Γιατί μας ελκύει η μελαγχολική μουσική;
Βρίσκουμε πολλά στοιχεία στη μουσική που μας βοηθούν να τα βγάλουμε πέρα: άνεση, ενδυνάμωση, ανάμνηση και ενσυναίσθηση. Και τις περισσότερες φορές, βρίσκουμε ενσυναίσθηση στη μελαγχολική μουσική (ή, μπορούμε να πούμε ακόμη, στη θλιμμένη μουσική). Αυτό είναι καλό. Η «θλιμμένη» μουσική μπορεί να είναι παρηγορητική.
Και γιατί η μουσική είναι ένα αποτελεσματικό θεραπευτικό εργαλείο;
Μας δίνει αυτό που χρειαζόμαστε όταν το χρειαζόμαστε. Όταν με ρωτούν τι κάνω και λέω ότι είμαι μουσικοθεραπευτής, πολλές αντιδράσεις είναι: «Αυτό είναι υπέροχο! Η δουλειά σου είναι να κάνεις τους ανθρώπους ευτυχισμένους!». Όχι… δεν είναι αυτή η δουλειά μου. (Αν και, μου αρέσει να κάνω τους ανθρώπους χαρούμενους με τη μουσική.)
Η δουλειά μου είναι να βοηθήσω να διευκολύνω τις μουσικές εμπειρίες που χρειάζονται περισσότερο αυτή τη στιγμή. Και η εργασία σε νοσοκομειακό περιβάλλον, ειδικά στην ογκολογία, γίνεται συχνά μέσω μελαγχολικής μουσικής. Πιστεύω ακράδαντα ότι μερικές φορές χρειάζεται απλώς να νιώσουμε αυτό που νιώθουμε. Πρέπει να το ζήσουμε. Αυτό είναι πραγματικά το πρώτο βήμα για να προχωρήσουμε μπροστά. Ονομάστε το μια καθαρτική εμπειρία (όλοι τα έχουμε ζήσει) ή μια διέξοδο για βαθιά εσωτερική έκφραση, αλλά αυτό που κάνει επίσης χρήσιμο (θεραπευτικό) την ακρόαση μελαγχολικής μουσικής είναι ότι μπορεί να προσφέρει ενσυναίσθηση. Η μελαγχολική μουσική μπορεί να προσφέρει την αίσθηση ότι δεν είστε μόνοι στο πώς αισθάνεστε. Και αυτό είναι κάτι πολύ ισχυρό.
Μουσικοθεραπεία και «Θλιμμένη» Μουσική
Στο νοσοκομείο όπου εργάζομαι ως μουσικοθεραπευτής, μου ζήτησαν πρόσφατα να επισκεφτώ μια γυναίκα, στα 40 της, η οποία αντιμετώπιζε πόνο ως αποτέλεσμα μιας μορφής καρκίνου. Αυτή ήταν μια νέα διάγνωση, επομένως αντιμετώπιζε τόσο τον σωματικό πόνο όσο και τον συναισθηματικό πόνο αυτής της εμπειρίας που της άλλαζε τη ζωή. Η δουλειά μου εδώ σίγουρα δεν είναι να την κάνω χαρούμενη.
Όταν μπήκα στο δωμάτιό της, είχε ησυχία και είχε σκοτεινιάσει. Ήταν ξαπλωμένη στο πλάι με το πρόσωπό της χωμένο στο μαξιλάρι. Συστήθηκα με ήρεμο τρόπο και εξήγησα για ποιο λόγο ήμουν εκεί και πρότεινα να παίξω λίγη μουσική για εκείνη. Μόλις σήκωσε το βλέμμα της, αλλά κούνησε το κεφάλι της, «Ναι». Όπως κάνω συχνά σε αυτές τις καταστάσεις, μόλις άρχισα να παίζω (αυτοσχεδιάζω) στην κιθάρα χαμηλό τέμπο, με ελαφριά σκόπιμη ένταση και, λοιπόν… με μια μελαγχολική αίσθηση. Δούλευα για να χρησιμοποιήσω τη μουσική για να την «κρατήσω» στον χώρο και να προσφέρω ένα ηχητικό τοπίο που αντιπροσώπευε αυτό που ένιωθε.
Μετά από λίγα λεπτά συνδεθήκαμε. Άρχισε να «απελευθερώνεται» με κάποια συγκίνηση. Και η μουσική την ακολουθούσε. Τη μεγάλη συγκίνηση της διαδέχθηκε το κρεσέντο στη μουσική. Όταν ησύχασε λίγο, σε υποστήριξη η μουσική ηρέμησε. Πήγαμε μαζί σε ένα “συναισθηματικό ταξίδι”. Η μουσική της επέτρεψε να βιώσει τα εσωτερικά της συναισθήματα (και τον σωματικό πόνο) και να τα αναγνωρίσει, σχεδόν τα τιμούσε κατά κάποιον τρόπο. Εκείνη απελευθέρωσε την ένταση.
Για μένα ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορώ να προσφέρω σε αυτές τις στιγμές είναι η παρουσία. Η παρουσία μου και η παρουσία της μουσικής. Μετά από περίπου 20 λεπτά, (χωρίς καν να το σκεφτώ) πέρασα σε μια συλλογισμένη εκδοχή του ” Everybody Hurts” (R.E.M.). Τώρα… ενσυναίσθηση. Όταν τελείωσα, μετά από λίγες στιγμές, με κοίταξε και με ρώτησε ήσυχα αν μπορούσε να με πάρει μια αγκαλιά. Πήγα και καθώς με άπλωσε, μου ψιθύρισε: «Ευχαριστώ.
Ενσυναίσθηση και Μουσική
Δουλεύοντας σε αυτόν τον χώρο, ιδιαίτερα στην ογκολογία, δουλεύω συχνά με ανθρώπους στην αρχή του ταξιδιού τους. Βρίσκονται στο νοσοκομείο ως αποτέλεσμα «κάτι» που τελικά οδηγεί σε νέα διάγνωση. (Ή, μερικές φορές προς το τέλος, όταν προτείνεται η διακοπή της θεραπείας και είναι καιρός να σκεφτούμε να προχωρήσουμε προς μια πιο καταπραϋντική προσέγγιση.)
Και τι είναι πιο χρήσιμο στη μουσική;
Παρουσία. Κρατήστε χώρο για να το ζήσετε ή να το νιώσετε και ενσυναίσθηση. Μια άλλη μέρα μπορούμε να αρχίσουμε να προχωράμε, αλλά σήμερα πρέπει να συμφιλιωθούμε με αυτό που νιώθουμε. Η μελαγχολική μουσική μπορεί να μας το δώσει αυτό.
Οπότε, όπως καταλαβαίνεις, η δουλειά μου δεν είναι να σε κάνω ευτυχισμένο. Έχει να κάνει με το να βοηθήσω και προσφέρω τη μουσική, η οποία μπορεί να δώσει αυτό που τα άτομα χρειάζονται. Η Μουσική προσφέρει χώρο και επιτρέπει να νιώσεις αυτό που πρέπει να νιώσεις εκείνη τη στιγμή. Και ναι, μερικές φορές χρειαζόμαστε μουσική για να ενεργοποιήσουμε, να ενδυναμώσουμε, να παλέψουμε, να γιορτάσουμε. Αλλά είναι πάντα θέμα παρουσίας. Και είναι πάντα θέμα ενσυναίσθησης. Υπάρχει δύναμη στην ενσυναίσθηση. Υπάρχει δύναμη στην ενσυναίσθηση στη μουσική.
Ποιο τραγούδι ή είδος μουσικής σας παρέχει ενσυναίσθηση όταν το χρειάζεστε;
Η θεραπευτική δύναμη της μουσικής…
Eνημερωθείτε για το ΝΕΟ Εκπαιδευτικό Σεμινάριο από το Κέντρο Εκπαίδευσης και Ψυχοθεραπείας Psychopedia με θέμα: Μουσικοθεραπεία και εφαρμογή της μεθόδου Guided Imagery Music (GIM) εντός θεραπευτικού πλαισίου.
Eξοικείωση με την μουσική μέθοδο υποβοηθούμενης ψυχοθεραπείας GIM, η γνωριμία με τους πληθυσμούς πού ενδείκνυται να εφαρμοστεί καθώς και η ανάδειξη τρόπων πού μπορεί να χρησιμοποιηθεί συμπληρωματικά ως τεχνική από Ψυχολόγους, Σύμβουλους Ψυχικής υγείας, Κοινωνικούς Λειτουργούς, Λογοθεραπευτές, Εργοθεραπευτές.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://psychopedia.gr/ekpaideytiko-seminario-moysikotherapeia-kai-efarmogi-tis-methodoy-guided-imagery-music-gim-entos-therapeytikoy-plaisioy/
Του Raymond Leone MMT, MT-BC
Music Therapy, Music Musings
Πηγή: https://www.psychologytoday.com
