[…] Το άγχος έχει περιγραφεί σαν ένας “διάχυτος λεπτός φόβος”. Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, η πλειονότητα των φόβων τους γίνονται άγχη μάλλον, παρά εστιασμένοι φόβοι για πραγματικούς κινδύνους.

Από εκατό παιδιά που γράφουν ένα διαγώνισμα, τα περισσότερα θα έχουν άγχος. Ανάμεσα σε αυτά είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα υπάρχουν και τα λίγα που θα έχουν “παραλύσει” από το άγχος τους. Ένας διαγωνιζόμενος μπορεί να είναι ανίκανος να εργαστεί, πριν από το διαγώνισμα, ένας άλλος μπορεί να μην είναι σε θέση να φτάσει ως την πόρτα της αίθουσας των εξετάσεων, εξαιτίας νευρικού κλονισμού, ένας τρίτος μπορεί να γράφει ανοησίες, ενός άλλου μπορεί το μυαλό να έχει σταματήσει εντελώς. Αυτή η κατάσταση, κατά την οποία το άγχος δεν αναλογεί καθόλου προς κάποια φανερή αιτία ονομάζεται νεύρωση.

Το νευρωσικό παιδί εκδηλώνει το άγχος του με διάφορους τρόπους και αυτό εξαρτάται από την ικανότητα του να εκφράζει με λόγια τα αρνητικά του συναισθήματα: ότι νιώθει ανησυχία, ένταση, εκνευρισμό ή αναστάτωση. Αν δεν είναι αρκετά μεγάλο, ώστε να μπορεί να εκφραστεί, μια ποικιλία συμπτωμάτων ή συνηθειών έντασης θα μας δείξουν το άγχος, του οποίου είναι θύμα. Μπορεί να παραπονιέται για πόνους σε διάφορα μέρη του σώματος του, ιδιαίτερα στο κεφάλι και στο στομάχι του.

Οι ψυχαναλυτές πιστεύουν ότι τα καταπιεσμένα συναισθήματα είναι η αιτία για τις κρίσεις του άγχους. Ένα παράδειγμα θα μπορούσε να ήταν το παιδί που γίνεται αγχώδες, εξαιτίας των ισχυρών συναισθημάτων που νιώθει για ένα ανεπιθύμητο νέο μέλος της οικογένειας και που δεν μπορεί να τα εκφράσει με λόγια ή με πράξεις. Πρέπει να καταπιέσει τα συναισθήματα θυμού που νιώθει για το καινούργιο μωρό, γιατί φοβάται μήπως αναστατώσει τους γονείς με το να τα εκδηλώσει. Ως συνέχεια της αναστολής αυτής, συμβαίνει στο εσωτερικό του παιδιού μια σύγκρουση και αυτό καταλήγει σε συναισθήματα ανησυχίας και έντασης. Ίσως το παιδί να μην γνωρίζει γιατί νιώθει έτσι. Ο καλύτερος τρόπος για την αποφυγή τέτοιων καταστάσεων είναι, από τη μια πλευρά να αφήνονται ελεύθερα να εκφράζουν τα συναισθήματα τους και, από την αλλή, οι γονείς να δείχνουν κατανόηση για τον τρόπο που νιώθουν τα παιδιά τους.

Ενημερωθείτε για το ΝΕΟ Aσύγχρονο Σεμινάριο από το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης Psychopedia με θέμα: “Κατάθλιψη στην παιδική ηλικία-Κριτήρια και κατάλληλες θεραπευτικές παρεμβάσεις”. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ: https://psychopedia.gr/neo-asygchrono-seminario-katathlipsi-stin-pediki-ilikia-kritiria-ke-katalliles-therapeftikes-paremvasis/

Μερικά παιδιά, ενώ φαίνονται ότι δεν έχουν καθόλου άγχος, είναι δυνατό να παρουσιάσουν πράγματι πολύ σοβαρά προβλήματα. Τα άτομα χρειάζονται ένα ποσοστό άγχους που θα τους δώσει τα κίνητρα για να μάθουν δεξιότητες στο σχολείο και στο σπίτι. Ένα παιδί που δεν νιώθει άγχος να ευχαριστήσει τους γονείς του, τους δασκάλους του, ή τον εαυτό του, θα συναντήσει μεγάλη δυσκολία να συγκεντρωθεί στην σχολική εργασία. Αν δεν έχει άγχος-τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό-να μην προσβάλλει τους φίλους του, θα συναντήσει δυσκολίες στις σχέσεις του με τα άλλα παιδιά.

Το άγχος σε μαζικές δόσεις ή αυτό που διαρκεί για μεγάλα χρονικά διαστήματα, μπορεί να είναι εξαιρετικά επώδυνο. Όταν γίνεται τόσο έντονο, ώστε να διαπερνά τα πάντα στη ζωή του παιδιού, η ομαλή δραστηριότητα του παιδιού παρεμποδίζεται και το παιδί μπορεί να καταρρεύσει. […]

Απόσπασμα από το Βιβλίο Martin Herbert, καθηγητού ψυχολογίας πανεπιστημίου leicester, Αγγλίας, “Ψυχολογικά προβλήματα παιδικής ηλικίας”, κ’ έκδοση, Εκδόσεις “Ελληνικά γράμματα”.