Για τη σημασία του παιχνιδιού και των δημιουργικών τεχνών ως μέσο έκφρασης αλλά και τον ρόλο τους ως ψυχοθεραπευτική παρέμβαση στην ζωή μας, θα μας μιλήσει η κα. Μαριμπέλλα Βογοπούλου, Ψυχολόγος με Μεταπτυχιακά στην Κλινική Ψυχολογία και τις Ψυχοθεραπείες (Université Paris 8, Γαλλία), την Διδακτική (ΕΑΠ, Ελλάδα) και εκπαίδευση στο Post Graduate Diplomain PlayTherapy (PlayTherapy International) και την Lego®-BasedTherapy (Bricks for Autism).
Κυρία Βογοπούλου, Τι είναι η Παιγνιοθεραπεία και πώς μπορεί να αξιοποιηθεί; / Για ποιο σκοπό χρησιμοποιείται;
Η Παιγνιοθεραπεία είναι τόσο παλιά όσο και ίδια η ψυχοθεραπεία και εύστοχα ο Winnicott υποστήριζε ότι «Το παιχνίδι είναι από την ίδια του τη φύση θεραπευτικό». Η Παιγνιοθεραπεία θεωρείται μια από τις πιο αποτελεσματικές θεραπευτικές παρεμβάσεις, ιδιαίτερα σε παιδιά και σε εφήβους, αφού σε αυτές τις ηλικίες, το παιχνίδι είναι το κατεξοχήν μέσο έκφρασης και επικοινωνίας τους. Οι δημιουργικές τέχνες μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν και στους ενήλικες ή με όλη την οικογένεια. Εφαρμόζονται δε σε ατομικό ή σε ομαδικό επίπεδο.
Η Παιγνιοθεραπεία και οι δημιουργικές τέχνες μπορούν να αξιοποιηθούν ως εργαλείο διάγνωσης, αξιολόγησης και/ή ψυχοθεραπευτικής παρέμβασης.
Πώς λειτουργεί η Παιγνιοθεραπεία;
Η Παιγνιοθεραπεία δίνει την δυνατότητα σε όσους εμπλέκονται με παιδιά και εφήβους (μέσα από τους πολλαπλούς τομείς της ψυχικής υγείας, της εκπαίδευσης, της ειδικής αγωγής) να συναντήσουν και να δουλέψουν με τον παιδί ως ολότητα, σε πολλές διαστάσεις και μέσω όλων των αισθήσεών του. Μέσω του παιχνιδιού, αναπτύσσεται μια συμπληρωματική γλώσσα –συχνά πιο συμβατή με τον τρόπο λειτουργίας και σκέψης του – που θα διευκολύνει το παιδί και τον έφηβο στην καλλιέργεια των γνωστικών δυνατοτήτων του, στην κατανόηση και έκφραση των συναισθημάτων και δυσκολιών του, καθώς και στην ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων του. Για αυτό άλλωστε και ο Πλάτωνας θεωρούσε ότι «μπορούμε να ανακαλύψουμε περισσότερα για έναν άνθρωπο μέσα σε μια ώρα παιχνιδιού από ότι μέσα σε ένα χρόνο συζήτησης».
Με ποιον τρόπο το παιχνίδι και οι δημιουργικές τέχνες αποκτούν θεραπευτικό χαρακτήρα;
Το παιχνίδι και οι δημιουργικές τέχνες λειτουργούν σαν μια συμβολική διαδικασία που–δημιουργώντας μια ασφαλή απόσταση από τα βιώματά του παιδιού/του εφήβου ή και του ενήλικα ακόμα -, το βοηθάνε να κατανοήσει, να εξωτερικεύσει και να περιεργαστεί τόσο τα συναισθήματά του, όσο και τις δυσκολίες και τις συγκρούσεις του.
Ποιος θεωρείτε ότι είναι ο ρόλος του Παιγνιοθεραπευτή;
Είναι εκείνος που μέσα από την αποδοχή και το σεβασμό, καλλιεργεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης και συνοδεύει το άτομο στην ελεύθερη έκφρασή του και στην αυθόρμητη εξερεύνηση του εαυτού του και του κόσμου γύρω του.
Ποια είναι η θέση και ο ρόλος του γονέων, όταν δουλεύετε με παιδιά και εφήβους /Πότε κρίνεται απαραίτητη η παράλληλη συμβουλευτική στους γονείς, όταν δουλεύετε με παιδιά ή εφήβους;
Η συνεργασία με τους γονείς είναι απαραίτητος άξονας της παρέμβασης στο παιδί και τον έφηβο, επειδή επιταχύνει και αυξάνει την αποτελεσματικότητά αυτής. Κι αυτό γιατί ακόμα και εάν η στάση των γονιών δεν είναι η αιτία της δυσκολίας ή του προβλήματος που επικαλείται ένα παιδί ή ένας έφηβος, αποτελεί σχεδόν πάντα σημαντικό κομμάτι της επίλυσής του.
Από τι εξαρτάται η διάρκεια μιας παιγνιοθεραπευτικής παρέμβασης;
Η Παιγνιοθεραπεία ανήκει στις ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις βραχείας διάρκειας η οποία επικεντρώνεται κυρίως στο εδώ και το τώρα του πελάτη. Η πορεία μιας παρέμβασης εξαρτάται βέβαια πολύ και από τη σοβαρότητα της παρατηρούμενης δηλαδή δυσλειτουργίας και τον βαθμό εμπλοκής και συνεργασίας των γονέων κατά τη θεραπευτική διαδικασία.
Σε ποιες περιπτώσεις η Παιγνιοθεραπεία μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματικό μέσο παρέμβασης;
Οι περιπτώσεις στις οποίες ενδείκνυται η Παιγνιοθεραπεία είναι πάρα πολλές και περιλαμβάνουν όλο σχεδόν το φάσμα της ψυχοπαθολογίας. Μπορεί ωστόσο να είναι εξαιρετικά βοηθητική και σε περιπτώσεις παιδιών/εφήβων όπου απλά παρατηρείται δυσκολία στο να εκφράσουν την πραγματικότητα και τα συναισθήματά τους με λόγια και χρειάζεται να βρεθεί άλλο κανάλι επικοινωνίας μαζί τους.
Τι υλικά και ποια μέσα χρησιμοποιείτε συνήθως κατά τις συνεδρίες της Παιγνιοθεραπείας και των δημιουργικών τεχνών;
Υπάρχει πολύ μεγάλο εύρος επιλογών. Στόχος είναι να ενεργοποιηθούν η φαντασία και όλες οι αισθήσεις του παιδιού/εφήβου: αναφέρω ενδεικτικά την κίνηση και τη μουσική, τα παιχνίδια ρόλων, τις γαντόκλουκλες / δακτυλόκουκλες, την άμμο, τον πηλό, τον καθοδηγούμενο οραματισμό, τη ζωγραφική και τις χειροτεχνίες, τις θεραπευτικές ιστορίες, τις θεραπευτικές κάρτες. Σημειώνω τέλος τα Τουβλάκια Lego®,ένα εξαιρετικό μέσο στο οποίο έχω κάνει ειδική εκπαίδευση για να βοηθήσω θεραπευτικά παιδιά και εφήβους με ελλείμματα στις κοινωνικές δεξιότητες. Είναι αυτό που λέμε Lego®-BasedTherapy.
Eνημερωθείτε για το ΝΕΟ Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα από το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης Psychopedia.gr με θέμα: Παιγνιοθεραπεία – Θεωρητικές προσεγγίσεις, Θεραπευτικά εργαλεία και Κλινική πράξη.
Έναρξη: 3/10/2020, Τόπος Διεξαγωγής: Χώρος Psychopedia.gr, Λεωφόρος Αλεξάνδρας 209, πλησίον μετρό στάση Αμπελόκηποι – Αθήνα, 5ος όροφος
*Επιπλέον Δυνατότητα Οnline Παρακολούθησης μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Ζοοm
Για περισσότερες πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής μπορείτε να κάνετε κλικ στην παρακάτω εικόνα:
Πρόγραμμα: Παιγνιοθεραπεία – Θεωρητικές προσεγγίσεις, Θεραπευτικά εργαλεία και Κλινική πράξη
Ποιες είναι οι υπηρεσίες που παρέχετε στο Κέντρο σας;
Ατομική και Ομαδική Παιγνιοθεραπεία, ατομική και ομαδική Lego®-Based θεραπεία, Εργαστήρια προσωπικής ανάπτυξης μέσω των δημιουργικών τεχνών για ενήλικες, Ατομική Συμβουλευτική Υποστήριξη σε παιδιά/εφήβους και ενήλικες, Οικογενειακή συμβουλευτική, Συμβουλευτική γονέων, Σεμινάρια εκπαίδευσης γονέων.
Να προσθέσω επίσης ότι παρέχω υπηρεσίες Παιγνιοθεραπείας και Συμβουλευτικής υποστήριξης σε γαλλόφωνο κοινό.
Πως μπορεί να απευθυνθεί κάποιος σε εσάς για να κλείσει μια συνάντηση;
Τηλεφωνικά στο εξής νούμερο: 6936–366663 ή στέλνοντας μήνυμα στην ηλεκτρονική διεύθυνση: maribellavs@yahoo.gr ή στο F/B: Μαριμπέλλα Βογοπούλου Ψυχολογος (Maribelle Vogopoulou psychologue). Διεύθυνση Γραφείου: Λεωφ. Δημοκρατίας 55, Nέο Ψυχικό.
Για να επισκεφτείτε το επαγγελματικό προφίλ της Συνεργάτιδος Ψυχολόγου Μαριμπέλλας Βογοπούλου στο Psychopedia.gr μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ: https://psychopedia.gr/user/vogopoulou/