Της Σταυρούλας Γεωργακοπούλου, Ψυχολόγου, Ειδίκευση στη Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεία και στην Θεραπεία Αποδοχής και Δέσμευσης
Η καθημερινότητα μας κινείται σε πολύ γρήγορους ρυθμούς. Ο τρόπος ζωής που προβάλλεται μας κάνει να ζητάμε όλο και περισσότερα μέχρι να φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα το οποίο ποτέ δεν είναι σταθερό. Ξαφνικά ότι και να έχουμε καταφέρει δεν φαίνεται να είναι αρκετό. Ακόμα και το «πιο καλό» πρόσωπο, σώμα, αυτοκίνητο, επάγγελμα και να έχουμε πάλι κάτι μας λείπει. Πάντα μπορούμε να γίνουμε ελκυστικότεροι, πιο επιθυμητοί, με περισσότερα χρήματα και νέες ευκαιρίες. Το τι εικόνα θα σχηματίσει ο άλλος για εμάς φαίνεται να μας απασχολεί πολύ παραπάνω. Έτσι έχουμε την πίεση της καθημερινότητα από την μία, το άγχος επίδοσης από την άλλη. Όσο λιγότερο αποδεχτοί νιώθουμε τόσο κλεινόμαστε στον εαυτό μας, στο σπίτι μας και μένουμε στον καναπέ μας συντροφιά με κάτι που να μας χαλαρώνει.
Δεν είναι λίγες οι φορές που στρεφόμαστε στο φαγητό για να μειωθεί η εσωτερική μας ένταση. Είναι εντάξει να απολαμβάνουμε την τροφή που μας ευχαριστεί. Τι συμβαίνει όμως όταν δεν καταφέρουμε να βάλουμε φρένο στην όρεξη μας; Νιώθουμε ενοχές για αυτά που φάγαμε και είτε τιμωρούμε τον εαυτό μας με αυστηρές δίαιτες και γυμναστική είτε παραδινόμαστε και βάζουμε τον εαυτό μας να ξεκινήσει τον περιορισμό από την επόμενη μέρα.
Ας αναρωτηθούμε: Η μέχρι τώρα αντιμετώπιση του εαυτό μου μετά από μια ανεξέλεγκτη υπερφαγία έχει βοηθήσει στο να μπορώ να έχω τον έλεγχο; Αν όχι, ας δούμε μια άλλη οπτική.
- Παρατηρήστε: Ποιες στιγμές συνήθως χάνετε τον έλεγχο στο φαγητό; Το πρωί; Το απόγευμα ή το βράδυ μετά τη δουλειά; Όταν συμβαίνει είστε μόνοι ή με παρέα; Συνήθως μετά από μια πιεστική ή δύσκολη μέρα μας είναι πιο εύκολο να ξεφύγουμε στο φαγητό.
- Αναρωτηθείτε: Πεινάω για οποιοδήποτε είδος φαγητού (π.χ. φασόλια, καρότα, φακές, σαλάτα) ή μόνο για συγκεκριμένο είδος (γλυκά, σοκολάτα, φαγητά που έχουν υδατάνθρακες όπως πατάτες, ψωμί, πατατάκια, κάτι λιπαρό); Αν με ικανοποιεί συγκεκριμένο είδος φαγητού τότε η πείνα είναι συναισθηματική. Αν πεινάω και θα έτρωγα οτιδήποτε, ακόμα και κάτι που δεν με ξετρελαίνει τότε μιλάμε για την πραγματική πείνα. Συναισθηματική ανάγκη έχω όταν τρώω για να καλύψω συγκεκριμένα συναισθήματα, όταν νιώθω ένα κενό το οποίο μου καλύπτεται με το συγκεκριμένο συνδυασμό φαγητών.
- Σκεφτείτε πότε τρώτε εκτός ελέγχου: Όταν είμαι για παράδειγμα πολύ αγχωμένος, πιεσμένος, θυμωμένος, στεναχωριμένος; Κάποιες φορές μπορεί να μην έχουμε στρεσσαριστεί την ίδια μέρα που τρώμε χωρίς να έχουμε τον έλεγχο, όμως οι προηγούμενες μέρες μπορεί να ήταν πιο πιεστικές. Απλά τότε βρήκε χρόνο να «ξεσπάσει». Επίσης κάποιες φορές μπορεί να μειώνουμε τη σημασία ενός γεγονότος που μας στρέσαρε και να λέμε στον εαυτό μας: «Δεν έπρεπε να κάτσεις να ασχοληθείς με αυτό». Από τη στιγμή που κάτι μας ενοχλεί σημαίνει ότι υπάρχει κάποιος λόγος. Δεν επηρεαζόμαστε όλοι το ίδιο από τα ίδια πράγματα. Αν δεν διαχειριστούμε το στρες εκείνη τη στιγμή και απλά υποτιμήσουμε τη σημασία που δώσαμε απλά δεν ακούμε τον εαυτό μας εκείνη τη στιγμή. Επομένως το συναίσθημα μας συμπιέζεται και μαζί με άλλα συμπιεσμένα εκφράζονται αργότερα με ανεξέλεγκτο τρόπο. Κάποιοι άνθρωποι εκφράζουν τα δύσκολα συναισθήματα τους (θλίψη, θυμός, ανησυχία, φόβος κ.α.) ενώ κάποιοι άλλοι τα «καταπίνουν». Δεν είναι σπάνιο το συναίσθημα της μοναξιάς να καλύπτεται με «συναισθηματικό» φαγητό.
- Αν δεις ότι όλες οι προσπάθειες που κάνεις δεν σε βοηθούν να βρεις τον έλεγχο, θυμήσου ότι μπορείς να επισκεφτείς κάποιον εξειδικευμένο ψυχολόγο να μιλήσεις για αυτό που σε προβληματίζει. Καθώς δεν έχουμε διδαχθεί από κάποιον πώς να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματα μας οι αναπάντεχες αλλαγές στη ζωή μας δυσκολεύουν να διατηρήσουμε μια εσωτερική ισορροπία.
Η αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας δεν δείχνει ότι είμαστε αδύναμοι Ψυχικά. Δείχνει ότι έχουμε ευελιξία και θέλουμε να βοηθήσουμε ουσιαστικά τον εαυτό μας. Αν για παράδειγμα παρουσιαζόταν μια βλάβη στο αυτοκίνητο μας, δεν θα δοκιμάζαμε να το φτιάξουμε εμείς διότι δεν είμαστε μηχανικοί, ούτε θα το δίναμε σε κάποιον που δεν γνωρίζει να το φτιάξει αλλά θα απευθυνόμασταν σε κάποιον ειδικό χωρίς να κατηγορούμε τον εαυτό μας ότι φταίει που δεν ξέρει να το φτιάξει. Κατά παρόμοιο τρόπο για να βελτιώσουμε την Ψυχολογία μας χρειάζεται να δούμε τι συμβαίνει μαζί με έναν εξειδικευμένο Ψυχολόγο.
Τώρα είναι η στιγμή να φροντίσουμε την ψυχική μας υγεία. Μια καλή ψυχολογία μπορεί να επαναφέρει τον έλεγχο στο φαγητό. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε τους παράγοντες που θα μας επηρεάζουν Ψυχολογικά, μπορούμε όμως να μάθουμε να διαχειριζόμαστε να συναισθήματα μας ώστε να μην διαιωνίζουμε επιζήμιες συμπεριφορές προς εμάς.
Για να επισκεφτείτε Ειδικό Ψυχικής υγείας του Psychopedia μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ: https://psychopedia.gr/exatomikevmenes-ypiresies-psychikis-ygias/ ή να μας καλέσετε στα τηλ. 210-6413306, 6934650265.
Σύντομο βιογραφικό Σταυρούλας Γεωργακοπούλου
Η Σταυρούλα Γεωργακοπούλου σπούδασε Ψυχολογία στο Ε.Κ.Π.Α. Έχει εκπαιδευτεί στην Κλινική ψυχοπαθολογία, τον εθισμό στο διαδίκτυο και τη Διαταραχή του Μετατραυματικού Στρες. Έχει παρακολουθήσει εκπαιδευτικά προγράμματα που αφορούν τη Νευροψυχιατρική του παιδιού, τις μαθησιακές δυσκολίες, τις ομάδες αυτογνωσίας και τα θετικά συναισθήματα. Ειδικεύεται στο μοντέλο της Γνωσιακής- Συμπεριφορικής ψυχοθεραπείας στο Κέντρο Εφαρμοσμένης Ψυχοθεραπείας και Συμβουλευτικής. Εκπαιδεύτηκε στη Θεραπεία Αποδοχής και Δέσμευσης. Σε εθελοντικό επίπεδο έχει συνεργαστεί με το Ε.Π.Ι.Ψ.Υ στην Τηλεφωνική Ψυχολογική Υποστήριξη στη «Γραμμή Βοήθειας για την Κατάθλιψη» καθώς και στην Υποδοχή περιστατικών που αφορούσαν την εξάρτηση από το διαδίκτυο στο 18Άνω, με καθήκοντα τη χορήγηση διαγνωστικών τεστ και τη θεραπευτική ομάδα και εποπτεία τους.
