Psychopedia.gr

Η Oμοφοβία στα σχολεία. Παρέμβαση και Αντιμετώπιση

Της Ιωάννας Φανακίδου ,Ψυχολόγου, M.Sc. Ψυχολογία της Υγείας

Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η ομοφοβία στα σχολεία;

Είναι γνωστό πως τα παιδιά πολλές φορές τείνουν να γίνονται σκληρά και επικριτικά και μέσα στην ανωριμότητα, την άγνοια και την παρορμητικότητα που συχνά τα διακατέχει, να εκφράζονται ρατσιστικά απέναντι σε άλλους συνομηλίκους τους. Σαφώς και το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης της ανατροφής των παιδιών το έχει πρώτα απ’ όλα η οικογένεια και κυρίως οι γονείς, που αποτελούν πρόσωπα ταύτισης και μίμησης για τα παιδιά, μέσα από τη στάση και τη συμπεριφορά τους. Ωστόσο, είναι γεγονός πως το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας τους τα παιδιά το περνούν ουσιαστικά, μέσα στο σχολικό πλαίσιο, όπου δέχονται διάφορες επιρροές, μέσα από την αλληλεπίδρασή και την συναναστροφή τους με τα άλλα παιδιά, αλλά και τους εκπαιδευτικούς.

Δεν είναι λίγες οι φορές που ακούμε περιστατικά, ομοφοβίας μεταξύ των μαθητών. Η ομοφοβία εκφράζεται μέσα από εκρήξεις θυμού, βίας, είτε λεκτικής είτε σωματικής, την αποδοκιμασία, τις διακρίσεις ή ακόμα και το μίσος, απέναντι στα άτομα που νιώθουν έλξη προς το ίδιο φύλο. Οι λόγοι για τους οποίους αυτά τα φαινόμενα εμφανίζονται ακόμα στις μέρες μας, έχουν τις ρίζες τους κυρίως στην έλλειψη παιδείας, την απουσία σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, τις θρησκευτικές εγγραφές, την ελλιπή ενημέρωση γύρω από θέματα που αφορούν την ομοφυλοφιλία, κ.α. Για να μειωθούν λοιπόν, αυτές οι συμπεριφορές στα σχολεία και όχι μόνο, πρέπει και οι εκπαιδευτικοί να αναλάβουν δράση. Σαφώς δεν αρκεί μόνο αυτό, προκειμένου να εξαλειφθεί ένα τόσο σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα, αλλά σίγουρα υπάρχουν ορισμένες ενέργειες που θα μπορούσαν να συνδράμουν τουλάχιστον, στην ευαισθητοποίηση των μαθητών σε τέτοιου είδους ζητήματα και στην  μείωση των ομοφοβικών συμπεριφορών, οι συνέπειες των οποίων είναι τις πιο πολλές φορές τραγικές για τα παιδιά που τις υφίστανται.

Συνοπτικά θα αναφέρουμε, πως τα παιδιά που δέχονται σχολικό εκφοβισμό και δη, εξ’ αιτίας του σεξουαλικού τους προσανατολισμού, παρουσιάζουν μεγαλύτερα ποσοστά κατάθλιψης, άγχους, σχολικής διαρροής, ακόμα και αυτοκτονίας. Επειδή λοιπόν, πρέπει να αναγνωρίσουμε κάποια στιγμή την σοβαρότητα του φαινομένου αυτού και να σταματήσουμε να κλείνουμε τα αυτιά και τα μάτια μας, όταν αυτά συμβαίνουν μπροστά μας, παρακάτω δίνονται ορισμένες οδηγίες, κυρίως για τους εκπαιδευτικούς που καλούνται να αντιμετωπίσουν μία τέτοια δυσάρεστη κατάσταση:

  • Να παρεμβαίνετε: δυστυχώς, δεν είναι λίγες οι φορές, όπου οι εκπαιδευτικοί υιοθετούν μία παθητική στάση απέναντι στους διαπληκτισμούς μεταξύ των παιδιών και μπορεί να σκέφτονται, για παράδειγμα «Όχου, που να μπλέκω τώρα», «Παιδιά είναι, δεν τρέχει και τίποτα», «Δεν αφορά εμένα, δεν θα ανακατευτώ». Αυτό όμως δεν πρέπει να συμβαίνει. Είναι σημαντικό από την έναρξη της σχολικής χρονιάς να υπάρχουν κανόνες μέσα στην τάξη και να εξηγεί ο εκπαιδευτικός πως δεν επιτρέπεται κανένα ρατσιστικό σχόλιο, για την καταγωγή, την σεξουαλική ταυτότητα κάθε ατόμου, κ.α. Οποιοδήποτε σχόλιο ή συμπεριφορά που δείχνει διάκριση, μίσος, εμπάθεια και επιθετικότητα θα πρέπει να τιμωρείται και να συζητάτε στην τάξη, τους λόγους για τους οποίους συμβαίνει αυτό (συζητήσεις περί ισότητας, ανθρώπινων δικαιωμάτων, κ.α.).
  • Κάντε τουλάχιστον ένα μάθημα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα παιδιά, όπου θα τους ενημερώσετε και για θέματα που αφορούν την ομοφυλοφιλία, τονίζοντας πως ο σεξουαλικός προσανατολισμός είναι γενετικά προκαθορισμένος στις πιο πολλές περιπτώσεις και επομένως, δεν είναι κάτι που πρέπει ή μπορεί να αλλάξει.
  • Συζητήστε ανοιχτά με τους μαθητές: αφιερώστε κάποιες ώρες την εβδομάδα, όπου θα έχετε τη δυνατότητα να συζητάτε θέματα που απασχολούν τους μαθητές στο σχολείο, για την διαφορετικότητα, ακούγοντας τις σκέψεις και τους προβληματισμούς τους και δείξτε τους πως είστε δίπλα τους, προκειμένου να τα βοηθήσετε σε οτιδήποτε χρειαστούν.
  • Ενισχύστε μέσα στη τάξη την συνεργατικότητα, την αλληλεγγύη, την αλληλοϋποστήριξη των μαθητών. Αναθέστε τους ομαδικές εργασίες, κάντε βιωματικές ομάδες, με παιχνίδια ρόλων, τα οποία θα περιλαμβάνουν ας πούμε αναπαράσταση από συμπεριφορές διακρίσεων από την πλευρά του θύτη και του θύματος και έπειτα συζητήστε πως αισθάνθηκαν οι συμμετέχοντες.
  • Διοργανώστε συναντήσεις για γονείς και εκπαιδευτικούς, όπου θα μπορούν να ενημερωθούν για θέματα που αφορούν τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των νέων, την ομοφυλοφιλία, τον σχολικό εκφοβισμό, προκειμένου να ευαισθητοποιηθούν και εκείνοι και να γίνουν αρωγοί σας στην προσπάθεια αντιμετώπισης των ομοφοβικών φαινομένων.

Αναντίρρητα, το σχολείο αποτελεί βασικό φορέα εκπαίδευσης και μεταλαμπάδευσης γνώσεων, αξιών και ιδανικών στα παιδιά. Επειδή όσο πιο μικρά είναι τόσο πιο εύπλαστο χαρακτήρα έχουν, είναι σημαντικό τόσο οι γονείς όσο και οι εκπαιδευτικοί να αποτελούν παράδειγμα για τα παιδιά και να τους διδάξουν από νωρίς την αξία του σεβασμού, της ελεύθερης σεξουαλικής έκφρασης και της ελεύθερης βούλησης, καθώς και το αναφαίρετο δικαίωμα στην διαφορετικότητα. Αυτό είναι κάτι που χτίζεται με τα χρόνια, μέχρι πια το παιδί να έχει την οξυδέρκεια να κρίνει το ίδιο τι είναι λάθος και τι σωστό. Μέχρι τότε όμως, θέστε τα θεμέλια ώστε να γίνει ένας άνθρωπος που θα σέβεται και θα αποδέχεται το διαφορετικό.

Αν για παράδειγμα, σας ρωτήσει το παιδί σας ή ένας μαθητής σας, γιατί δύο άνδρες φιλιούνται στο στόμα, θα τους εξηγήσετε με ειλικρίνεια, πως συμβαίνει και αυτό και όπως ένας άνδρας αγαπά μια γυναίκα, έτσι και δύο άνθρωποι του ίδιου φύλου μπορούν αντίστοιχα να ερωτευθούν και να αγαπηθούν. Και μην φοβηθείτε πως αν του προβάλλετε ανοιχτά την πραγματικότητα, θα το στρέψετε στην ομοφυλοφιλία. Όπως είπαμε και προηγουμένως, γεννιέται κανείς ομοφυλόφιλος, ετεροφυλόφιλος ή αμφιφυλόφιλος. Με το να βάζουμε τον φόβο και την άγνοια να μας κυριαρχούν, δεν βοηθάμε ούτε τα παιδιά μας, ούτε την κοινωνία κατ’ επέκταση, να προοδεύσει.

1. Για να ενημερωθείτε περισσότερο σχετικά τη Συμβουλευτική ΛΟΑΤΚΙ+ Θεραπευόμενων (προκαταλήψεις-περιορισμούς, Μεγαλώνοντας ως ΛΟΑΤΚΙ+, Coming-out και προβλήματα ψυχικής υγείας μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ: https://psychopedia.gr/neo-ekpaideytiko-seminario-symvoyleytiki-loatki-therapeyomenon/

2. Για να ενημερωθείτε περισσότερο σχετικά με τον Σχολικό Εκφοβισμό Bullying – Cyberbullying στο παιδί και τον Έφηβο – Πρόληψη και Θεραπευτικές προσεγγίσεις (Χαρακτηριστικά του θύτη, του θύματος και του παρατηρητή, Cyberbullying, Επιπτώσεις Bullying-cyberbullying, Θεραπευτικές προσεγγίσεις, Προγράμματα και στρατηγικές Αντιμετώπισης εκπαιδευτικών και γονέων) μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ: https://psychopedia.gr/neo-ekpaideytiko-seminario-bullying-cyberbullying-sto-paidi-kai-ton-efivo-prolipsi-kai-therapeytikes-proseggiseis/

 

Σύντομο Βιογραφικό Ιωάννας Φανακίδου

Η Ιωάννα Φανακίδου είναι απόφοιτη του Προγράμματος Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και ολοκλήρωσε με άριστα τις μεταπτυχιακές της σπουδές στην Ψυχολογία της Υγείας (M.Sc. inHealthPsychology) στο UniversityofCentralLancashire, Preston, UK. Πραγματοποίησε την πρακτική της άσκηση στο Κοινοτικό Σπίτι «ΘΕΤΙΣ» της Εταιρείας Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας και στο Ψυχιατρικό Τμήμα του 251 Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας. Εργάζεται ως ψυχολογός από το 2015, ενώ έχει εκπαιδευτεί και συνεργαστεί ως ειδικός σεξουαλικής υγείας στο Ινστιτούτο Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας. Παράλληλα, έχει ολοκληρώσει το ετήσιο μετεκπαιδευτικό σεμινάριο Κλινικής Ψυχοπαθολογίας «Παναγιώτης Ουλής» από το Ε.Π.Ι.Ψ.Υ., ενώ συνεχίζει την εκπαίδευσή της στην Μονάδα Απεξάρτησης 18 Άνω. Είναι κάτοχος άδειας ασκήσεως επαγγέλματος Ψυχολόγου και είναι μέλος του Bρετανικού Συλλόγου Ψυχολόγων 4221103/6.1.2017.

 

Συνεχίζοντας να χρησιμοποιείτε την ιστοσελίδα, συμφωνείτε με τη χρήση των cookies. Περισσότερες πληροφορίες.

Οι ρυθμίσεις των cookies σε αυτή την ιστοσελίδα έχουν οριστεί σε "αποδοχή cookies" για να σας δώσουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία περιήγησης. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε αυτή την ιστοσελίδα χωρίς να αλλάξετε τις ρυθμίσεις των cookies σας ή κάνετε κλικ στο κουμπί "Κλείσιμο" παρακάτω τότε συναινείτε σε αυτό.

Κλείσιμο