Η φύση της απώλειας μπορεί να επηρεάσει την διαδικασία πένθους με διάφορους τρόπους. Το τέλος μιας ρομαντικής σχέσης για παράδειγμα, επειδή ένα άτομο είχε παράλληλη σχέση είναι πολύ διαφορετική από μια κατάσταση όπου και οι δύο άνθρωποι αποφάσισαν ότι ήθελαν να τελειώσουν τη σχέση. Η εμπειρία της απώλειας ενός σωματικού άκρου είναι επίσης μια πολύ διαφορετική εμπειρία αν είναι ακρωτηριάστηκε ως αποτέλεσμα θεραπείας ενός καρκίνου σε σύγκριση με ένα άτομο που πατάει σε νάρκη κατά τη διάρκεια της μάχης.

Αντιδράσεις θλίψης και απώλειας

Η επίγνωση των αντιδράσεων θλίψης τους είναι το απαραίτητο πρώτο βήμα που είναι απαραίτητο να γνωρίζει ένας Ειδικός Ψυχικής υγείας για να βοηθήσει τον θεραπευόμενο να ομαλοποιήσει την εμπειρία του.

Οι συναισθηματικές αντιδράσεις περιλαμβάνουν λύπη, θυμό, ενοχή, σοκ, φόβο και λαχτάρα. Οι αντιδράσεις συμπεριφοράς περιλαμβάνουν αλλαγές σε συνήθειες ύπνου και διατροφής, αναστεναγμούς, ανησυχία, αλκοόλ και άλλα όπως πιθανή χρήση ουσιών, κατάχρηση αλκοόλ. Η Γνωστική αντίδραση μπορεί να φαίνεται ως απουσία, προβληματισμό, το άτομο αισθάνεται απασχολημένο ή μπερδεμένο.

Οι σωματικές αντιδράσεις μπορεί να περιλαμβάνουν αίσθηση κενού στο στομάχι, αδύναμους μύες, έλλειψη ενέργειας, κλάμα, αίσθημα δύσπνοιας και εάν η απώλεια σχετίζεται με το θάνατο ενός αγαπημένου  οι άνθρωποι μπορεί να αισθανθούν την παρουσία του νεκρού ατόμου. Οι πνευματικές αντιδράσεις μπορούν περιλαμβάνουν θυμό για τον Θεό, ανάλογα με το σύστημα πνευματικών πεποιθήσεων του ατόμου, αίσθηση απώλειας σκοπού στη ζωή και αμφισβήτηση του που έχει το νόημα και η αξία της ζωής.

Στρατηγικές Συμβουλευτικής

Υπάρχουν αρκετοί τύποι Συμβουλευτικής που μπορούν να βοηθήσουν στη θλίψη. Ακολουθούν μερικοί από αυτούς ως πιο διαδεδομένοι, βοηθητικοί και αποτελεσματικοί ως προς την θεραπεία για τους Θεραπευτές.

Ακούστε με την καρδιά σας. Μην προσπαθήσετε «διορθώστε» τον πόνο του ατόμου. Δεν είναι δυνατό. Αντίθετα, να είστε όσο το δυνατόν πιο παρόντες και να δίνετε
προσοχή σε αυτό που σας λέει ο θεραπευόμενος εκείνη τη στιγμή.

Αφήστε τον θεραπευόμενο να μιλήσει ελεύθερα. Πολλές φορές οι άνθρωποι πρέπει να πουν περισσότερο την ιστορία της απώλειας τους φορές από ό,τι θέλουν οι άνθρωποι στη ζωή τους. Ακούστε το. Μπορεί να έχετε ακούσει από τον θεραπευόμενο αρκετές φορές το ίδιο ιστορικό απώλειας, όμως είναι απαραίτητο και πρέπει να τον αφήσετε να την ξαναπεί διότι ως διαδικασία αποτελεί μέρος της επούλωσης του πένθους.

Αποδεχτείτε εκφράσεις συναισθημάτων χωρίς λογοκρισία. Μπορεί να μην σας αρέσει για παράδειγμα να ακούτε έναν θεραπευόμενο να είναι έξαλλος με τον θάνατο της μητέρας του, αλλά ο θυμός αυτός σε αυτή την περίπτωση πρέπει να εκφράζεται και το μόνο μέρος που μπορεί να εκφραστεί είναι ο χώρος της ψυχοθεραπείας.

Εξερευνήστε τα όνειρα. Άνθρωποι που θρηνούν συχνά έχουν όνειρα που σχετίζονται με την απώλειά τους και για αυτό είναι χρήσιμο να μιλήσουμε για αυτά. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να ερμηνεύσουμε τα όνειρα των θεραπευόμενων, αλλά αντίθετα είναι η διαδικασία της συζήτησης μαζί τους εξαιρετικά χρήσιμη ειδικά όταν οι ίδιοι επιθυμούν να το κάνουν κατά τη διάρκεια της συνεδρίας.

Προτείνετε υλικό ανάγνωσης. Μερικοί άνθρωποι βρίσκουν εξαιρετικά παρηγορητικό και χρήσιμο να διαβάσουν ένα βιβλίο για παρόμοια απώλεια με τη δική τους. Μπορεί ο θεραπευτής να προτείνει βιβλία με την προϋπόθεση ότι τα έχει διαβάσει δηλαδή έχει γνώση του περιεχομένου τους άρα και άποψη.

Δώστε προσοχή σε σημαντικές ημερομηνίες επετείων. Αναμνήσεις της απώλειας μπορούν να φέρουν και τις σχετικές αντιδράσεις πένθους. Αυτές μπορεί να εμφανιστούν με μία ημερομηνία ή κάποια άλλη σημαντική ημερομηνία με την οποία μπορεί να σχετίζεται ένα σημαντικό γεγονός που ταυτίζει τον θεραπευόμενο με αυτό που έχει χάσει.

Χρησιμοποιήστε μια ποικιλία μεθόδων για να εξερευνήσετε σκέψεις και συναισθήματα. Σχέδιο, μουσική, ποίηση, ημερολόγιο, καθοδηγούμενες εικόνες, και οι τεχνικές χαλάρωσης είναι εξαιρετικά χρήσιμες και αποτελεσματικές τεχνικές.

Προτείνετε ομάδες/δίκτυα υποστήριξης. Κάποιοι από τους θεραπευόμενους μπορεί να βοηθηθούν με την εμπειρία του να είσαι μέλος σε ομάδες ή να συνδέονται με άλλους που είχαν παρόμοιες εμπειρίες απώλειας.

Να έχετε επίγνωση των δικών σας συναισθημάτων για τη θλίψη και την απώλεια από προσωπική εμπειρία. Η αυτογνωσία βοηθά στην αποφυγή περιμένοντας από τους θεραπευόμενους να αντιδράσουν όπως θα αντιδρούσαμε εμείς σε μία παρόμοια κατάσταση.

Το πένθος είναι μία πραγματικότητα, που θα αντιμετωπίσουμε όλοι στην ζωή μας, συνήθως περισσότερες από μία φορές.

Παρότι το πένθος είναι μία φυσική συναισθηματική αντίδραση του ανθρώπου, οι μορφές που μπορεί να λάβει συχνά αγγίζουν τα όρια της παθολογίας και για τον λόγο αυτό έχει περιληφθεί στο εγχειρίδιο των ψυχικών παθήσεων του APA (DSM-5).

Ο άνθρωπος που πενθεί, δεν θα είναι ποτέ ξανά ο ίδιος. Και παρότι αυτό έχει την δυναμική να είναι θετικό από την άποψη της προσωπικής εξέλιξης, τουλάχιστον στην αρχή, το άτομο νιώθει ότι είναι μόνο και αβοήθητο. Ο ρόλος των επαγγελματιών ψυχικής υγείας σε αυτήν την διαδικασία είναι σημαντικός.

Στόχος των Θεραπευτών θα πρέπει να είναι η ανάπτυξη των όψεων του πένθους καθώς και να παρέχουν τους κατάλληλους διαχείρισης, συμβουλευτικής και υποστήριξης.

Για περισσότερα Επιστημονικά άρθρα Ψυχολογίας μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://psychopedia.gr/

Για να ενημερώνεστε για όλα τα Επιμορφωτικά Σεμινάρια που αφορούν την Ψυχοπαθολογία και την Παιδοψυχολογία μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://www.seminars-psychopedia.gr/

Πηγές:

Kauffman, J. (2005). Guidebook on helping persons with mental retardation mourn. amityville, nY: Baywood Publishing Company, inc.

Martin, t. L., & doka, J. K. (2000). Men don’t cry…women do: Transcending gender stereotypes of grief. new York: Brunner/Mazell.

sander, C. M. (1999). Grief, the mourning after: Dealing with adult bereavement (2nd ed.). new York: John Wiley & sons, inc.