Της Ειρήνης Λαγουβάρδου, Ψυχολόγου Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών
Η διπολική διαταραχή είναι μία ψυχική νόσος η οποία, όπως υποδηλώνει ο όρος, χαρακτηρίζεται από τη συνύπαρξη δύο βασικών συναισθηματικών διαταραχών, της μανίας και της κατάθλιψης (εξ ου και ο έτερος όρος, μανιοκατάθλιψη).
Το άτομο με διπολική διαταραχή καλείται να αντιμετωπίσει πολλαπλές και ακραίες συναισθηματικές μεταπτώσεις οι οποίες εναλλάσσονται καθιστώντας τον δυσλειτουργικό στην καθημερινότητά του, στις σχέσεις του με τους άλλους, αλλά και επικίνδυνο συχνά για τον ίδιο τον εαυτό του.
Από πού προέρχεται η Διπολική διαταραχή τύπου Ι;
Η Διπολική διαταραχή έχει γενετικό υπόβαθρο με σαφή επίδραση της κληρονομικότητας και, επιπλέον, σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση και εξέλιξή της διαδραματίζουν ψυχολογικοί (ανωμαλίες στις σχετιζόμενες με το συναίσθημα εγκεφαλικές δομές) και περιβαλλοντολογικοί παράγοντες. Πολλοί διπολικοί ασθενείς αναφέρουν τραυματικά και ιδιαιτέρα αγχωτικά γεγονότα κατά την παιδική τους ηλικία, τα οποία θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη, διαχείριση και αντιμετώπιση της ασθένειας.
Πως βιώνεται ένα μανιακό επεισόδιο
Στη διάρκεια του μανιακού επεισοδίου, ο διπολικός ασθενής βιώνει συνήθως μία υπέρμετρη ευεξία, τέτοιου μεγέθους, ούτως ώστε να αγγίζει τα όρια του ναρκισσισμού. Το άτομο με διπολική διαταραχή νιώθει ότι μπορεί να κάνει τα πάντα. Σε αυτή την μανιακή περίοδο, θα είναι υπερδραστήριος σε κάθε τομέα της ζωής του, ιδιαίτερα ευερέθιστος και με εμφανείς διαταραχές στον ύπνο, στη συγκέντρωση, στη σκέψη, στο συναίσθημα, αλλά και εκδήλωση ψυχωτικών ή βίαιων επεισοδίων.
Διάρκεια: Το μανιακό επεισόδιο αρχίζει συνήθως ξαφνικά κατά τη διάρκεια μερικών ημερών. Κρατά μερικές ημέρες μέχρι μήνες, με διάρκεια συνήθως μικρότερη του καταθλιπτικού επεισοδίου και τελειώνει τόσο απότομα όσο άρχισε.
Eνημερωθείτε για το ΝΕΟ Εκπαιδευτικό Σεμινάριο από το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης Psychopedia με θέμα: “Διπολική Διαταραχή – Αίτια και Θεραπευτική Αντιμετώπιση” που θα διεξαχθεί την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2020 – Ώρα: 12:00-14:30.
Επιπλέον Δυνατότητα E- Learning παρακολούθησης (αποστολή του βίντεο της εισήγησης και εκπαιδευτικού υλικού σε μορφή pdf)
Απευθύνεται: Σε Ψυχολόγους, Ειδικούς Ψυχικής Υγείας, φοιτητές ψυχολογίας, Ειδικούς θεραπευτές, Νοσηλευτές, Εκπαιδευτικούς, Παιδαγωγούς, Ειδικούς παιδαγωγούς, Γονείς, και το άμεσα ενδιαφερόμενο κοινό.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ: https://psychopedia.gr/neo-seminario-dipoliki-diatarachi-aitia-kai-therapeytiki-antimetopisi-2-2-2020/
Πως βιώνεται το καταθλιπτικό επεισόδιο
Αντιθέτως, στη διάρκεια του καταθλιπτικού επεισοδίου, ο διπολικός ασθενής βιώνει έντονα τα συμπτώματα της κατάθλιψης, δηλαδή συναισθήματα απόλυτου κενού και αυτό-απαξίωσης, απομόνωσης και πλήρους αδράνειας, αλλά και ενδεχόμενων αυτοκτονικών-αυτοκαταστροφικών τάσεων. Διάρκεια: Όσο γρήγορα και απότομα ξεκινά και σταματά ένα μανιακό επεισόδιο άλλο τόσο αργά και έρχεται και φεύγει ένα καταθλιπτικό επεισόδιο.
Διπολική διαταραχή τύπου ΙΙ:
Στη διπολική διαταραχή τύπου ΙΙ έχουμε αντί για μανιακό, υπομανιακό επεισόδιο ή επεισόδια. Το υπομανιακό επεισόδιο είναι μικρότερης διάρκειας και λιγότερο σοβαρό από ότι το μανιακό. Εμφανίζεται ξαφνικά, με ραγδαία κλιμάκωση των συμπτωμάτων μέσα σε μία ή δύο μέρες και διαρκεί τουλάχιστον 4 μέρες ή μέχρι και μήνες.
Αλλαγή διάθεσης, διαχυτική ή ευερέθιστη η οποία μοιάζει με τη μανιακή αλλά ΠΟΤΕ δε φθάνει στο επίπεδο να παρεμποδίσει τη λειτουργικότητα του ατόμου. (παρατηρήσιμη αλλαγή της διάθεσης από τους άλλους).
Πολλές φορές, ένα υπομανιακό επεισόδιο ενδέχεται να προηγείται του μανιακού και αυτό καθιστά ακόμα δυσκολότερη την ορθή και έγκαιρη διάγνωση, καθότι σε αυτή τη φάση ο διπολικός ασθενής είναι ένα ιδιαίτερα δημιουργικό και παραγωγικό άτομο, με πιο δυσδιάκριτες διαφοροποιήσεις στη συμπεριφορά του. Ωστόσο, σοβαρότερα όλων ως προς τις επιπλοκές και τις συνέπειες, εκτιμώνται τα μικτά επεισόδια, λόγω της ταυτόχρονης εκδήλωσης μανίας και κατάθλιψης, του συγχρονισμού συναισθημάτων απόλυτου μεγαλείου και πλήρους αποτυχίας.
Συνοψίζοντας είναι καλό να θυμόμαστε ότι ο διπολικός ασθενής είναι ένας ιδιαίτερος ψυχικά ασθενής. Η διάγνωση είναι σχετικά δύσκολη λόγω των διαφορετικών τύπων διπολικής διαταραχής, της πολυπλοκότητας της συμπτωματολογίας και της σταδιακής εμφάνισης των συμπτωμάτων και, φυσικά, η ορθότητα και το έγκαιρο της διάγνωσης θα παίξουν καθοριστικό ρόλο, προκειμένου να λάβει την κατάλληλη φαρμακευτική και ψυχοθεραπευτική αγωγή.
Πως χρειάζεται να αντιμετωπίζει κάποιος ένα διπολικό ασθενή;
Το περιβάλλον του διπολικού ασθενή χρειάζεται να είναι πολύ υποστηρικτικό, να έχει τη δυνατότητα να αναγνωρίσει τα συμπτώματα που προμηνύουν την εκδήλωση των επεισοδίων, να προσπαθεί να απομακρύνει τις αγχογόνες συνθήκες, να τον ενθαρρύνει, ώστε να μη διακόπτει τη θεραπεία του, να τον παροτρύνει να γνωρίσει όσο το δυνατό βαθύτερα την ασθένειά του, να τον αποτρέπει από τη χρήση αλκοόλ και ουσιών και, φυσικά, να έχει ουσιαστικά επικουρικό ρόλο κατά την εκδήλωση των επεισοδίων.
