Της Ιωάννας Μπάτζου, Ψυχολόγου Α.Π.Θ. – Νηπιαγωγού Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Ο R. Barkley ορίζει τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής – υπερκινητικότητας ως μια αναπτυξιακή διαταραχή της αυτορρύθμισης, η οποία χαρακτηρίζεται από προβλήματα στη χρονική διάρκεια διατήρησης της προσοχής, στον έλεγχο της παρόρμησης και στα επίπεδα κινητικής δραστηριότητας (Barkley, 1995).
Τα παιδιά με ΔΕΠΥ παρουσιάζουν δυσκολία στην διατήρηση της προσοχής και στον έλεγχο των παρορμήσεων, υπερβολική δραστηριότητα, δυσκολία στην υπακοή σε κανόνες ή οδηγίες, υπερβολική ποικιλομορφία στις αντιδράσεις σε διάφορες καταστάσεις, κυρίως κατά τη διάρκεια κάποιας εργασίας.
Τα βασικά χαρακτηριστικά της ΔΕΠ/Υ περιλαμβάνουν εξασθενημένη αναστολή αντίδρασης, αδύναμο έλεγχο παρορμήσεων, υπερκινητικότητα ή δραστηριότητα που είναι λανθασμένα ρυθμισμένη ως προς τις απαιτήσεις μιας κατάστασης και φτωχή εστίαση της προσοχής ή επιμονή στην προσπάθεια εκτέλεσης ενός έργου. Επιπλέον, τα παιδιά με ΔΕΠ/Υ εμφανίζουν δυσκολία στη μνήμη εργασίας, καθυστερημένη ανάπτυξη του εσωτερικού λόγου και του συστήματος ακολουθίας κανόνων, δυσκολίες στην ρύθμιση των συναισθημάτων, των κινήτρων και της διέγερσης, μειωμένη ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, μεγαλύτερες από το φυσιολογικό μεταπτώσεις στην απόδοσή τους σε ένα έργο ή σε μια δουλειά.
Οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι για το τι προκαλεί τη ΔΕΠΥ. Οι παράγοντες που μπορεί να συμβάλουν είναι τα γονίδια, το κάπνισμα, η χρήση οινοπνεύματος ή η χρήση ναρκωτικών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η έκθεση σε περιβαλλοντικές τοξίνες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το χαμηλό βάρος γέννησης και οι τραυματισμοί στον εγκέφαλο.
Ενώ δεν υπάρχει θεραπεία για τη ΔΕΠΥ, οι διαθέσιμες σήμερα θεραπείες μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των συμπτωμάτων και στη βελτίωση της λειτουργικότητας του παιδιού. Οι θεραπείες περιλαμβάνουν τη φαρμακευτική αγωγή, την ψυχοθεραπεία, την εκπαίδευση ή το συνδυασμό θεραπειών.
Ενημερωθείτε για το ΝΕΟ Εκπαιδευτικό Σεμινάριο από το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης Psychopedia με θέμα: “Προβλήματα συμπεριφοράς στην Προσχολική ηλικία: Αποτελεσματικοί χειρισμοί και κατάλληλες πρακτικές μέσα στην τάξη”. Ημερομηνία διεξαγωγής: Σάββατο 2/3/2019, ώρα: 16:00-19:00.
Δυνατότητα παρακολούθησης μέσω Skype και Ασύγχρονης Παρακολούθησης (Αποστολή βιντεσκοπημένης της εισήγησης). Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ: https://psychopedia.gr/neo-seminario-quot-provlimata-symperiforas-stin-proscholiki-ilikia-apotelesmatikoi-cheirismoi-amp-praktikes-stin-taxi-quot/
Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί μπορούν να βοηθήσουν, με τη σειρά τους, τα παιδιά με ΔΕΠ/Υ να οργανωθούν και να ακολουθήσουν τις οδηγίες με τους εξής τρόπους:
Διατηρήστε μια ρουτίνα και ένα πρόγραμμα. Κρατήστε την ίδια ρουτίνα κάθε μέρα, από το χρόνο αφύπνισης έως τον ύπνο. Περιλάβετε τους χρόνους για την εργασία στο σπίτι, το υπαίθριο παιχνίδι και τις εσωτερικές δραστηριότητες. Τοποθετήστε το πρόγραμμα στο ψυγείο ή σε πίνακα ανακοινώσεων στην κουζίνα. Γράψτε τις αλλαγές στο πρόγραμμα όσο το δυνατόν νωρίτερα.
Οργανώστε τα καθημερινά αντικείμενα. Έχετε μια θέση για τα πάντα, και κρατήστε τα πάντα στη θέση τους. Αυτό αφορά ρούχα, σακίδια και παιχνίδια.
Να είστε σαφής και συνεπής στα όρια. Τα παιδιά με ΔΕΠ/Υ χρειάζονται συνεπείς κανόνες που μπορούν να κατανοήσουν και να ακολουθήσουν.
Χρησιμοποιήστε τον έπαινο ή τις ανταμοιβές, όταν ακολουθούνται οι κανόνες. Τα παιδιά με ΔΕΠ/Υ συχνά λαμβάνουν και περιμένουν κριτική. Εντοπίστε την καλή συμπεριφορά και ενισχύστε την με τον έπαινο και τις ανταμοιβές.
Ενθαρρύνετε την σωματική άσκηση. Η σωματική δραστηριότητα βοηθάει το παιδί να εστιάσει την προσοχή του σε συγκεκριμένες κινήσεις. Αυτό μπορεί να μειώσει την παρορμητικότητά του. Επίσης, το βοηθά στη συγκέντρωση, μειώνει την κατάθλιψη και το άγχος και διεγείρει τον εγκέφαλο. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι ο αθλητισμός μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί με ΔΕΠ/Υ να βρει έναν εποικοδομητικό τρόπο να εστιάσει το πάθος, την προσοχή και την ενέργεια του.
Σύντομο βιογραφικό Iωάννας Μπάτζου
H Ιωάννα Μπάτζου είναι Ψυχολόγος και Νηπιαγωγός, φοιτήτρια του Μεταπτυχιακού προγράμματος της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. «Αναπτυξιακή Ψυχοπαθολογία της Βρεφικής και Νηπιακής Ηλικίας». Αποφοίτησε το 2005 από το τμήμα Ψυχολογίας του Α.Π.Θ. και κατά την διάρκεια των σπουδών της εργάστηκε εθελοντικά στο ίδρυμα «Άγιος Δημήτριος» της Θεσσαλονίκης, ενώ ολοκλήρωσε την πρακτική της άσκηση στο κέντρο απεξάρτησης εφήβων του ΚΕΘΕΑ «Ανάδυση». Το 2010 αποφοίτησε από το Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών της Σχολής Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστήμιου Ιωαννίνων. Το 2011 συμμετείχε ως νηπιαγωγός με υποτροφία στο πρόγραμμα Leonardo da Vinci που οργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Εργάστηκε ως ψυχολόγος στον Παιδικό Σταθμό δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη και ως παιδαγωγός στο Κ.Ε.Κ. Eurotraining. Από τον Δεκέμβριο του 2015 φοιτά στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ «Αναπτυξιακή Ψυχοπαθολογία της Βρεφικής και Νηπιακής Ηλικίας». Έχει παρακολουθήσει ημερίδες και συνέδρια σε ποικίλα θέματα ψυχολογίας. Εργάζεται στη Μέριμνα του παιδιού στο πρόγραμμα «Ζεστή Αγκαλιά» συμμετέχει σε εθελοντική δράση του Α.Π.Θ. για τους πρόσφυγες.
Πηγές:
Βαρβόγλη Λ., Γαλάνη Μ.Μ. (2007). Η Διάγνωση της διάσπασης προσοχής. Πρακτικός οδηγός. Εκδόσεις Καστανιώτη.
