Της Ελευθερίας Παναγοπούλου, απόφοιτη Ψυχολογίας, BSc (Hons) Psychology του University of East London.
Σύμφωνα με το Worden (1991), το πένθος είναι “μια διαδικασία αποχωρισμού από το πρόσωπο που έχει πεθάνει και της προσαρμογής στην απώλεια”. Καθώς περνάνε, τα χρόνια και συνεχίζουν οι μελέτες σχετικά με το τι είναι πένθος, είναι η θλίψη εξαιτίας κάποιας απώλειας ή ακόμα και μιας αλλαγής στη ζωή του ατόμου. Το κάθε άτομο βιώνει διαφορετικά την απώλεια και μπορεί να εκφραστεί με ποικίλους τρόπους.
Είναι σημαντικό να κατανοηθεί ότι το πένθος ακόμα και για τα παιδιά είναι μια φυσιολογική αντίδραση στην απώλεια ή στην αλλαγή και όχι μια παθολογική κατάσταση. Αυτό που παρατηρείται, όμως, είναι ότι οι γονείς για να μη βιώσουν τα παιδιά τους το αίσθημα της θλίψης, προβαίνουν σε διαδικασίες όπως δώρα, αποφυγή καταστάσεων, απόκρυψη της αλήθειας κ.ά. Όταν βλέπουν ότι το αποτέλεσμα είναι εσωστρέφεια ή καταθλιπτικά στοιχεία, απορούν γιατί να συμβαίνει αυτό αφού τους “προστάτευσαν” από την αντιμετώπιση του πένθους.
Πρόσφατα, έχουν υπάρξει έρευνες που υποστηρίζουν ότι οι πενθούντες δεν παραιτούνται από τη σχέση με το χαμένο πρόσωπο ή αντικείμενο, αλλά συνεχίζουν να έχουν σχέση καθ΄όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Αυτό είναι ελπιδοφόρο για τους συμβούλους της ψυχικής υγείας που συναναστρέφονται με παιδιά, καθώς το έργο τους είναι να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση με το αγαπημένο πρόσωπο ή αντικείμενο και να κρατήσουν τις σημαντικές αναμνήσεις.
Οι εκδηλώσεις του πένθους συνήθως φαίνονται στη συμπεριφορά των παιδιών και η αδυναμία διαχείρισης του είναι αυτή που πιθανό να προκαλέσει: εκρήξεις θυμού, ευερεθιστότητα, διαταραχές ύπνου, τροφής, ακόμα και δυσκολίες με τις σχολικές εργασίες και εφιάλτες. Συνήθως το πένθος αξιολογείται βάσει του χρόνου, πόσο θα διαρκέσει, όμως στην πραγματικότητα αυτό που παίζει πρωταρχικό ρόλο στη γέννηση της ψυχοπαθολογίας, είναι το πόσο παρεμβατική είναι η θλίψη στη καθημερινότητα των παιδιών.
Τα παιδιά καθώς θρηνούν την απώλεια επεξεργάζονται την κατανόηση, το πένθος, την ανάμνηση και το να συνεχίσουν την πορεία της ζωής τους. Κατά τη διάρκεια της κατανόησης του πένθους, το παιδί βιώνει τα οδυνηρά συναισθήματα που συνδέονται με την απώλεια, φέρνει στη μνήμη του το αγαπημένο πρόσωπο ή αντικείμενο και ενθαρρύνεται να αναπτύξει ένα προσωπικό ουσιαστικό τρόπο για την επιβεβαίωση των αναμνήσεων. Το τελευταίο στάδιο είναι το να προχωρήσουν, δηλαδή να διατηρήσουν μια εσωτερική σύνδεση καθώς ταυτόχρονα συμφιλιώνονται με άλλες κοινωνικές δεξιότητες. Οι θεραπευτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται είναι η θεραπεία τέχνης, μέσω της ζωγραφικής, η παιγνιοθεραπεία – αφηγηματική θεραπεία, μέσω της συγγραφής γράμματος στην απώλεια.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την Αξιολόγηση & Παρέμβαση στο παιδί με παιχνίδι και δημιουργικές δραστηριότητες μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://www.seminars-psychopedia.gr/seminaria/e-seminaria/paidopsychologia/e-learning-seminario-axiologisi-amp-paremvasi-se-morfes-psychopathologias-sto-paidi-kai-ton-efivo-me-paichnidi-kai-dimioyrgikes-drastiriotites/
Βιογραφικό Ελευθερίας Παναγοπούλου
Είμαι η Παναγοπούλου Ελευθερία, απόφοιτη Ψυχολογίας στο τριετές πρόγραμμα BSc (Hons) Psychology του University of East London στα έτη 2017 – 2020, καθώς έχω παρακολουθήσει και το μεταπτυχιακό πρόγραμμα της Κλινικής και Κοινοτικής Ψυχολογίας του ιδίου, που υλοποιείται στο Μητροπολιτικό Κολλέγιο Αμαρουσίου, στα έτη 2021 – 2022. Σε αυτή την περίοδο έχω παρακολουθήσει διάφορα σεμινάρια που σχετίζονται με Ψυχοσεξουαλικές Διαταραχές και Trafficking, τον Αυτισμό και τη Σχολική Ψυχολογία. Έχω δουλέψει εθελοντικά στο ΑΛΜΑ- ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΉΤΩΝ στο πρόγραμμα After School, που αφορούσε την κοινωνικοποίηση και δημιουργική απασχόληση σε μαθητικές με νοητική αναπηρία και διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές. Επίσης, επαγγελματική εμπειρία έχω αποκτήσει από το ΣΎΛΛΟΓΟ ΝΊΚΗ – ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΈΝΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ, υπεύθυνη σε παρόμοια προγράμματα σε άτομα με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές σε ηλικίες 15 – 45 ετών. Εν κατακλείδι, την πρακτική μου άσκηση την έχω υλοποιήσει στο Εργαστήρι Διερεύνησης Ανθρωπίνων Σχέσεων ως παρατηρήτρια οικογενειακής ψυχοθεραπείας, θεραπείας ζεύγους και ατομικής συστημικής θεραπείας.
Πηγές:
Fiorini, J. J., & Mullen, J. A. (2006). Counseling children and adolescents through grief and loss. Champaign, IL: Research Press.
McEntire, N. (2003). Children and grief. (Report No. EDO-PS-036). Champaign, IL: ERIC Clearinghouse on Elementary and Early Childhood Education. (ERIC Document Reproduction Service No. ED475393)
Schoen, A. A., Burgoyne, M., & Schoen, S. F. (2004). Are the developmental needs of children in America adequately addressed during the grief process? Journal of Instructional Psychology, 31(2), 143–150.
