Της Παυλίνας Πουλίδη, Ψυχολόγου, Msc Ψυχολογία της Υγείας
Το πένθος είναι η περίοδος κατά την οποία το άτομο βιώνει την απώλεια ενός αγαπημένου του προσώπου. Τα συναισθήματα που το συνοδεύουν είναι θυμός, λύπη, φόβος, ενοχές και απελπισία. Αυτά που νιώθει το άτομο εξαρτώνται από το πόσο κοντινό πρόσωπο ήταν ο εκλιπών και το πως «έφυγε». Τα συναισθήματα αυτά μπορεί να προκαλέσουν κάποια σωματικά συμπτώματα (αίσθημα πνιγμού, ταχυκαρδία, ζάλη κλπ.) τα οποία δυσκολεύουν το άτομο στο να είναι λειτουργικό.
Το πένθος δεν εκδηλώνεται πάντα έπειτα από μια φυσική απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου. Πένθος μπορούμε να βιώσουμε και σε άλλες καταστάσεις όπως είναι ένας χωρισμός, η απώληση απο την εργασία, η αλλαγή τόπου διαμονής κλπ.
Φυσικά ο τρόπος με τον οποίο ανταποκρίνεται ο κάθε άνθρωπος στο πένθος είναι διαφορετικός και σχετίζεται άμεσα με τα στοιχεία της προσωπικότητας του.
Πως ξεπερνούν ένα πένθος διαφορετικοί τύποι ατόμων;
Υπάρχουν άνθρωποι που ξεπερνούν την απώλεια με το πέρας του χρόνου, περνώντας βέβαια μια δύσκολη περίοδο αλλά επεξεργάζονται άμεσα τα νέα δεδομένα της ζωής τους. Άλλοι άνθρωποι αποφεύγουν να έρθουν σε επαφή με το συναίσθημα τους και προσπαθούν να το «κουκουλώσουν» με κάτι άλλο ώστε να ξεχαστούν. Τέλος υπάρχουν οι άνθρωποι που βιώνουν μια μακροχρόνια και έντονη θλίψη, η οποία κρατάει ζωντανές τις αναμνήσεις του με το άτομο και μένει προσκολλημένο στο παρελθόν.
Ποια στάδια διανύουμε προκειμένου να ξεπεράσουμε ένα πένθος;
Σύμφωνα με το μοντέλο της Kubler-Ross το άτομο διανύει 5 στάδια μέχρι να αποδεχθεί την απώλεια και αυτά είναι τα λεγόμενα στάδια του πένθους.
- ‘Αρνηση.
Σε αυτό το στάδιο το άτομο αρνείται να δεχθεί την πραγματικότητα και το γεγονός της απώλειας. Η άρνηση του γεγονότος λειτουργεί ως μηχανισμός άμυνας βοηθώντας το άτομο να ξεπεράσει το πρώτο σοκ της δυσάρεστης είδησης του θανάτου και να καταφέρει να προστατέψει τον ευατό του από το έντονο άγχος. Αναγνωρίζει ότι κάτι έχει συμβεί στην ζωή του αλλά δεν θέλει να το πιστέψει , εξ ου και πολλές φορές θα ακούσετε ανθρώπους που μόλις έχουν ενημερωθεί για το δυσάρεστο συμβάν να λένε χαρακτηριστικά «Αποκλείεται δεν μπορεί να συμβαίνει αυτό σε μένα», «Δεν το πιστεύω, δεν μπορεί να είναι αλήθεια».
- Θυμός.
Σε αυτό το στάδιο τα συναισθήματα ξεκινούν να αναδύονται και ο θυμός κάνει την εμφάνιση του αφού πλέον το άτομο έχει συνειδητοποιήσει την απώλεια. Εμφανίζει μια έντονη ανάγκη να επειρίψει ευθύνες και έχει την τάση να θυμώνει με τους γύρω του. Συχνά θα ακούσετε αυτούς τους ανθρώπους να παραπονιούνται λέγοντας «Είναι άδικο. Γιατι να συμβεί αυτό σε μένα;»
- Διαπραγμάτευση
Κατά την διάρκεια αυτου του στάδιου το άτομο προσπαθεί να σκεφτεί άλλες πιθανές λύσεις για να αποφευχθεί η απώλεια ή εύχεται να είχε πίσω την παλιά του ζωή πριν την απώλεια. Στην περίοδο της διαπραγμάτευσης το άτομο μπορεί να νιώσει ένοχο σχετικά με το τί θα μπορούσε να κάνει για να αποφευχθεί ο θάνατος. Οι ενοχικές σκέψεις μπορεί να είναι ένας λόγος μακροχρόνιας παραμονής σε αυτό το στάδιο. Εδώ οι σκέψεις θα μπορούσαν να εκφραστούν με δηλώσεις σαν και αυτήν «Μακάρι να ζήσει και εγώ θα αλλάξω, θα γίνω καλύτερος μαζί του».
Eνημεωθείτε για το ΝΕΟ Ε – Learning Σεμινάριο από το Κέντρο Eκπαίδευσης και Ψυχοθεραπείας με θέμα: Πένθος και Τεχνικές Διαχείρισης για Θεραπευτές.
Διάρκεια βίντεο εισήγησης: 5 ώρες
Τρόπος Παρακολούθησης από το σπίτι: Αποστολή του βιντεοσκοπημένου υλικού της εισήγησης στο email σας, με επιπλέον ηλεκτρονικό υλικό σημειώσεων σε μορφή pdf. (Έχετε τη δυνατότητα εφόσον προκύψουν απορίες – ερωτήσεις από την παρακολούθηση της εισήγησης να μας τις στείλετε στο info@psychopedia.gr, ώστε να απαντηθούν από την εισηγήτρια).
Δίδεται Βεβαίωση Παρακολούθησης και Εκπαιδευτικό υλικό.
Το βίντεο της εισήγησης οι συμμετέχοντες το παρακολουθούν στον δικό τους χρόνο.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ: https://www.seminars-psychopedia.gr/seminaria/e-seminaria/psychopathologia/e-learning-seminario-penthos-kai-technikes-diacheirisis-gia-therapeytes/
- Κατάθλιψη
Το άτομο βιώνει έντονη θλίψη, είναι ευσυγκίνητο και αισθάνεται σωματική και ψυχική εξουθένωση, διαταράσσεται ο ύπνος του διότι συνειδητοποιεί πλέον το πραγματικό μέγεθος της απώλειας. Η κατάθλιψη θεωρείται φυσιολογική αντίδραση απέναντι στην απώλεια. Συχνά το άτομο σε αυτό το στάδιο εκφράζει με το συναίσθημα του λέγοντας «Δεν έχω όρεξη να κάνω τίποτα».
- Αποδοχή
Σε αυτό το στάδιο το άτομο αποδέχεται την νέα πραγματικότητα και μαθαίνει να ζει χωρίς το αντικείμενο της απώλειας. Συνειδητοποιεί ότι πρέπει να συνεχίζει να ζει και προσπαθεί να αλλάξει το μέλλον αφού πλέον έχει αποδεχτεί ότι το παρελθόν δεν αλλάζει. Και έτσι μπορεί πλέον να δηλώσει πως «το έχω αποδεχτεί αυτό που συνέβη».
Σύντομο Βιογραφικό Παυλίνας Πουλίδη
H Πουλίδη Παυλίνα είναι πτυχιούχος ψυχολόγος από το London Metropolitan University και κάτοχος μεταπτυχιακού στην Ψυχολογία Υγείας (Middlesex University). Είναι μέλος στο British Psychological Society(BPS). Έχει αριστεύσει στο μετεκπαιδευτικό πρόγραμμα Κλινικής Ψυχοπαθολογίας του Ερευνητικού Πανεπιστήμιου Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας (Ε.Π.Ι.Ψ.Υ.) σε συνεργασία με την Α’ Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών- Αιγινήτειου Νοσοκομείου. Κατέχει δίπλωμα Συμβουλευτικής πιστοποιημένο από το edexcel. Εκπαιδεύεται στην Γνωσιακή-Συμπεριφοιστική ψυχοθεραπεία στην Ελληνική Εταιρεία Γνωσιακών ψυχοθεραπειών. Από το 2014 εργάζεται ως εξωτερικός συνεργάτης στο τμήμα ενηλίκων του Κέντρο Κοινοτικής Ψυχικής Υγείας Βύρωνα – Α’ Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών.
