Η θεραπεία με άμμο (Sand Play), είναι μια θεραπευτική προσέγγιση που χρησιμοποιείται για άτομα που έχουν βιώσει ένα τραυματικό γεγονός όπως κακοποίηση ή ένα καταστροφικό περιστατικό και ένα εξαιρετικά θεραπευτικό είδος θεραπείας και μέρος της Παιγνιοθεραπείας (Play Therapy). Αν και αυτός ο τύπος θεραπείας χρησιμοποιείται συχνότερα με παιδιά, η θεραπεία με άμμο μπορεί επίσης να είναι χρήσιμη για εφήβους και ενήλικες. Όταν χρησιμοποιούν αυτή τη θεραπεία, οι ψυχοθεραπευτές χρησιμοποιούν την άμμο για να αξιολογήσουν, να διαγνώσουν ή να θεραπεύσουν μια ποικιλία ψυχικών ασθενειών. Έρευνες έχει δείξει ότι η θεραπεία με άμμο μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της συναισθηματικής έκφρασης, ενώ μειώνει την ψυχολογική δυσφορία που μπορεί να προέλθει από τη συζήτηση τραυματικών γεγονότων ή εμπειριών.

Η θεραπεία με άμμο αναπτύχθηκε από την Dora Kalff, η οποία εμπνεύστηκε από τη συνεργασία με τη Margaret Lowenfeld Βρετανίδα παιδοψυχίατρο και προγραμματίστρια της World Technique. Η θεραπεία με άμμο βασίζεται στην ιδέα ότι εάν ένας θεραπευτής παρέχει στο παιδί ή τον ενήλικα έναν ασφαλή χώρο, στον οποίο θα μπορεί να χρησιμοποιήσει διάφορα παιχνίδια και φιγούρες για να λύσει όσα προβλήματα τον απασχολούν.

Η θεραπεία με άμμο είναι ένας συνδυασμός παιγνιοθεραπείας και θεραπείας τέχνης. Ο θεραπευτής παρέχει στο παιδί ένα δίσκο ή  ένα κουτί γεμάτο με άμμο καθώς και μια ποικιλία από μικροσκοπικά παιχνίδια για να δημιουργήσει έναν κόσμο παιχνιδιού. Τα παιχνίδια μπορεί να περιλαμβάνουν οτιδήποτε, από ζώα φάρμας και δεινόσαυρους μέχρι ανθρώπους και αυτοκίνητα. Τα δέντρα, οι φράχτες, οι πύλες, οι πόρτες και τα κτίρια είναι επίσης κοινά.

Τα παιδιά επιλέγουν ποια παιχνίδια θα ενσωματώσουν στο δίσκο και τα τακτοποιούν με όποιον τρόπο θέλουν. Εν τω μεταξύ, ο θεραπευτής λειτουργεί κυρίως ως παρατηρητής και σπάνια διακόπτει το παιδί. Οι θεραπευτές που παρέχουν αυτό το είδος θεραπείας στοχεύουν στο ότι τα παιδιά θα δημιουργήσουν έναν κόσμο που αντιπροσωπεύει τους εσωτερικούς αγώνες ή τις συγκρούσεις τους. Αφού ολοκληρωθεί το παιχνίδι με άμμο, ο θεραπευτής και το παιδί συνήθως συζητούν για όσα παρατηρήθηκαν, τα παιχνίδια που επιλέχθηκαν, πώς τακτοποιήθηκαν και τυχόν συμβολικές ή μεταφορικές έννοιες. Το παιδί μπορεί στη συνέχεια να επιλέξει να αναδιατάξει τα παιχνίδια με βάση τη συζήτηση. Η θεραπεία με άμμο μπορεί επίσης να περιλαμβάνει θεραπεία ομιλίας, άλλους τύπους παιχνιδιού ή θεραπείας τέχνης ή άλλους τύπους θεραπείας.

Που βοηθά η Θεραπεία με άμμο

• Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ)
• Επιθετικότητα – Διαχείριση θυμού
• Αγχώδεις διαταραχές
• Διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού
• Κατάθλιψη
• Διαζύγιο Θλίψη και απώλεια
• Χαμηλή αυτοεκτίμηση
• Σωματικές και μαθησιακές δυσκολίες
• Προβλήματα που σχετίζονται με το σχολείο
• Κοινωνικά θέματα
• Τραύμα
  
• Τα οφέλη της θεραπείας με άμμο

Σύμφωνα με έρευνες η θεραπεία με άμμο μειώνει τα συμπτώματα πολλών προβλημάτων ψυχικής υγείας και αυξάνει την ανθεκτικότητα του παιδιού. Επειδή η θεραπεία με άμμο ως απλό παιχνίδι δεν είναι δομημένη, επιτρέπει στα παιδιά να βιώσουν τη θεραπεία μέσω της θεραπευτικής διαδικασίας. Τα απελευθερώνονται από βαθιά ριζωμένα αρνητικά συναισθήματα κατά τη διάρκεια της θεραπείας με άμμο, επειδή μπορούν να εκφράσουν τις εσωτερικές τους σκέψεις ενώ νιώθουν αποδεκτά από τον θεραπευτή.

Το Sandplay μπορεί επίσης να βοηθήσει τους θεραπευτές να εμβαθύνουν στις έννοιες που αναπτύσσουν  τα παιδιά και αποδίδουν στις εμπειρίες τους παρακολουθώντας τη δέσμευσή τους με τα παιχνίδια ή τα σύμβολα με τα οποία επιλέγουν να παίξουν. Επιπλέον, η θεραπεία με άμμο είναι συχνά μια ευχάριστη αισθητηριακή εμπειρία που διευκολύνει τη φυσική έκφραση των συναισθημάτων. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέρος ατομικής, ομαδικής ή οικογενειακής θεραπείας.

Η αποτελεσματικότητα της Θεραπείας

Μελέτες δείχνουν ότι η άμμος είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης ποικίλων προβλημάτων και μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε πολλούς διαφορετικούς πληθυσμούς. Μια μελέτη στην Κορέα διαπίστωσε ότι η θεραπεία με άμμο ως μέρος της σχολικής συμβουλευτικής οδήγησε σε βελτιωμένη αυτοεκτίμηση και σημαντικές αλλαγές στα συναισθηματικά προβλήματα στα παιδιά της τέταρτης και πέμπτης δημοτικού.

Μια ακόμη μελέτη που διεξήχθη σε παιδιά 4 και 5 ετών με προβλήματα εξωτερικής συμπεριφοράς έδειξε ότι αυτά τα παιδιά εμφάνισαν λιγότερο επιθετική συμπεριφορά μετά από 30 λεπτά ομαδικού παιχνιδιού με άμμο. Συμμετείχαν στη θεραπεία δύο φορές την εβδομάδα για 16 συνεδρίες. Μια άλλη μικρή μελέτη στην Κορέα περιελάμβανε τρία παιδιά που είχαν γίνει μάρτυρες ενδοοικογενειακής βίας. Διαπίστωσε ότι η υποστηρικτική μουσική και οι εικόνες σε συνδυασμό με τη θεραπεία Sandplay βελτίωσαν τη συναισθηματική και συμπεριφορική προσαρμοστικότητα μετά από έξι μεμονωμένες συνεδρίες.

Εν τω μεταξύ, μια άλλη μελέτη αξιολόγησε το παιχνίδι με άμμο μικρών κοριτσιών στην Κορέα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ομαδική θεραπεία με άμμο παρήγαγε θετική αυτοέκφραση και μείωσε την αρνητική αυτοέκφραση. Στην Κίνα, μια μελέτη που αφορούσε αγόρια με σύνδρομο Asperger, διαταραχή αυτιστικού φάσματος επιπέδου 1 (ASD), συνδύασε τη θεραπεία με άμμο με άλλες μορφές θεραπείας. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η θεραπεία με άμμο βοήθησε στην ανάπτυξη της ψυχολογικής ευεξίας και των δεξιοτήτων διαπροσωπικής επικοινωνίας των αγοριών.

Οι ερευνητές θεωρούν ότι η θεραπεία με άμμο μπορεί να βοηθήσει ευάλωτα, προλεκτικά παιδιά με τραύμα, καθιστώντας την μια καλή στρατηγική για όσους είναι πολύ νέοι για να μιλήσουν για την τραυματική τους εμπειρία. Μια μελέτη που υποστηρίζει αυτή τη θεωρία πραγματοποιήθηκε σε ένα ορφανό 3 ετών με ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV). Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η θεραπεία με άμμο παρείχε στο παιδί συναισθηματική υποστήριξη.

Μερικοί άνθρωποι βλέπουν τη θεραπεία με άμμο ως κάτι πολύπλοκο και χρονοβόρο ή πολύ εξαρτώμενο από την κλινική εμπειρία του θεραπευτή, σημειώνοντας ότι οι ερμηνείες των εικόνων με άμμο μπορεί να είναι ασαφείς ή διφορούμενες. Ωστόσο η αποτελεσματικότητα της θεραπείας με άμμο επί σειρά ετών έχει αποδείξει ότι προσφέρει στους θεραπευτές μια εσωτερική ματιά σε πράγματα που μπορεί να προβληματίζουν τα παιδιά.

Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για άτομα που δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν σχετικά με στρεσογόνους παράγοντες. Όταν η θεραπεία με άμμο χρησιμοποιείται ως μέρος ενός σχεδίου θεραπείας, ο θεραπευτής μπορεί να παρέχει ένα δίσκο άμμου και στη συνέχεια να αναζητήσει κοινά θέματα που υποδεικνύουν ανασφάλειες ή επιθετική συμπεριφορά, καθώς και ανθεκτικότητα και θετική συναισθηματική έκφραση.

Για να ενημερωθείτε σχετικά το Πιστοποιημένο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο με θέμα: Η θεραπεία με τη χρήση αμμοδοχείου Sandplay Therapy: Θεωρητικές προσεγγίσεις και ψυχοθεραπευτική πράξη.

Πιστοποιημένο κατά το πρότυπο QTL της ACTA – Τεχνοβλαστός Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Έναρξη: Σάββατο 24 Φεβρουαρίου 2024 (Διάρκεια 3 μήνες).

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ: https://psychopedia.gr/neo-ekpaideytiko-seminario-sandplay-therapy-theoritikes-proseggiseis-amp-psychotherepeytiki-praxi/

Πηγή: https://www.verywellmind.com/