Του Μάριου Παππά Ψυχολόγου Α.Π.Θ, Πιστοποιημένη κατάρτιση στη Συμβουλευτική
Κανόνες επικοινωνίας για την οικογένεια
Ο ερχομός ενός παιδιού με αναπηρία σημαίνει πολλές φορές και το τέλος της ευτυχίας για πολλά ζευγάρια. Η σύγχυση, η άρνηση και ο θυμός είναι μόνο μερικά από τα συναισθήματα που τους κυριεύουν. Τη θλίψη που μπορεί να νιώθουν, τη διαδέχεται η ενοχή για το τι μπορεί να έφταιξε, ο φόβος τους για το μέλλον, αλλά και η πίεση του χρόνου για αποφάσεις που πρέπει να λάβουν. Όλα αυτά τα συναισθήματα επιτείνονται, από την κοινωνική προκατάληψη και την απουσία κατάλληλων δομών παρέμβασης και υποστήριξης.
Ο δρόμος που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι γονείς μετά την οριστική διάγνωση είναι μακρύς και δύσκολος και δυστυχώς και μοναχικός.
Υπάρχει όμως τρόπος διαχείρισης όλων αυτών των συναισθημάτων που κατακλύζουν τους γονείς;
Για αρχή θα πρέπει να αποδεχτείτε ότι δεν υπάρχει σωστός ή λάθος τρόπος για να εκφράσετε τα συναισθήματά σας. Δεν θα πρέπει να αποτρέπετε αυτά που αισθάνεστε και να πιέζεστε. Μετά από αυτό υπάρχουν μερικές στρατηγικές και τακτικές για να έρθετε αντιμέτωποι με τα συναισθήματα σας.
-Αποδεχτείτε τα και μην αποτρέπετε την έκφραση τους όπως αναφέραμε και πιο πάνω. Η αναγνώριση της συναισθηματικής φόρτισης είναι αυτή που θα σας οδηγήσει ξανά σε ψυχική ισορροπία.
-Αγαπήστε τον εαυτό σας και φροντίστε τον. Μόνο τότε θα είστε σε θέση να βοηθήσετε και το παιδί σας.
-Μιλήστε με τους δικούς σας ανθρώπους και ιδίως τον σύντροφο σας, μόλις νιώσετε έτοιμοι και συγκρίνετε αν οι αντιλήψεις σας για την κατάσταση ταιριάζουν.
-Συγκεντρώστε όση περισσότερη πληροφόρηση μπορείτε. Αυτό στις μέρες μας είναι πολύ εύκολο με την πρόσβαση που παρέχει το διαδίκτυο σε άρθρα, έρευνες και δομές διάγνωσης, πρόγνωσης και αποκατάστασης.
-Μπορείτε να έρθετε σε επαφή με άλλους γονείς που αντιμετωπίζουν παρόμοιες καταστάσεις με τη δική σας, μέσα από συλλόγους και σωματεία.
-Τέλος και πάνω από όλα να σκέφτεστε το ίδιο το παιδί σας και όχι την όποια ιδιαιτερότητα του, δείχνοντας αποδοχή στην διαφορετικότητα και στην μοναδικότητα του. Γιατί μπορεί να είμαστε όλοι διαφορετικοί μεταξύ μας, αλλά συνάμα είμαστε και τόσο ίδιοι.
Δείτε το Νέο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο του Psychopedia.gr με θέμα: Ειδικές Εκπαιδευτικές ανάγκες παιδιών με κινητικές, αισθητηριακές αναπηρίες και νοητική υστέρηση. Πατήστε στον παρακάτω σύνδεσμο για να ενημερωθείτε:
Αφού σαν γονείς αντιμετωπίσετε και διαχειριστείτε τα δικά σας συναισθήματα, έχει έρθει η ώρα που θα πρέπει να εξηγήσετε την κατάσταση και στα υπόλοιπα παιδιά της οικογένειας εφόσον υπάρχουν. Ανεξαρτήτως ηλικίας τα αδέλφια ενός παιδιού με ιδιαιτερότητες σίγουρα θα έχουν απορίες, ανησυχίες και ανάμεικτα συναισθήματα για αυτό. Τα αδέλφια θέλουν ιδιαίτερο χειρισμό γιατί πολύ εύκολα μπορεί να νιώσουν ζήλια ή απόρριψη, καθώς αντιλαμβάνονται ότι οι γονείς αφιερώνουν περισσότερο χρόνο και φροντίδα στα παιδιά με κάποια αναπηρία. Μερικά από αυτά που μπορείτε να κάνετε για να τα καθησυχάσετε και να τα στηρίξετε συναισθηματικά είναι τα εξής:
-Εξηγήστε τους με λόγια απλά διάφορα θέματα σχετικά με τη διάγνωση του προβλήματος και διαβεβαιώστε τα ότι δεν είναι κανείς υπεύθυνος για αυτήν την κατάσταση, καθώς πολλά παιδιά τείνουν να νιώθουν ενοχές και να κάνουν σκέψεις ότι μπορεί αυτά να είναι η αιτία.
-Μοιραστείτε το πως νιώθουν και δημιουργήστε τις κατάλληλες προϋποθέσεις, ώστε να μάθουν να μιλούν ανοιχτά για όσα τα στεναχωρούν και τα πληγώνουν.
-Δώστε τους τη δυνατότητα να αναλάβουν πρωτοβουλίες σε θέματα σχετικά με τα αδέλφια τους, με προσοχή όμως ώστε να μην υποκαθιστούν το δικό σας γονεϊκό ρόλο.
-Αφιερώστε τους ποιοτικό χρόνο, το έχουν ανάγκη!
-Μην απαιτείτε να συμπεριλαμβάνουν πάντα στο παιχνίδι τους και στην καθημερινότητά τους τον αδελφό με ιδιαιτερότητες, γιατί μπορεί να αισθανθούν άσχημα και άβολα.
-Εξηγήστε τους ότι θα υπάρξουν άνθρωποι που μπορεί να αντιδράσουν αρνητικά στο πρόβλημα
Το πολύ θετικό που θα τους έχει μείνει από όλη αυτή τη διαδικασία είναι ότι τα παιδιά αυτά, επειδή έχουν από νωρίς αυξημένες ευθύνες και ωριμάζουν γρήγορα, είναι αξιόπιστα, έχουν έντονο το στοιχείο της προσφοράς και της ευαισθησίας, της ανεκτικότητας και της αλληλεγγύης προς τους συνανθρώπους τους.
Γιατί καμιά δυσκολία από μόνη της δεν είναι μόνο μια δυσκολία, αλλά αποτελεί ταυτόχρονα και ένα μάθημα ζωής.