Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, δημιουργούνται στον καθένα από εμάς καταστάσεις από τις οποίες επιθυμούμε να απαλλαγούμε τρεπόμενοι σε φυγή. Αυτή λοιπόν η υποχώρηση μπροστά σε κινδύνους που βαίνουν απειλητικοί είναι μία ψυχοσυναισθηματικά ορθή πράξη. Εκτός όμως από την παραπάνω κατάσταση υπάρχουν και οι ψυχολογικές καταστάσεις που αναγκάζουν το άτομο να επιλέξει τη λύση της φυγής.
Οι σύγχρονες συνθήκες ζωής ενέχουν πλήθος κινδύνων, δημιουργώντας έτσι εσωτερικές και εξωτερικές συγκρούσεις μεταξύ ατόμων και ομάδων, πλήττοντας αδιάκοπα την προσωπικότητα και την ψυχική μας ισορροπία. Ωστόσο η φύση του ανθρώπου διαμορφώνει τους κατάλληλους μηχανισμούς, προκειμένου να επιβιώσει στις απαιτήσεις της κοινωνίας στην οποία ζει και εργάζεται.
Αν κανείς το σκεφτεί, όλοι μας έχουμε βρεθεί στη θέση κατά την οποία κλιθήκαμε να τραπούμε σε φυγή προκειμένου να αντιμετωπίσουμε συμβολικούς κινδύνους ή ψυχολογικά προβλήματα. Όμως το δυσλειτουργικό κομμάτι τοποθετείται στην περίπτωση εκείνη όπου τα άτομα τα οποία η τάση φυγής από τις καθημερινές απαιτήσεις της ζωής αποτελεί το μόνο τρόπο αντιμετώπισης της πραγματικότητας και των εσωτερικών δυσκολιών τους. Το αποτέλεσμα μιας τέτοιας συμπεριφοράς οδηγεί το άτομο σε απομόνωση, μοναξιά και αποκοπή από τις χαρές αλλά και τις λύπες της ζωής.
Το άτομο που επιλέγει τη φυγή από την πραγματικότητα στην ουσία επιλέγει να μην αγωνιστεί. Αναμφίβολα η σημερινή κοινωνία δημιουργεί άγχος και ένταση στον καθένα από εμάς, με αποτέλεσμα πολλές φορές να υπάρξει και σύγκρουση στις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Η αποτυχία είναι κάτι που κοστίζει σε όλους, όμως ορισμένα άτομα έναντι της αποδοχής της, προτιμούν να αποσυρθούν από κάθε είδους προσπάθεια προκειμένου να αποφύγουν τον ψυχο-μειωτικό κίνδυνο της αποτυχίας. Υπάρχουν όμως και εκείνες οι περιπτώσεις κατά τις οποίες η φυγή του ατόμου εκδηλώνεται πολλές φορές και με μία αναιτιολόγητη επιθετικότητα όπου το άτομο παρουσιάζεται ιδιαίτερα αδιάλλακτο και εκρηκτικό. Συνεπώς, τα δύο αυτά είδη συμπεριφοράς ίσως να αποκαλύπτουν ότι το άτομο δεν διακατέχεται από ασφάλεια και ίσως να βρίσκεται έρμαιο του άγχους του.
Όσον αφορά την ανάπτυξη ενός παιδιού, μεγαλώνοντας σε ένα περιβάλλον με συνεχή φόβο, τιμωρίες, φωνές και συγκρούσεις, το παιδί κλείνεται στον εαυτό του εσωτερικεύοντας έτσι συμπεριφορές απομόνωσης ως τον μόνο τρόπο επιβίωσης στις δύσκολες στιγμές. Έτσι στη μετέπειτα ζωή του, σε κάθε δυσκολία αναπόφευκτα θα οδηγείται στη φυγή και την απομόνωση.
Τέλος, πέρα από την ήπια μορφή φυγής, υπάρχουν και άλλες πιο έντονες όπως για παράδειγμα η αγοραφοβία ή οι κρίσεις πανικού αλλά και η καθολική φυγή από την πραγματικότητα η οποία χαρακτηρίζει τους ψυχωτικούς.
Είναι σημαντικό στο σημείο αυτό να διευκρινίσουμε ότι στην ψυχολογία η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην κανονική και τη δυσλειτουργική συμπεριφορά δεν είναι πάντα ευδιάκριτη. Για παράδειγμα ένα συνεσταλμένο άτομο μπορεί να ικανοποιείται με τη φαινομενική απομόνωση, προτιμώντας το διάβασμα ενός βιβλίου και όχι την πολύβουη εξωτερική ζωή. Αυτό δε σημαίνει ότι είναι απαραίτητα ψυχοπαθολογικό. Η τάση φυγής, ορίζεται ως ψυχοπαθολογική μόνο όταν αποτελεί τον μόνο τρόπο αντιμετώπισης των δυσκολιών και των απαιτήσεων της ζωής.
Σύντομο Βιογραφικό Γιουμίδου Ελένης
H Γιουμίδου Ελένη είναι απόφοιτη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στο τμήμα Ψυχολογίας. Από το 2014 εξειδικεύεται στη Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεια. Το τρέχον χρονικό διάστημα παρέχει τις υπηρεσίες της ιδιωτικά σε ενήλικες σε ατομικό επίπεδο στην περιοχή της Κατερίνης. Ειδικεύεται σε θέματα όπως οι κρίσεις πανικού, η κατάθλιψη, οι φοβίες, η διαχείριση άγχους, η κακοποίηση γυναικών, οι διαπροσωπικές σχέσεις και οι διαταραχές προσωπικότητας.
Kατερίνη, elenigioumidou@yahoo.com, Αριθμός τηλεφώνου: 2351045520 – 6978560737
