Της Δέσποινας Χατζηγρηγοριάδου, Ψυχολόγου Α.Π.Θ, ειδίκευση στη Σχολική Ψυχολογία
Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι απαραίτητο να εφαρμόζεται στα παιδιά από τη στιγμή που είναι σε θέση να καταλάβουν την έννοια του εαυτού, του σώματος και της ανάπτυξής τους. Την ακριβή ηλικία έναρξης της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης την ορίζει το ίδιο το παιδί και διαφορετικά σε κάθε περίπτωση. Τη στιγμή που θα αρχίσει να θέτει ερωτήματα και να εκφράζει απορίες σχετικά με το σώμα, τα γεννητικά όργανα και το σεξ, τότε το παιδί χρειάζεται απαντήσεις και επίλυση όλων των αποριών του. Πολλοί γονείς αποφεύγουν μια τέτοια συζήτηση καθώς θεωρούν ότι θα ωθήσουν το παιδί στο σεξ, για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο να επισημανθεί ότι τέτοιου είδους συζητήσεις προετοιμάζουν το παιδί για τη φυσική εξέλιξη του σώματός του. Επιπλέον, εάν το παιδί εκφράσει τις απορίες του και οι γονείς αρνηθούν να δώσουν απαντήσεις, το παιδί θα αναζητήσει άλλους τρόπους για na βρει λύσεις στις απορίες του (internet, φίλοι, περιοδικά κ.τ.λ.)
Η παιδική ηλικία είναι η περίοδος που το παιδί ενδιαφέρεται κατεξοχήν για δραστηριότητες, παιχνίδια, την ένταξη του σε ομάδες και τη δημιουργία φίλων. Ως ένα στάδιο πριν την εφηβεία, το αντίθετο φύλο δεν φαίνεται να έχει ενδιαφέρον γιατί οι προτιμήσεις και τα παιχνίδια διαφέρουν και δεν υπάρχουν κοινά σημεία αναφοράς. Ωστόσο, με τα δεδομένα της εποχής και της κοινωνίας, στα παιδιά δημοτικού (κυρίως στις τελευταίες τάξεις) εισάγεται ο όρος της προ-εφηβείας, λόγω της ταχείας σωματικής ανάπτυξης αλλά και της ενίσχυσης του ενδιαφέροντος για το αντίθετο φύλο. Οι ετερόφυλες σχέσεις στο δημοτικό αποκτούν πλέον ενδιαφέρον και τα παιδιά 8,9,10 ετών αναζητούν απαντήσεις σε απορίες που αφορούν το σώμα του άλλου φύλου και το σεξ.
- Το πρώτο βήμα για τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση αφορά την εικόνα του εαυτού. Το κάθε παιδί είναι απαραίτητο να έχει πλήρη και σαφή εικόνα του εαυτού του, του σώματος και των οργάνων του. Είναι σημαντικό τα παιδιά να συνειδητοποιήσουν το γεγονός ότι μεγαλώνουν και αλλάζουν και ότι αυτό αποτελεί μια φυσική διαδικασία ανάπτυξης. Επίσης, χρειάζεται να επισημανθεί ότι το κάθε παιδί αναπτύσσεται με τους δικούς του ρυθμούς και αυτό πρέπει να γίνει σεβαστό από όλους.
- Είναι βοηθητικό για τα παιδιά, να κατανοήσουμε την ανησυχία και το φόβο που ίσως νιώθουν για κάποιες αλλαγές που θα τους συμβούν και να επιβεβαιώσουμε ότι αυτά είναι φυσιολογικά συναισθήματα. Οι γονείς χρειάζεται να είναι καθησυχαστικοί και να εξηγήσουν, με λεπτομέρειες αν χρειαστεί, τι συμβαίνει στο σώμα του κάθε ανθρώπου καθώς μεγαλώνει.
- Αφού εξοικειωθεί το κάθε παιδί με τον εαυτό του, είναι απαραίτητο να γίνει αναφορά στο αντίθετο φύλο. Ένα αγόρι για παράδειγμα, είναι σημαντικό να γνωρίζει τη γυναικεία ανάπτυξη και το σώμα ενός κοριτσιού (δραστηριότητες με ζωγραφιές και παιδικά βιβλία είναι πρακτικά και ωφέλιμα σε αυτό το στάδιο) ώστε να αποφύγουμε φαινόμενα κοροϊδίας που έχουν ως θύμα τα κορίτσια (πρώτη περίοδος, αύξηση στήθους κ.τ.λ.). Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τα κορίτσια που χρειάζεται να έχουν γνώση του σώματος και των αλλαγών που επέρχονται σε ένα αγόρι.
Με αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά αναπτύσσονται νιώθοντας ότι είναι μια φυσική διαδικασία που συμβαίνει σε όλους. Όταν το παιδί γνωρίζει τις αλλαγές που θα του συμβούν είναι προετοιμασμένο για την εφηβεία του ίδιου αλλά και των άλλων παιδιών και αποφεύγουμε φαινόμενα υπερβολικού φόβου, άγχους ή και κοροϊδίας.
Σύντομο Βιογραφικό της Δέσποινας Χατζηγρηγοριάδου
Η Δέσποινα Χατζηγρηγοριάδου σπούδασε Ψυχολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Απέκτησε κλινική εμπειρία στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας Κατερίνης, συμπεριλαμβανομένου του Ιατροπαιδαγωγικού τμήματος και στο Ψυχιατρικό τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Κατερίνης (Κλινική Οξέων Ψυχιατρικών Περιστατικών του πρώην Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Πέτρας Ολύμπου). Διετέλεσε εκπαιδεύτρια στο Δημόσιο ΙΕΚ Κατερίνης και στο Επιμορφωτικό πρόγραμμα «ΣΧΟΛΕΣ ΓΟΝΕΩΝ» του Ε.Π. «Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση». Παρείχε ψυχολογικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες στο ιδιωτικό εκπαιδευτήριο ΠΛΑΤΩΝ και στο ΤΕΕ Ειδικής Αγωγής Κατερίνης. ” Κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών «Συναισθηματικές Δυναμικές στην Εκπαίδευση» του Ιταλικού Πανεπιστημίου TOR VERGATA.”