Της Αγγελικής-Αργυρούλας Στεργιοπούλου, Ψυχολόγου Α.Π.Θ.
H σεξουαλικότητα είναι ένας από τους πιο προσωπικούς τομείς της ζωής του ατόμου και εκδηλώνεται συνήθως στο πλαίσιο των στενών διαπροσωπικών σχέσεων. Μέσα από τη σεξουαλικότητα το άτομο ανακαλύπτει τον εαυτό του και το σώμα του. Ένα μέρος της αυτοαντίληψής του βασίζεται στη σεξουαλικότητά του.
Όταν προκύπτουν σεξουαλικά προβλήματα σε ένα άτομο ενδέχεται να λειτουργήσουν καταστροφικά για την αυτοεκτίμηση και τις σχέσεις του. H δυσλειτουργία πρέπει να διαρκεί τουλάχιστον 6 μήνες και να είναι συνεχόμενη. Η σεξουαλική δυσλειτουργία συχνά προκαλεί στο άτομο δυσφορία και διαπροσωπικά προβλήματα. Δεν μπορεί να δοθεί σε κάποιον το κριτήριο της σεξουαλικής δυσλειτουργίας, εφόσον θεωρηθεί ότι το πρόβλημα οφείλεται σε κάποια σωματική ασθένεια (π.χ Διαβήτης που μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην επίτευξη στύσης), ή εάν οφείλεται σε κάποια ψυχική διαταραχή(π.χ μείζων κατάθλιψη).
Σε μια σημαντική δημοσκόπηση που διεξήχθη το 2000 43 % των γυναικών και 31 % των αντρών ανέφεραν τουλάχιστον κάποια συμπτώματα σεξουαλικής δυσλειτουργίας. Το DSM-IV-TR(διαγνωστικό και στατιστικό εγχειρίδιο ψυχικής υγείας),χωρίζει τις σεξουαλικές δυσλειτουργίες σε τέσσερις κατηγορίες:
Διαταραχή της υποτονικής σεξουαλικής επιθυμίας: Αναφέρεται στη μείωση ή στην απουσία των σεξουαλικών φαντασιώσεων και παρορμήσεων.
Η Διαταραχή της σεξουαλικής αποστροφήςαποτελεί μία πιο ακραία διαταραχή,κατά την οποία το άτομο αποφεύγει ενεργά σχεδόν κάθε γενετήσια επαφή με κάποιο άλλο άτομο. Οι γυναίκες είναι πιθανότερο να αναφέρουν τουλάχιστον περιστασιακές ανησυχίες σχετικά με το επίπεδο της σεξουαλικής τους επιθυμίας απ’ ότι οι άντρες.
Διαταραχή της σεξουαλικής διέγερσης στη γυναίκα και η διαταραχή της στύσης στον άντρα: Στο παρελθόν η πρώτη ονομαζόταν ψυχρότητα και η δεύτερη ανικανότητα. Αυτές οι ονομασίες δεν υφίστανται πλέον γιατί έχουν αρνητική χροιά. Στις γυναίκες η διάγνωση χρησιμοποιείται όταν παρουσιάζεται συστηματική ανεπαρκής λίπανση του κόλπου για άνετη ολοκλήρωση της σεξουαλικής επαφής. Στους άντρες χρησιμοποιείται όταν παρουσιάζεται συστηματική αδυναμία επίτευξης ή διατήρησης της στύσης μέχρι την ολοκλήρωση της σεξουαλικής δραστηριότητας. Η διαταραχή της στύσης στους άντρες αυξάνεται σημαντικά με την ηλικία. Η διαρκής κυκλοφορία νέων φαρμάκων δίνει λύση στο πρόβλημα αυτό, των αντρών.
Δείτε το Νέο Σεμινάριο του Psychopedia.gr με θέμα: Σεξουαλικές Δυσλειτουργίες και Διαταραχές: Κλινική Εικόνα, Λήψη Σεξουαλικού Ιστορικού και Θεραπεία. Πατήστε στην παρακάτω εικόνα για να ενημερωθείτε:
Διαταραχή του οργασμού στη γυναίκα καθώς και στη διαταραχή του οργασμού στους άντρες. Η πρώτη αναφέρεται στην κατ’ επανάληψη απουσία οργασμού έπειτα από σεξουαλική διέγερση που έχει διάρκεια στο χρόνο.Ενώ ορισμένες γυναίκες βιώνουν οργασμό γρήγορα και χωρίς πολλή κλειτοριδική διέγερση, άλλες γυναίκες χρειάζονται έντονη και παρατεταμένη διέγερση κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Βάσει αυτού δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι περίπου τα δύο τρίτα των γυναικών αναφέρουν ότι δε βιώνουν συστηματικά οργασμό. Το εξήντα τοις εκατό των γυναικών αναφέρει ότι κάποιες φορές προσποιείται οργασμό και αυτό οφείλεται στην προσπάθεια τους να μην μειώσουν την αυτοπεπείθηση του συντρόφου τους. Η διαταραχή του οργασμού στους άντρες χαρακτηρίζεται από την κατ΄ επανάληψη δυσκολία του άντρα να εκσπερματίσει και την πρόωρη εκσπερμάτιση που χαρακτηρίζεται από εκσπερμάτιση που προκύπτει πολύ σύντομα. Η πρόωρη εκσπερμάτιση δημιουργεί στους άντρες έντονα επίπεδα άγχους.
Τέλος,στις διαταραχές του σεξουαλικου πόνου συγκαταλέγονται η δυσπαρευνία,που είναι ο κατ’ επανάληψη πόνος της γυναίκας κατά τη διάρκεια της επαφής και ο κολεόσπασμος, που είναι ακούσιοι σπασμοί του έξω τριτημορίου του κόλπου σε βαθμό τέτοιο που παρεμποδίζεται η συνουσία.
Οι βασικές μεταβλητές που εμπλέκονται στην αιτιολογία των σεξουαλικών δυσλειτουργιών φαίνεται να είναι η σεξουαλική κακοποίηση κατά το παρελθόν ,τα προβλήματα στη σχέση, η έλλειψη γνώσεων γύρω από το σεξ,οι ψυχικές διαταραχές,η χαμηλή διέγερση και η εξάντληση και τέλος οι αρνητικές σκέψεις και στάσεις γύρω από τη σεξουαλικότητα. Προτού διαγνωστεί σε κάποιον σεξουαλική δυσλειτουργία, είναι σημαντικό να αποκλειστούν οι πιθανές ιατρικές αιτίες των συμπτωμάτων του.