Της Φωτεινής Νούλα, απόφοιτης Ψυχολογίας ΑΠΘ.
Με την είσοδο του 2019, κατανοούμε την περαιτέρω τεχνολογική εξέλιξη με παραδείγματα όπως η εκπαιδευτική ρομποτική. Η δαιμονοποίηση της τεχνολογίας δε βοηθάει πραγματικά στην ανάλυση και χρήση της ως εργαλείο. Παρατηρείται η συγκέντρωση πολλών παιδιών μέσα σε ίντερνετ- καφέ και η συνεχής ενασχόλησή τους με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, με αποτέλεσμα την εξάρτηση. Ο Π.Ο.Υ έχει εισαγάγει την έννοια gaming disorder ως την έννοια της εξάρτησης από βιντεοπαιχνίδια. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, το άτομο που είναι εξαρτημένο έχει εξασθενημένο έλεγχο του παιχνιδιού. Δεν μπορεί να θέσει σε έλεγχο τη διάρκεια της ενασχόλησής του και το παιχνίδι υπερισχύει έναντι άλλων καθημερινών δραστηριοτήτων. Η συνέχιση ή η κλιμάκωση του παιχνιδιού παρά την εμφάνιση αρνητικών συνεπειών αποτελεί ακόμη ένα σύμπτωμα. Αν, όμως, σκεφτούμε ότι η εξάρτηση είναι ασθένεια που η κοινωνία έχει κατασκευάσει, είναι μία αντίδραση στην κοινωνική αποδιοργάνωση και στην απορρύθμιση του κοινωνικού ιστού, μπορούμε να δαιμονοποιήσουμε τα παιχνίδια ως φορείς εξάρτησης;
Είναι άξιες αναφοράς οι έρευνες που αποδεικνύουν ότι τα βιντεοπαιχνίδια μπορούν να προσφέρουν ένα καλό πλαίσιο στη μάθηση κι αυτό συμβαίνει διότι τα τελευταία χρόνια τα παιχνίδια έχουν γίνει πολύπλοκα και χρειάζεται η ανάπτυξη δεξιοτήτων για την αντιμετώπιση των tasks που ζητούνται. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, αναπτύχθηκαν τα serious games δηλαδή τα παιχνίδια που δεν έχουν ως πρωταρχικό στόχο τη διασκέδαση (Stapleton, A., 2004). Προτεραιότητες είναι η εκπαίδευση, η βελτίωση της υγείας και η καλύτερη διαχείριση του ανθρωπίνου δυναμικού. Ένα παράδειγμα project λέγεται Games for Health (Sawyer,Β., 2008) το οποίο περιλαμβάνει πέντε διαφορετικούς τομείς, όπου μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα παιχνίδια στην υγεία ή στην ιατρική:
- Τομέας πρόληψης, με παιχνίδια άσκησης ή παιχνίδια για διαχείριση του στρες.
- Τομέας θεραπείας, με παιχνίδια για διαχείριση ασθενειών ή βοήθεια στην αποκατάσταση.
- Τομέας αξιολόγησης, με παιχνίδια που κατατάσσουν ή μετρούν κάποια πτυχή της υγείας.
- Τομέας εκπαίδευσης, με παιχνίδια που βοηθούν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, όπως πρώτες βοήθειες.
- Τομέας πληροφορικής, με παιχνίδια που δημιουργούν αρχεία υγείας για χρήση από άτομα, γιατρούς ή ερευνητές.
Όλα αυτά ίσως ακούγονται παράξενα, καθώς τα παιχνίδια που εκπέμπονται από οθόνες έχουν κατηγορηθεί για την απομόνωση των παιδιών, για τη βία λόγω της υιοθέτησης του προτύπου των ηρώων, για την απουσία άλλων ενδιαφερόντων από τα παιδιά. Είναι, όμως, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια η αχίλλειος πτέρνα των παιδιών; Σε αυτό το σημείο θα αναφερθώ σε άλλες πιθανές χρήσεις των ηλεκτρονικών παιχνιδιών ή εφαρμογών που έχουν γίνει από επαγγελματίες υγείας, όπως η υιοθέτηση καλών διατροφικών συνηθειών από τα παιδιά, η γνώση περί καρδιακής προσβολής, η βοήθεια των ατόμων που πάσχουν από μία χρόνια νόσο να τη διαχειριστούν. Άλλα παιχνίδια βοηθούν τους παίκτες να θέσουν στόχους και να αλλάξουν συμπεριφορά, όπως το κάπνισμα. Ας μην ξεχνάμε τα παιχνίδια που βοηθούν στην φυσική άσκηση με την εξάσκηση χορευτικών κινήσεων (Brox E. et al., 2011).
Επομένως, ο στιγματισμός όλων των ηλεκτρονικών παιχνιδιών ως επικίνδυνων μπορεί να μας απομακρύνει από την ευκαιρία χρήσης τους σε άλλους τομείς όπως αυτός της υγείας. Αυτό, βέβαια, ενέχει περιορισμούς, καθώς χρειάζεται συνεχής αξιολόγηση και πιλοτικές έρευνες πριν τη διευρυμένη χρήση ενός παιχνιδιού, κατανόηση της θεωρίας για την αλλαγή της συμπεριφοράς και την υιοθέτηση συμπεριφορών υγείας και φυσικά η προστασία της ιδιωτικότητας, καθώς υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ της συλλογής δεδομένων για τις αναζητήσεις στο διαδίκτυο και εκείνης για τις διατροφικές συνήθειες ή τη χρήση φαρμάκων (Olson, C.,K., 2015).
Ενημερωθείτε για το ΝΕΟ Εκπαιδευτικό Σεμινάριο από το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης Psychopedia με θέμα: “Εφαρμογή του Mindfulness σε παιδιά στην τάξη ή στην ομάδα”, το οποίο θα διεξαχθεί την Κυριακή 19 Μαΐου 2019 και ώρα: 12.00-14.30.
Δυνατότητα παρακολούθησης μέσω Skype – Eπιπλέον παρέχεται η δυνατότητα Ασύγχρονης παρακολούθησης με την παρακολούθηση βιντεοσκοπημένης της εισήγησης και αποστολής εκπαιδευτικού υλικού σε μορφή pdf.
Σε ποιους απευθύνεται: Νηπιαγωγούς, Εκπαιδευτικούς, Ειδικούς παιδαγωγούς, Λογοθεραπευτές, Εργοθεραπευτές, Ειδικούς Ψυχικής Υγείας, και το ευρύτερο ενδιαφερόμενο κοινό.
Για περισσότερες πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ: https://psychopedia.gr/neo-ekpaideytiko-seminario-efarmogi-toy-mindfulness-se-paidia-stin-taxi-stin-omada-19-5-2019/
