Όταν τους δοθεί η επιλογή να μάθουν πώς οι πράξεις τους θα επηρεάσουν κάποιον άλλο, το 40% των ανθρώπων θα επιλέξει την άγνοια, συχνά για να έχουν μια δικαιολογία για να ενεργήσουν εγωιστικά, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε από την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία.
«Τα παραδείγματα τέτοιας εσκεμμένης άγνοιας είναι πάρα πολλά στην καθημερινή ζωή, όπως όταν οι καταναλωτές αγνοούν πληροφορίες σχετικά με την προβληματική προέλευση των προϊόντων που αγοράζουν», δήλωσε η επικεφαλής Linh Vu, MS, υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ στην Ολλανδία. «Θέλαμε να μάθουμε πόσο διαδεδομένη και επιβλαβής είναι η εσκεμμένη άγνοια, καθώς και γιατί οι άνθρωποι εμπλέκονται σε αυτήν».
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Psychological Bulletin.
Η Vu και οι συνεργάτες της πραγματοποίησαν μια ανάλυση 22 ερευνητικών μελετών με συνολικά 6.531 συμμετέχοντες. Όλες οι μελέτες διεξήχθησαν σε ερευνητικά εργαστήρια ή διαδικτυακά και οι περισσότερες ακολούθησαν ένα πρωτόκολλο στο οποίο ορισμένοι συμμετέχοντες ενημερώθηκαν για τις συνέπειες των πράξεων τους, ενώ άλλοι μπορούσαν να επιλέξουν αν θα μάθουν τις συνέπειες ή όχι.
Σε ένα παράδειγμα, οι συμμετέχοντες έπρεπε να αποφασίσουν μεταξύ της λήψης μιας μικρότερης ανταμοιβής ($5) ή μιας μεγαλύτερης ανταμοιβής ($6). Εάν επέλεγαν 5 $, τότε ένας ανώνυμος συνομήλικος (ή φιλανθρωπικός οργανισμός) θα λάμβανε επίσης 5 $. Ωστόσο, εάν επέλεγαν τη μεγαλύτερη ανταμοιβή $6, ο άλλος παραλήπτης θα λάμβανε μόνο $1. Σε ένα σύνολο συμμετεχόντων προσφέρθηκε η επιλογή να μάθουν τις συνέπειες της επιλογής τους, ενώ σε μια άλλη ομάδα ενημερώθηκαν αυτόματα για τις συνέπειες.
Σε όλες τις μελέτες, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όταν τους δόθηκε μια επιλογή, το 40% των ανθρώπων επέλεξαν να μην μάθουν τις συνέπειες των πράξεων τους. Αυτή η εσκεμμένη άγνοια συσχετίστηκε με λιγότερο αλτρουισμό: οι άνθρωποι είχαν 15,6 ποσοστιαίες μονάδες πιο πιθανό να είναι γενναιόδωροι με κάποιον άλλον όταν τους έλεγαν τις συνέπειες της επιλογής τους σε σύγκριση με όταν τους επέτρεπαν να παραμείνουν στην άγνοια.
Οι ερευνητές υπέθεσαν ότι ένας λόγος για εσκεμμένη άγνοια μπορεί να είναι ότι μερικοί άνθρωποι συμπεριφέρονται αλτρουιστικά επειδή θέλουν να διατηρήσουν μια θετική εικόνα του εαυτού τους ως αλτρουιστικό άτομο. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η εσκεμμένη άγνοια μπορεί να τους επιτρέψει να διατηρήσουν αυτή την εικόνα του εαυτού τους χωρίς να χρειάζεται να ενεργούν με αλτρουιστικό τρόπο.
Ο συνεργάτης της ομάδας έρευνας Shaul Shalvi, PhD, καθηγητής ηθικής συμπεριφοράς στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ εξηγεί ότι αυτό συμβαίνει επειδή τα άτομα που επέλεξαν να μάθουν τις συνέπειες της δράσης τους είχαν 7 % πιθανότητα να είναι γενναιόδωροι σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες στους οποίους δόθηκαν πληροφορίες από προεπιλογή. Αυτό υποδηλώνει ότι οι αληθινά αλτρουιστές άνθρωποι επιλέγουν να μάθουν τις συνέπειες των πράξεων τους.
«Τα ευρήματα είναι συναρπαστικά καθώς υποδηλώνουν ότι πολλές από τις αλτρουιστικές συμπεριφορές που παρατηρούμε οδηγούνται από την επιθυμία να συμπεριφερόμαστε όπως περιμένουν οι άλλοι από εμάς», είπε ο Shalvi. «Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να κάνουν το σωστό όταν είναι πλήρως ενημερωμένοι για τις συνέπειες των πράξεων τους, αυτή η προθυμία δεν οφείλεται πάντα στο ότι οι άνθρωποι νοιάζονται για τους άλλους.
Ένα μέρος των λόγων για τους οποίους οι άνθρωποι ενεργούν αλτρουιστικά οφείλεται στις πιέσεις της κοινωνίας καθώς και στην επιθυμία τους να δουν τον εαυτό τους με καλό πρίσμα. Δεδομένου ότι το να είσαι δίκαιος είναι συχνά δαπανηρό, απαιτώντας από τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τον χρόνο, τα χρήματα και την προσπάθειά τους, η άγνοια προσφέρει μια εύκολη διέξοδο».
Όλες οι μελέτες που περιλαμβάνονται σε αυτή την ανάλυση πραγματοποιήθηκαν σε εργαστήρια στις Ηνωμένες Πολιτείες ή τη Δυτική Ευρώπη ή σε διαδικτυακές πλατφόρμες όπως η Amazon Mechanical Turk. Η μελλοντική έρευνα θα πρέπει να στοχεύει στην εξέταση της εσκεμμένης άγνοιας σε πιο διαφορετικά περιβάλλοντα, σύμφωνα με τους ερευνητές, και στη διερεύνηση τρόπων καταπολέμησης αυτής της συμπεριφοράς.
Για περισσότερα Επιστημονικά άρθρα Ψυχολογίας μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://psychopedia.gr/
Για να ενημερώνεστε για όλα τα Επιμορφωτικά Σεμινάρια που αφορούν την Ψυχοπαθολογία και την Παιδοψυχολογία μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://www.seminars-psychopedia.gr/
Πηγή: https://www.apa.org
