Τα καρδιολογικά νοσήματα είναι παγκοσμίως τα νοσήματα με την πιο συχνή εμφάνιση αλλά και με το μεγαλύτερο δείκτη θνησιμότητας αμέσως μετά τα αυτοκινηστικά ατυχήματα. Ένα απο τα κυριότερα νοσήματα που δημιουργεί μεγάλη επίδραση στην ποιότητα ζωής του ασθενή αλλά και που ψυχοκοινωνικοί παράγοντες (κάπνισμα, έλλειψη άσκησης, μη υγιεινή διατροφή, έντονα συναισθήματα άγχους και θυμού κλπ) οφείλονται για την εξέλιξη της νόσου, είναι τα καρδιολογικά.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και συνεπώς και η κάθε νόσος δεν μπορει να έχει την ίδια επίδραση σε όλους τους ασθενείς. Οι ψυχολογικές επιδράσεις δεν σημαίνει οτι τις αναπτύσσουν όλοι οι ασθενείς με καρδιολογικά νοσήματα.
Συγκεκριμένοι στόχοι του ψυχολόγου υγείας, της γνωσιακής θεραπείας και της ψυχο-εκπαιδευτικής προσέγγισης στα καρδιολογικά νοσήματα είναι οι παρακάτω:
1. Βελτίωση της ποιότητας ζωής μειώνοντας τις ψυχολογικές επιδράσεις, άγχος, κατάθλιψη κλπ. (Αντιμετώπιση Αρνητικών Συναισθημάτων).
2. Να υποστηρίξει τους ασθενείς να επιστρέψουν στις καθημερινές τους ασχολίες, εργασία, κοινωνική ζωή, οικογενειακές υποχρεώσεις (Τοποθέτηση Στόχων, Επανάκτηση Ρόλων).
3. Να αυξήσει τη γνώση του ασθενή για τη νόσο του, τους παράγοντες που την επηρεάζουν, την επίδρασή της και τη σφαιρική αντιμετώπισή της (Ενημέρωση).
4. Να αυξήσει τα κίνητρα των ασθενών που θα τους οδηγήσουν να καταφέρουν να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους και τις συνήθειες που επηρεάζουν την εξέλιξη της νόσου με στόχο τη μακροχρόνια διατήρηση των αλλαγών αυτών. (κάπνισμα, διατροφή, άσκηση, άγχος, TypeApersonality- Υιοθέτηση και διατήρηση υγιεινών συμπεριφορών).
Η θεραπεία της ψυχολογικής υποστήριξης σε συνδυασμό πάντα με τη θεραπεία της ιατρικής ομάδας έχει συγκεκριμένη δομή που αποσκοπεί να επιτύχει τους στόχους που αναφέρθηκαν. Με συνεδρίες μία φορά κάθε εβδομάδα και για διάστημα 10-12 εβδομάδων, το πρόγραμμα που ακολουθείται και εφαρμόζεται διεθνώς για προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς που υποφέρουν χρόνια απο καρδιολογικά νοσήματα αφορά την εξής θεματολογία:
Πληροφόρηση για τη νόσο, την αιτιολογία και την επίδρασή της
Πληροφόρηση για τη νόσο, την αιτιολογία και την επίδρασή της στον ασθενή και στην ποιότητα ζωής του.
Πληροφόρηση για τους παράγοντες ρίσκου που επηρεάζουν την αποθεραπεία του ασθενή.
Προσδιορισμός της υποκειμενικής αντίληψης που έχει ο ασθενής για τη νόσο, την αιτιολογία και την επίδρασή της.
Τοποθέτηση Στόχων
Πώς θα γίνουν αλλαγές για να επιστρέψει ο ασθενής στη φυσιολογική του ζωή.
Τοποθέτηση ρεαλιστικών στόχων.
Παρακολούθηση και προσαρμογή των στόχων ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενή και της καθημερινότητας.
Επανάκτηση των Κοινωνικών Ρόλων
Αποκατάσταση των οικογενειακών υποχρεώσεων.
Εργασιακή αποκατάσταση.
Αποκατάσταση των κοινωνικών επαφών.
Αποτελεσματική επικοινωνία των ψυχολογικών επιδράσεων της νόσου στο κοινωνικό περιβάλλον.
Αντιμετώπιση του Άγχους
Προσδιορισμός των αγχογόνων ερεθισμάτων.
Πώς το άγχος επηρεάζει την εξέλιξη της νόσου.
Πώς περιορίζεται ή αποφεύγονται οι αγχώδεις σκέψεις ή καταστάσεις.
Αλλαγή της αρνητικής γνωστικής αντίληψης του ασθενούς για την αιτιολογία και την επίδραση του άγχους.
Αντιμετώπιση Αρνητικών Συναισθημάτων
Αντιμετώπιση της επιθετικότητας, του εκνευρισμού, της κατάθλιψης, του πόνου και των φοβιών.
Αντικατάσταση των αρνητικών σκέψεων με θετικό τρόπο σκέψεως, πιο λειτουργικό και ρεαλιστικό.
Αλλαγές στους Παράγοντες Ρίσκου και στον Τρόπο Ζωής
Ιεράρχηση των αλλαγών που πρέπει να γίνουν.
Αποδοχή των περιορισμών.
Αλλαγή των μη υγιεινών συμπεριφορών με την μέθοδο “ABC behaviour change” ( A- Antecedents, B-Target Behaviour, C-Concequences).
Αλλαγή στη συχνότητα, ένταση, διάρκεια της συμπεριφοράς
Οικογενειακή Υποστήριξη και Συμβουλευτική
Eνημερωθείτε για το ΝΕΟ Ασύγχρονο Σεμινάριο από το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης Psychopedia με θέμα: “Διαχείριση Συναισθηματικών διαταραχών & Χρόνιου Πόνου”. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ: https://psychopedia.gr/neo-asygchrono-seminario-diachirisi-synesthimatikon-diatarachon-chroniou-ponou/
Ενημέρωση της οικογένειας για τη νόσο.
Καθοδήγηση για το πώς θα στηρίξουν τον ασθενή αποφεύγοντας ακραίες συμπεριφορές που μπορεί να επιβαρύνουν τον ασθενή, π.χ υπερπροστατευτικότητα.
Υποστήριξη της οικογένειας για να αντιμετωπίσουν συναισθήματα άγχους, κατάθλιψης, τύψεων κλπ.
Πώς θα καταφέρουν να ακολουθήσουν πιστά τη φαρμακευτική αγωγή τους (Increase Adherence) βοηθώντας τους να αντιμετωπίσουν το άγχος ή τις φοβίες που συνδυάζονται με την χρόνια θεραπεία.
Πώς οι συναισθηματικές, γνωσιακές και συμπεριφορικές αλλαγές θα ενσωματωθούν στην καθημερινή ζωή του ασθενή.
Ικανότητα αναπροσαρμογής των αλλαγών σε μελλοντικές καταστάσεις.
Επανεκτίμηση.
Συστηματική επαφή με την κλινική ομάδα.
Αυτό που είναι αξιοσημείωτο στη διεθνή βιβλιογραφία είναι το μήνυμα που η πολυδύναμη των χρόνιων διαταραχών θέλει να περάσει: Οι ασθενείς που νιώθουν οτι η νόσος τους έχει επηρεάσει όχι μόνο οργανικά αλλά και στην ποιότητα ζωής τους μπορούν να βοηθηθούν και να μάθουν να αντιμετωπίζουν με νέους λειτουργικούς τρόπους και τη νόσο αλλά και την καθημερινότητά τους διασφαλίζοντας την αποθεραπεία τους αλλά και τη μείωση υποτροπών.
Της Ψυχολόγου-Ψυχοθεραπεύτριας Άννας Χατζηδημητρίου.
Πηγή: https://www.iatronet.gr/ygeia/psyxiki-ygeia/article/21042/psyxologiki-ypostirixi-gia-astheneis-me-kardiologika-nosimata.html