούν την Ψυχοπαθολογία και την Παιδοψυχολογία μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://www.seminars-psychopedia.gr/

Βιογραφικό Ζακλίν Σιάνου

Η Ζακλίν Σιάνου είναι κάτοχος του πτυχίου με Άριστα στην Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων, κάτοχος μεταπτυχιακό με “Honors” στο Management, από το Αγγλικό Πανεπιστήμιο University of Hertfortshire, κάτοχος της πιστοποίησης Συμβουλευτικής Ψυχικής Υγείας Συνθετικής Προσέγγισης και κάτοχος διπλώματος Ανώτερης Πρακτικής στην Ψυχοθεραπευτική προσέγγιση Κλινικής Βιοθυμικής Υπνοθεραπείας. Είναι Licensed Hypnotherapist από το General Hypnotherapy Standards Council (GHSC). Είναι τακτικό μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Συμβουλευτικής (ΕΕΣ) και του European Association for Counselling (EAC), και μέλος του βρετανικού διπλώματος Advanced Qualification in Hypnotherapy Practice του φορέα General Hypnotherapy Standards Council (GHSC).

Διατελεί εθελόντρια Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας με ομαδικές και ατομικές συνεδρίες στον Δήμο Διονύσου από το 2019, σε ενήλικες και εφήβους για το άγχος, το πένθος, την οικογενειακή συμβουλευτική κα., καθώς επίσης κατά την εποχή του Covid και της καραντίνας παρείχε ψυχολογική υποστήριξη μέσω internet στον Δήμο Διονύσου και στους ανθρώπους που χρειάζονταν. Από το 2006 είναι Εισηγήτρια Σεμιναρίων Αυτογνωσίας, Αυτοβελτίωσης, και ποικίλης θεματολογίας Marketing, Management, Human Resources Management, Πωλήσεων, Ηγεσίας κ.α.. Εργάζεται ως Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας και Κλινική Υπνοθεραπεύτρια για ενήλικες, με ατομικές και ομαδικές συνεδρίες από το 2021 σε ιδιωτικό γραφείο. Έχει συνεργασίες με συναδέλφους σε ενδεικτικές θεματολογίες σεμιναρίων όπως Ενσυνείδητη Διατροφή (Mindful Eating), Αυτογνωσία κτλ.

Παρακολουθεί συνεχώς πλήθος σεμιναρίων εξειδικευμένης επιμόρφωσης από πιστοποιημένα εκπαιδευτικά ιδρύματα όπως είναι τα εξής ενδεικτικά: ψυχοσωματική ιατρική, διαχείριση αυτοάνοσων νοσημάτων, διατροφικές διαταραχές, ψυχικό τραύμα και σώμα, ψυχοπαθολογία ενηλίκων & παιδιών, παιδοψυχολογία, παιγνιοθεραπεία, τέχνη και συναισθηματικές δυσκολίες, ψυχοπαθολογία (οριακή, ιδεοψυχαναγκαστική κτλ), σεμινάριο ευαισθητοποίησης σωματικής συμβουλευτικής προσέγγισης κ.α.