Του Θάνου Κωστόπουλου, Συμβούλου Ψυχικής Υγείας, MSc Κλινικής Ψυχολογίας

Ο αυτοκτονικός ιδεασμός , πρόκειται για ένα σύμπτωμα που εμφανίζεται με την  μορφή ιδεών αυτοκτονίας, συνήθως σε άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη. Δεν υπάρχει ακόμα μία παγκόσμια αποδοχή για τον ορισμό του.  Xωρίζεται ανάμεσα σε παθητικό και ενεργητικό, οπού ο πρώτος αναφέρεται σε μια ιδέα αυτοκτονίας   χωρίς να υπάρχει πραγματική πρόθεση και ο δεύτερος αναφέρεται σε σχέδια και πρόθεση αυτοκτονίας  (Harmer, Lee et. al , 2022). Βιολογικά. υποθέτουμε πως ο αυτοκτονικός ιδεασμός προκαλείται από ανωμαλίες σε δύο δίκτυα του εγκεφάλου. Το πρώτο δίκτυο περιλαμβάνει  δύο περιοχές στο πρόσθιο μέρος του εγκεφάλου, τον διάμεσο  και πλευρικό κοιλιακό προμετωπιαίο λοβό και τις συνδέσεις τους  με άλλα μέρη του εγκεφάλου, οι οποίες εμπλέκονται με το συναίσθημα . Το δεύτερο δίκτυο, περιλαμβάνει δύο άλλες περιοχές του εγκεφάλου, τον ραχιαίο  προμετωπιαίο λοβό και το κατώτερο μετωπικό σύστημα. Οι αλλαγές σε αυτό το δίκτυο, που εμπλέκεται  στην λήψη αποφάσεων, τη ρύθμιση συμπεριφοράς  και την εύρεση λύσεων σε προβλήματα μπορούν να επηρεάσουν περαιτέρω την κατάσταση, όταν το άτομο έχει ήδη σκεφτεί την αυτοκτονία. Μάλιστα, οι ταυτόχρονες αλλαγές στη δομή, τη λειτουργία, και τη βιοχημεία των δύο δικτύων, μπορεί να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες αρνητικές σκέψεις, αυξάνοντας κατά πολύ τον κίνδυνο απόπειρας.

Η ιδέα της αυτοκτονίας, αποτελεί μείζον ζήτημα για το σύνολο της κλινικής κοινότητας καθώς τα ποσοστά ανεβαίνουν  σταδιακά παγκοσμίως κάθε χρόνο.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο οργανισμό υγείας (Π.Ο.Υ),  800.000 άτομα πεθαίνουν με αυτό τον τρόπο ανά έτος.  Σύμφωνα με έρευνες που έγιναν το 2019 σε παγκόσμια κλίμακα, το 1.3 % από θανάτους ήταν από αυτοκτονία  (World Health organization , 2019). Πρέπει να υπάρχει διάλογος σχετικά με την αυτοκτονία κατά την κλινική αξιολόγηση και την πρώτη συνεδρία. Σύμφωνα με τον Steinbock (1980), ο αυτοκτονικός ιδεασμός μπορεί να εμφανιστεί  όταν το άτομο αισθάνεται απεγνωσμένο και αδύναμο στο να διαχειριστεί τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος  ή το εσωτερικό του εαυτού του, όταν προσπαθεί να δηλώσει κάτι, όταν θέλει να πληγώσει κάποιον, όταν θέλει να τραβήξει την προσοχή και όταν θέλει να χειραγωγήσει κάποιον με την απειλή ότι θα τερματίσει την ζωή του.

Σε γενικά πλαίσια, η πράξη της αυτοκτονίας είναι μία κραυγή απόγνωσης και μία ύστατη πράξη απελπισίας όπου το άτομο  βλέπει λανθασμένα σαν ‘’λύση’’ μπροστά στα προβλήματα και τις  καταστάσεις που βιώνει. Ο αυτοκτονικός ιδεασμός  αποτελεί ένα σημάδι που πρέπει να ωθήσει το άτομο στο να αλλάξει τον τρόπο με  τον οποίο βλέπει τα πράγματα και τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να διαχειριστεί τον εαυτό του και τους άλλους για να μπορέσει, μετά την θεραπεία να οδηγηθεί σε φωτεινά μονοπάτια που θα πρεσβεύουν την ζωή και την αγάπη για την ζωή. Πρέπει μέσα στην θεραπεία να εξερευνήσει τα ψυχολογικά αίτια που του δημιουργούν αυτό το πρόβλημα και να ξεριζώσει το πρόβλημα από την πηγή. Μην ξεχνάμε, ότι η αυτοκτονία είναι ο απόλυτος μηδενισμός.

Σύντομο Βιογραφικό Θάνου Κωστόπουλου

O Θάνος Κωστόπουλος είναι Σύμβουλος ψυχικής υγείας με μεταπτυχιακό στην Εφαρμοσμένη Κλινική ψυχολογία. Είναι γνωσιακός συμπεριφορικός θεραπευτής, με ειδίκευση στην εκμάθηση γραφής και ανάγνωσης σε άτομα με αναπτυξιακές διαταραχές.

Για να ενημερώνεστε καθημερινά με Επιστημονικά άρθρα Ψυχολογίας μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ:https://psychopedia.gr/

Πηγές:

1. World Health Organization, 2019.

2. Harmer Bonnie, Lee Sarah, H.Duong Truc vi, Abdolreza Saadabadi, Suicidal Ideation

Ιn: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan.

2021 Aug 6.

3. Steinbock, B., (1980). Killing and letting die. Prentice Hall, στο Μαρία Κολέτση,

Έλενα Τράγου, Κλινική αξιολόγηση και συμβουλευτική: Από την θεωρία στην πράξη.