Της Φανής Λούγκλου, Κλινικής Ψυχολόγου-Παιδοψυχολόγου
Όπως με όλες τις μορφές της ανθρώπινης ανάπτυξης, και η σεξουαλική ανάπτυξη ξεκινά αμέσως μετά τη γέννηση, ενώ δεν περιλαμβάνει μόνο τις σωματικές αλλαγές, αλλά και τις γνώσεις, τις απόψεις και τις συμπεριφορές γύρω από το σεξ.
Η σεξουαλική γνώση και συμπεριφορά του παιδιού εξαρτώνται από την ηλικία του, τις παρατηρήσεις που κάνει και το τι διδάσκεται και πώς. Η σεξουαλική ανάπτυξη περνά από στάδια.
Σεξουαλικές συμπεριφορές στην παιδική ηλικία | |
0-4 ετών |
|
4-6 ετών |
|
7-12 ετών |
|
Επίσης τα παιδιά μέσα από το παιχνίδι προσπαθούν να κατανοήσουν και να εξερευνήσουν τη σεξουαλικότητα και τα όριά της. Το σεξουαλικό παιχνίδι στην παιδική ηλικία και η διερεύνηση είναι έκφραση της παιδική περιέργειας και συνήθως δεν αποτελεί σημείο ανησυχίας. Γενικά, το «τυπικό» σεξουαλικό παιχνίδι συμβαίνει ανάμεσα σε παιδιά περίπου ίδιας ηλικίας που παίζουν συχνά μαζί και γνωρίζονται καλά. Είναι αυθόρμητο, δεν είναι συχνό, είναι συναινετικό και σταματά εύκολα όταν εξηγηθεί ότι κάποια σημεία του σώματος είναι ιδιωτικά.
Οι γονείς θα πρέπει να ανησυχήσουν όταν το σεξουαλικό παιχνίδι περιλαμβάνει συμπεριφορές που δεν ταιριάζουν με τη ηλικία του παιδιού, όταν υπάρχουν απειλές, επιβολή δύναμης ή επιθετικότητας και όταν υπάρχει μεγάλη διαφορά ηλικίας. Επίσης ένα μη φυσιολογικό σεξουαλικό παιχνίδι μπορεί να προκαλέσει υπερβολικά άγχος ή θυμό, ενώ δεν σταματά, αν και έχουν εξηγηθεί οι κανόνες.
Δείτε το Νέο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο του Psychopedia.gr με θέμα: ‘Asperger-Αυτισμός υψηλής λειτουργικότητας- Κατάλληλες παρεμβάσεις. Πατήστε στον παρακάτω σύνδεσμο για να ενημερωθείτε:
ΝΕΟ ‘Asperger-Αυτισμός υψηλής λειτουργικότητας- Κατάλληλες παρεμβάσεις -Εκπαιδευτικό Σεμινάριο
Συνήθως οι γονείς νιώθουν ντροπή απέναντι στις σεξουαλικές συμπεριφορές και ερωτήσεις των παιδιών τους. Όμως όλα αυτά είναι πολύ καλές ευκαιρίες για να αξιολογήσουν τι ξέρουν τα παιδιά και να δώσουν σημαντικές πληροφορίες για σεξουαλικά θέματα. Είναι σημαντικό σε τέτοιες περιπτώσεις να μένουν ήρεμοι και να ρωτούν να μάθουν τι συμβαίνει, χρησιμοποιώντας ερωτήσεις ανοιχτού τύπου (π.χ. τι κάνετε, πώς το σκεφτήκατε, από πού το μάθατε). Αν μείνουμε ήρεμοι, μπορούμε να διδάξουμε στα παιδιά για τη σεξουαλική συμπεριφορά. Αν εκνευριστούμε ή θυμώσουμε το πιθανότερο είναι ότι θα τιμωρήσουμε και θα χάσουμε την ευκαιρία να μάθουμε στα παιδιά κάποια πράγματα.
Όταν μιλάμε στα παιδιά για το σεξ, λέμε ότι χρειάζονται να ξέρουν, ανάλογα με τις συνθήκες, και φροντίζουμε οι πληροφορίες να ταιριάζουν στην ηλικία και το αναπτυξιακό επίπεδο του παιδιού. Δεν χρειάζεται να βομβαρδίσουμε το παιδί με πληροφορίες. Αφήνουμε τις ερωτήσεις και τις απορίες του να μας καθοδηγούν.
Τι διδάσκουμε και πότε | |
0-4 ετών | |
Βασικές πληροφορίες
|
Πληροφορίες για ασφάλεια
|
4-6 ετών | |
Βασικές πληροφορίες
|
Πληροφορίες για ασφάλεια
|
7-12 ετών | |
Βασικές πληροφορίες
|
Πληροφορίες ασφαλείας
|
Πολύ συχνά τα παιδιά εκπαιδεύονται σεξουαλικά από άλλα παιδιά ή από τα ΜΜΕ και το διαδίκτυο. Το πιθανότερο είναι ότι αυτές οι πληροφορίες είναι λανθασμένες και μάλλον δε μεταδίδουν τις σεξουαλικές αξίες που επιθυμούμε να ξέρουν τα παιδιά μας. Επομένως, δεν αφήνουμε την τηλεόραση και τον υπολογιστή να διαπαιδαγωγήσουν το παιδί σεξουαλικά. Μιλάμε με ειλικρίνεια στα παιδιά, χρησιμοποιώντας γλώσσα που μπορούν να καταλάβουν. Προσπαθούμε να μη τα ντροπιάζουμε όταν προβαίνουν σε συμπεριφορές ή έχουν απορίες και δεν τα φοβίζουμε. Η ανάγκη για σεξ είναι εξίσου ανθρώπινη και όπως οι ανάγκες για τροφή και νερό. Η διαπαιδαγώγηση είναι σημαντική γιατί χρειάζεται τα παιδιά να μάθουν να χαίρονται τη σεξουαλικότητά τους ως ενήλικες και να προστατεύονται σε όλες τις ηλικίες.
Σύντομο Βιογραφικό Φανής Λούγκλου
Ιδιωτεύω ως κλινική παιδοψυχολόγος από το 2006, αρχικά στη Βούλα και στη συνέχεια στη Λήμνο. Από τον Ιανουάριο του 2015 συνεργάζομαι με το πρόγραμμα του πανεπιστημίου Harvard «Making Care Common” που έχει στόχο την ανάπτυξη της ενσυναίσθησης και της συναισθηματικής νοημοσύνης στα παιδιά. Το πρόγραμμα εφαρμόζεται πιλοτικά σε δημοτικό σχολείο της Λήμνου.
Έχω εξειδικευτεί στη χρήση ψυχομετρικών εργαλείων για τη διάγνωση μαθησιακών δυσκολιών, αυτισμού και συναισθηματικών/συμπεριφορικών διαταραχών σε παιδιά και εφήβους. Έχω εκπαιδευτεί στην γνωστική-συμπεριφορική θεραπεία, στην προσαρμοσμένη παιχνιδοθεραπεια σύμφωνα με τη γνωστική θεωρία και στην εκπαίδευση γονέων σύμφωνα με τη θεωρία του Ρ. Ντράικωρς (Marshall University). Συντονίζω ομάδες γονέων από το 2010.
Είμαι μέλος της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας (American Psychological Association).
Ατσική, Λήμνος, email: fanilougklou@outlook.com.gr, τηλ. επικοινωνίας: 2254031135 – 6973401177