Η διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD) είναι μια εξουθενωτική κατάσταση που εμφανίζεται μετά από τραυματικά γεγονότα. Ενώ πολλοί άνθρωποι βιώνουν τραύμα, μόνο το 25-35% περίπου αναπτύσσει PTSD. Η κατανόηση των παραγόντων που κάνουν ορισμένα άτομα πιο ευαίσθητα είναι ζωτικής σημασίας τόσο για την πρόληψη όσο και για τη θεραπεία.
Μια νέα μελέτη με επικεφαλής την Carmen Sandi και τη Simone Astori στο EPFL αποκαλύπτει τώρα πώς η ανάπτυξη του PTSD (διαταραχή μετατραυματικού στρες) επηρεάζεται από τα γλυκοκορτικοειδή δηλ. τις ορμόνες που απελευθερώνει το σώμα μας ως απόκριση στο στρες, όπως η κορτιζόλη. Η εργασία παρέχει σημαντικές γνώσεις για τα συμπεριφορικά και βιολογικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με την ευπάθεια του Μετατραυματικού Στρες.
«Υπάρχουν σημαντικές διαφορές στα επίπεδα των γλυκοκορτικοειδών που απελευθερώνουν τα άτομα στην κυκλοφορία του αίματος όταν βρίσκονται σε πίεση», λέει η Carmen Sandi. «Χαμηλά επίπεδα γλυκοκορτικοειδών παρατηρούνται συχνά σε ασθενείς με PTSD μετά από έκθεση σε τραύμα και αρχικά υποπτεύονταν ότι ήταν συνέπεια έκθεσης σε τραύμα».
Συνεχίζει: «Η πιθανότητα ότι αυτό θα μπορούσε να είναι ένα χαρακτηριστικό που αποτελεί προϋπάρχοντα παράγοντα κινδύνου PTSD ήταν ένα εκκρεμές ανοιχτό ερώτημα για πολλά χρόνια, αλλά η αντιμετώπισή του ήταν δύσκολη λόγω των δυσκολιών τόσο της συλλογής βιολογικών μέτρων πριν από την έκθεση σε τραύμα όσο και της πρόσβασης σε σχετικά ζωικά μοντέλα στα οποία μπορεί να διερευνηθεί ο αιτιολογικός ρόλος αυτών των χαρακτηριστικών».
Για να διερευνήσουν πώς μια μειωμένη ορμονική απόκριση στο στρες μπορεί να συνδέεται με συμπτώματα PTSD, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα γενετικά επιλεγμένο μοντέλο αρουραίων που μιμείται άτομα με αμβλεία ανταπόκριση στην κορτιζόλη. Για να γίνει αυτό, η ομάδα χρησιμοποίησε μαγνητικές τομογραφίες για να μετρήσει τον όγκο διαφορετικών περιοχών του εγκεφάλου, εκπαίδευσε αρουραίους να συσχετίσουν ένα σημάδι με φόβο, κατέγραψε τα πρότυπα ύπνου τους και μέτρησε τη δραστηριότητα του εγκεφάλου τους.
Συνδυάζοντας αυτές τις μεθόδους, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η αμβλύτερη ανταπόκριση στα γλυκοκορτικοειδή οδήγησε σε μια «συσχετισμένη απόκριση πολλαπλών χαρακτηριστικών» που περιλαμβάνει εξασθενημένη εξαφάνιση του φόβου (στους άνδρες), μειωμένο όγκο ιππόκαμπου και διαταραχές ύπνου με ταχεία κίνηση των ματιών.
Για να εξηγήσουμε τους όρους: Η εξαφάνιση του φόβου είναι μια διαδικασία κατά την οποία μια εξαρτημένη απόκριση φόβου μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Τα προβλήματα με την εξαφάνιση του φόβου είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα του PTSD. Η γρήγορη κίνηση των ματιών είναι ζωτικής σημασίας για την εδραίωση της μνήμης και οι διαταραχές αυτού του τύπου ύπνου έχουν από καιρό συσχετιστεί με το PTSD.
Αλλά η μελέτη δεν τελείωσε εκεί: οι ερευνητές αντιμετώπισαν τους αρουραίους με το ισοδύναμο της ανθρώπινης γνωσιακής και συμπεριφορικής θεραπείας για να μειώσουν τους μαθητευμένους φόβους τους. Μετά από αυτό, έδωσαν στους αρουραίους κορτικοστερόνη. Ως αποτέλεσμα, τόσο ο υπερβολικός φόβος όσο και οι διαταραχές στον ύπνο με γρήγορη κίνηση των ματιών υποχώρησαν. Όχι μόνο αυτό, αλλά τα αυξημένα επίπεδα του νευροδιαβιβαστή νορεπινεφρίνης στον εγκέφαλο που σχετίζεται με τις στρες επέστρεψαν επίσης στο φυσιολογικό.
«Η μελέτη μας παρέχει αιτιώδεις ενδείξεις για την άμεση επίπτωση της χαμηλής ανταπόκρισης στα γλυκοκορτικοειδή στην ανάπτυξη συμπτωματολογίας PTSD μετά από έκθεση σε τραυματικές εμπειρίες, δηλ. εξασθενημένη εξαφάνιση του φόβου», λέει η Carmen Sandi. «Επιπλέον, δείχνει ότι τα χαμηλά γλυκοκορτικοειδή εμπλέκονται αιτιολογικά στον προσδιορισμό άλλων παραγόντων κινδύνου και συμπτωμάτων που μέχρι τώρα σχετίζονταν ανεξάρτητα με το PTSD».
Η Silvia Monari, η πρώτη συγγραφέας της μελέτης, προσθέτει: «Με λίγα λόγια, παρουσιάζουμε σημαντικά στοιχεία που προηγουμένως έλειπαν, ότι η ύπαρξη χαμηλών γλυκοκορτικοειδών όπως η κορτιζόλη στον άνθρωπο αποτελεί προϋπόθεση για τα άτομα με αιτιολογική προδιάθεση να παρουσιάζουν όλους τους μέχρι σήμερα παράγοντες ευπάθειας για ανάπτυξη PTSD και εμπλέκονται αιτιολογικά σε ελλείμματα για να σβήσουν τις τραυματικές αναμνήσεις».
Για περισσότερα Επιστημονικά άρθρα Ψυχολογίας μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://psychopedia.gr/
Για να ενημερώνεστε για όλα τα Επιμορφωτικά Σεμινάρια που αφορούν την Ψυχοπαθολογία και την Παιδοψυχολογία μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://www.seminars-psychopedia.gr/
Πηγή: https://www.sciencedaily.com/
