Της Ιωάννας Φανακίδου ,Ψυχολόγου, M.Sc. Ψυχολογία της Υγείας
Γιατί ένα παιδί μπορεί να κλέβει και τι πρέπει να κάνουν οι γονείς;
Δεν είναι λίγες οι φορές που οι γονείς διαπιστώνουν πως τους λείπουν χρήματα από το πορτοφόλι. Και εκεί που είναι σίγουροι πως μάλλον θα τα έχασαν κάπου στο δρόμο ή θα τα ξόδεψαν κάπου χωρίς να το θυμούνται, ξαφνικά διαπιστώνουν πως τα χρήματα δεν εξανεμίστηκαν ως διά μαγείας, αλλά τα «σούφρωσε» το παιδί τους. Αρχικά για έναν γονιό, μπορεί να είναι ένα μικρό σοκ μια τέτοια διαπίστωση. Ειδικά εάν πληροφορηθεί από κάποιο άλλο άτομο, π.χ. τη δασκάλα ή κάποιον συγγενή, ότι το παιδί του τρυπώνει και παίρνει χρήματα ή ο,τιδήποτε άλλο, χωρίς να ρωτήσει κανέναν και μάλιστα, όταν το κάνει στα κρυφά. Η πρώτη αντίδραση εξαρτάται από την προσωπικότητα του γονιού, βέβαια, όσο και από τη γενικότερη εικόνα και συμπεριφορά του παιδιού.
Όταν κανείς ακούει για ένα παιδί που κλέβει, μπορεί να φαντάζεται ένα παιδί που γενικότερα έχει προβλήματα με την συμπεριφορά και την αγωγή του. στην πραγματικότητα όμως, κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Όπως συμβαίνει και στους ενήλικες, έτσι και ένα παιδί, μπορεί να είναι άριστος μαθητής, συνεπής, επιμελής και παρ’ όλα αυτά να εμφανίζει αυτή τη συμπεριφορά.
Γιατί όμως, ένα παιδί καταφεύγει στην κλοπή;
Ένα παιδί ανάλογα πάντα και με την ηλικία του, μπορεί να καταφύγει στην κλοπή για διάφορους λόγους. Τις περισσότερες φορές αυτή τους η πράξη υποδηλώνει πως μπορεί να έχουν θυμό μέσα τους και κυρίως, να επιζητούν την προσοχή του περιβάλλοντός τους. Ταυτόχρονα, είναι πιθανόν να βιώνουν έντονο στρες στο σπίτι (καυγάδες, κακοποίηση, ασθένεια, οικονομικά προβλήματα, πίεση), στο σχολείο (ανταγωνισμός, σχολικός εκφοβισμός) ή στις παρέες τους (πίεση από τους συνομηλίκους, απομόνωση, περιθωριοποίηση). Σε άλλες περιπτώσεις η κλοπή γίνεται το μέσον για να εκφράσει το παιδί κάτι που το βασανίζει, όπως η ψυχική ή σωματική κακοποίηση. Τέλος, ένα παιδί ή ένας έφηβος μπορεί να καταφεύγει στην κλοπή προκειμένου να αγοράσει ακριβά ρούχα, ηλεκτρονικά παιχνίδια ή ο,τιδήποτε άλλο, που δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να το αγοράσει κανονικά.
Ό,τι και αν ισχύει από τα παραπάνω είναι καθοριστικής σημασίας να αναγνωρίσουν οι γονείς τα αίτια του προβλήματος και να δουν εάν κρύβονται και άλλοι λόγοι, που οδηγούν το παιδί σε αυτήν τη συμπεριφορά (π.χ. να τον απειλεί κάποιος και να του ζητάει χρήματα, να παίζει κάποιο παιχνίδι με στοιχήματα, κ.α.).
Δείτε το Νέο Επιμορφωτικό Πρόγραμμα του Psychopedia.gr με θέμα: “Εκπαίδευση στην ανάπτυξη Ατομικών & Κοινωνικών δεξιοτήτων στο παιδί”. Πατήστε στην παρακάτω εικόνα για να ενημερωθείτε:
Εκπαίδευση στην ανάπτυξη Ατομικών & Κοινωνικών δεξιοτήτων στο παιδί: ΝΕΟ Επιμορφωτικό Πρόγραμμα
Πρακτικές συμβουλές για γονείς
Εάν έρθετε αντιμέτωποι με ένα τέτοιο γεγονός, να είστε ψύχραιμοι και ήρεμοι. Σε καμία περίπτωση οι φωνές, η τιμωρία και ειδικά το ξύλο, όχι μόνο δεν αποτελούν λύση, αλλά θα θυμώσουν το παιδί σας περισσότερο και μπορεί να οδηγήσει σε πιο ακραίες αντιδράσεις. Συζητήστε με το παιδί σας, δείξτε του ότι είστε κοντά του και ακούστε τι έχει να σας πει και το ίδιο. Παρακάτω, δίνονται ορισμένες συμβουλές που μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά τους γονείς:
- Εάν το παιδί σας είναι μικρό σε ηλικία, εξηγήστε του πως δεν επιτρέπεται να παίρνουμε κάτι που δεν είναι δικό μας, χωρίς να ρωτήσουμε ή χωρίς να πληρώσουμε. Είναι σημαντικό να κατανοήσει το παιδί πως κάτι τέτοιο είναι λάθος και πως έχει αρνητικές συνέπειες.
- Στην περίπτωση που έκλεψε κάτι, π.χ. από έναν συμμαθητή του, θα το βοηθήσετε να καταλάβει πώς θα ένιωθε και το ίδιο εάν κάποιος του έπαιρνε ένα παιχνίδι, ας πούμε, χωρίς να τον ρωτήσει. Στη συνέχεια, ενθαρρύνετε το παιδί να ζητήσει συγγνώμη από το άτομο που έκλεψε, να του εξηγήσει τι συνέβη και να του επιστρέψει στη συνέχεια το αντικείμενο ή τα χρήματα.
- Μην προσπαθείτε να ρίξετε το «δόλωμα» στο παιδί σας, ώστε να το πιάσετε να κλέβει. Κάτι τέτοιο θα κατέστρεφε την εμπιστοσύνη στη σχέση σας.
- Εάν διαπιστώσετε πως η συμπεριφορά αυτή είναι επαναλαμβανόμενη, θα ήταν απαραίτητο να αναζητήσετε την βοήθεια ενός ειδικού. Σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να μιλάμε και για κλεπτομανία, όπου το άτομο νιώθει έντονο άγχος και καταφεύγει στην κλοπή προκειμένου να ανακουφιστεί και αδυνατώντας να ελέγξει την πράξη αυτή. Ωστόσο, σε αυτήν την περίπτωση, υπάρχει έντονη δυσφορία και ενοχή, μετά την κλοπή.
Ό,τι και ισχύει από τα παραπάνω λοιπόν, οι γονείς πρέπει να προσπαθήσουν να ελέγξουν σε καθημερινή βάση τη συμπεριφορά του παιδιού τους, αλλά και τη δική τους, να το κρατήσουν μακριά από καταστάσεις, όπου είναι εύκολο για εκείνο να κλέψει και φυσικά, να μην καταφεύγουν σε ακραίες τιμωρίες. Όπως είπαμε, μία τέτοια συμπεριφορά δείχνει ότι υπάρχουν άλλα προβλήματα από πίσω, που εκδηλώνονται με αυτόν τον τρόπο. Επομένως, στηρίξτε το, καθησυχάστε το και δείξτε του πως είστε εκεί για να αντιμετωπίσετε μαζί το πρόβλημα.
Σύντομο Βιογραφικό Ιωάννας Φανακίδου
Η Ιωάννα Φανακίδου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1990. Είναι απόφοιτη του Προγράμματος Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και ολοκλήρωσε με άριστα τις μεταπτυχιακές της σπουδές στην Ψυχολογία της Υγείας (M.Sc. inHealthPsychology) στο UniversityofCentralLancashire, Preston, UK. Πραγματοποίησε την πρακτική της άσκηση στο Κοινοτικό Σπίτι «ΘΕΤΙΣ» της Εταιρείας Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας και στο Ψυχιατρικό Τμήμα του 251 Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας. Εργάζεται ως ψυχολογός από το 2015, ενώ έχει εκπαιδευτεί και συνεργαστεί ως ειδικός σεξουαλικής υγείας στο Ινστιτούτο Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας. Παράλληλα, έχει ολοκληρώσει το ετήσιο μετεκπαιδευτικό σεμινάριο Κλινικής Ψυχοπαθολογίας «Παναγιώτης Ουλής» από το Ε.Π.Ι.Ψ.Υ., ενώ συνεχίζει την εκπαίδευσή της στην Μονάδα Απεξάρτησης 18 Άνω. Είναι κάτοχος άδειας ασκήσεως επαγγέλματος Ψυχολόγου και είναι μέλος του Bρετανικού Συλλόγου Ψυχολόγων 4221103/6.1.2017.
email: Johanna.fanakidou@gmail.com
